Ung thư mũi xoang không phải là bệnh thường gặp nhưng nếu người bệnh có biểu hiện ngạt tắc mũi tăng dần, xì mũi lẫn m.áu, đau nhức mặt, đau đầu… cần cảnh giác.
Bệnh nhân Phạm V. T. Nam, sinh năm 1959 ở huyện Trực Ninh – Nam Định mắc ung thư sàng hàm tái phát u má trái vừa được các bác sĩ Khoa phẫu thuật Đầu Mặt Cổ, Bệnh viện K Trung ương phẫu thuật.
Theo ThS.BS.CKII. Nguyễn Quốc Dũng, Khoa phẫu thuật Đầu Mặt Cổ, Bệnh viện K, đây là một trường hợp ung thư sàng hàm tái phát u má phải, được tạo hình bằng vạt cơ ngực lớn. Ca mổ kéo dài hơn 4 giờ, sau phẫu thuật sức khỏe bệnh nhân ổn định.
BS Dũng cho biết, bệnh nhân T mắc ung thư sàng hàm T4N1M0 đã được xử trí cắt u mũi xoang vét hạch cổ trái, sau mổ có điều trị xạ từ tháng 3/2020. Kết quả giải phẫu bệnh sau mổ của bệnh nhân là ung thư hắc tố.
Sau khi điều trị sức khỏe của người bệnh ổn định và thỉnh thoảng có tái khám ở bệnh viện K cơ sở Tân Triều. Tuy nhiên, trước khi nhập viện 3 tháng người bệnh thấy xuất hiện khối u vùng má trái, to nhanh, đau. Bệnh nhân đến bệnh viện K cơ sở Tân Triều khám được chẩn đoán ung thư sàng hàm tái phát u má trái, được chỉ định điều trị theo phác đồ tại khoa, viện.
Phát hiện ung thư
Theo BS Dũng, đây là loại ung không thường gặp trong các loại ung thư, đặc biệt là ung thư vùng đầu cổ. Ung thư vùng mũi xoang gặp cả ở nam và nữ có tỷ lệ ngang nhau.
Hiện chưa biết chính xác về nguyên nhân, các yếu tố làm gia tăng nguy cơ ung thư mũi xoang là: Nếu tiếp xúc thường xuyên với hóa chất hoặc bụi đặc thù trong các nghề nghiệp như: thợ mộc, nhà máy cưa, thợ làm giày, thợ sơn – mạ tráng kim loại, … làm tăng nguy cơ mắc ung thư mũi xoang.
Nếu đã bị nhiễm virus HPV – loại virus gây u nhú và lây qua đường t.ình d.ục cũng dễ có nguy cơ mắc ung thư mũi xoang. Với nam giới trên 40 t.uổi có hút t.huốc l.á thì có nguy cơ ung thư mũi xoang cao hơn.
Triệu chứng chính của ung thư mũi xoang là người bệnh ngạt tắc mũi tăng dần và không đáp ứng với thuốc nhỏ mũi. Người bệnh xì mũi lẫn m.áu, đau nhức sọ mặt, đau đầu và có thể xuất hiện hạch cổ. Khi nội soi, CT, MRI mũi xoang, tai mũi họng các bác sĩ sẽ thấy khối u vùng mũi xoang, hốc mũi có tính chất ung thư như: Phá huỷ xương, đè đẩy cấu trúc xung quanh nhiều, u to, dễ c.hảy m.áu,..
Tuy nhiên, để chẩn đoán xác định người bệnh cần đươc sinh thiết u làm giải phẫu bệnh. Thể giải phẫu bệnh hay gặp trong ung thư vùng mũi xoang là ung thư biểu mô tế bào vẩy, ung thư biểu mô chế nhày, ung thư thần kinh khứu giác, sarcom mạch, ung thư hắc tố, một số trường hợp là u lympho biểu hiện hốc mũi.
Về điều trị, theo BS. Dũng hiện phẫu thuật vẫn là phương pháp cơ bản điều trị ung thư mũi xoang. Sau phẫu thuật, xạ trị được chỉ định với một số trường hợp nhất định như: Khối u to không lấy hết được rộng rãi, diện cắt tiếp cận, u ở những vị trí không thể lấy được rộng rãi,…
Còn hoá chất được đặt ra với các trường hợp u lympho biểu hiện ở hốc mũi hoặc 1 số chỉ định nhất định. Với ung thư mũi xoang, thể giải phẫu bệnh là u hắc tố thì chỉ định điều trị bổ trợ sau mổ là điều trị miễn dịch.
