Được chẩn đoán mắc ung thư tuyến giáp khi đã di căn xương, không đi lại được, ít ai ngờ bà T.T.N., 74 t.uổi vẫn có thể sống và sau 16 năm chưa thấy dấu hiệu bất thường.
Mới đây, bà T.T.N., 74 t.uổi đến Trung tâm Y học hạt nhân và Ung bướu, Bệnh viện Bạch Mai khám định kỳ theo hẹn của bác sĩ. Bà hiện khỏe mạnh, chưa phát hiện gì bất thường. Nồng độ các hormone tuyến giáp, các chất chỉ điểm khối u cho tuyến giáp (TG và anti TG) đều ở giới hạn bình thường. Kết quả xạ hình toàn thân, chụp cộng hưởng từ cột sống ngực, chụp cộng hưởng từ sọ não, cột sống thắt lưng cho thấy không có tổn thương thứ phát tại cột sống của bệnh nhân.
Điều ít ai ngờ là cách đây 16 năm, bà được chẩn đoán mắc ung thư tuyến giáp đã di căn cột sống, bị liệt không thể đi lại được.
Theo PGS.TS Phạm Cẩm Phương, Giám đốc Trung tâm Y học hạt nhân và Ung bướu, Bệnh viện Bạch Mai, khoảng tháng 6/2005, bà N. thấy đau cột sống ngực, cột sống lưng, yếu 2 chân tăng dần. Bà đi khám tại một bệnh viện ở Hà Nội và phát hiện tổn thương cột sống ngang mức đốt sống ngực thứ 5 chưa rõ nguyên nhân, có dấu hiệu ép tủy. Lúc này, bà đã không tự đi lại được, phải ngồi xe lăn.
Hình ảnh chụp cộng hưởng từ cột sống ngực của bệnh nhân sau 16 năm cho thấy hình ảnh thoái hóa đa tầng đĩa đệm cột sống, không có tổn thương thứ phát.
Bà đã được phẫu thuật giải ép cột sống và sinh thiết đốt sống D5. Kết quả giải phẫu bệnh sau mổ là ung thư biểu mô thể nhú di căn, nguồn