Với người bệnh ung thư, việc tái khám định kỳ là vô cùng cần thiết. Ngoài ra, người bệnh hãy bình tĩnh trước bệnh tật, hợp tác và thực hiện lối sống lạc quan, lành mạnh… thì chắc chắn mọi thứ sẽ tốt hơn rất nhiều, BS. Dũng khuyến cáo.
Chạy ngoài đường hít phải nhiều khói xe ảnh hưởng sức khỏe thế nào?
Do công việc đặc thù nên tôi hay chạy ngoài đường ở TP.HCM. Cho tôi hỏi hít phải khói xe nhiều ảnh hưởng sức khỏe thế nào? Triệu chứng khi hít phải khói xe quá nhiều như thế nào, có cách nào hạn chế hít khói xe khi đi ngoài đường không? Xin cảm ơn bác sĩ. ( V.Lâm, ở TP.HCM).
Thạc sĩ – bác sĩ Trần Thị Thúy Tường, khoa Thăm dò chức năng hô hấp, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM, trả lời:
Trong cuộc sống tại các thành phố lớn, việc phải thường xuyên tiếp xúc với khói xe ô tô, xe máy, các hạt bụi mịn là điều không thể tránh được, đặc biệt là vào các giờ tan tầm. Trong khói xe chứa khá nhiều các chất độc hại ảnh hưởng đến bệnh lý đường hô hấp, mũi xoang, não bộ, tăng nguy cơ bệnh lý tim mạch, đột quỵ, bệnh lý da, mắt, ung thư.
Nhiều tuyến đường ở TP.HCM thường xuyên kẹt xe, nhiều khói bụi. Ảnh N.TIẾN
Các chất tiêu biểu trong khói xe phổ biến như carbon dioxide (CO2), carbon monoxide (CO), nitric oxides (NO, NO2), sulfur dioxide, benzen… Tùy vào hàm lượng mà CO2 có thể ảnh hưởng tới sức khỏe từ nhức đầu, chóng mặt, khó thở, đổ mồ hôi, tăng nhịp tim, tăng huyết áp, bất tỉnh, có thể gây t.ử v.ong nếu hàm lượng cao. CO cũng là một trong những thành phần khí thải xe máy ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Nếu hít phải CO nhiều khiến bạn bị nhức đầu, nôn mửa, mệt mỏi và có thể dẫn đến t.ử v.ong.
NO và NO2 ở liều lượng cao, chúng sẽ gây hại hệ mạch m.áu, tăng nguy cơ bệnh lý tim mạch, đột quỵ. Sulfur dioxide có thể gây rối loạn hô hấp, ảnh hưởng xấu đến hệ hoạt động của cơ thể. Ngoài ra các phần tử cực nhỏ và các hợp chất hydrocarbons đa vòng có trong khí thải xe máy, cũng có thể gây tổn thương mô phổi và tăng nguy cơ gây ung thư.
Những người có sẵn bệnh nền ở phổi như hen phế quản, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, khi hít nhiều khói bụi sẽ tăng nguy cơ bệnh vào đợt cấp, làm bệnh khó kiểm soát hơn.
Cách phòng tránh
Khi bắt buộc phải ra đường vào giờ đông xe, chúng ta có thể sử dụng khẩu trang đạt tiêu chuẩn chất lượng cản bụi mịn do cơ quan chức năng chứng nhận, ôm kín tối ưu gương mặt, có gọng mũi và van thở lọc 1 chiều khi ra đường (không phải khẩu trang y tế thông thường).
Cập nhật thông tin chất lượng không khí từ các nguồn tin cậy để chủ động phòng ngừa, bảo vệ sức khỏe khi ô nhiễm môi trường tăng cao. Ngoài ra để góp phần vào việc hạn chế ô nhiễm, mọi người có thể tắt xe máy khi chờ đèn đỏ, đi phương tiện công cộng, để giảm lượng xe cộ lưu thông trong nơi đông dân cư.
Bạn đọc có thể gửi những thắc mắc của mình cho chuyên mục này qua email: suckhoethanhnien247@gmail.com
Câu hỏi sẽ được chuyển đến các bác sĩ, chuyên gia… để trả lời bạn đọc.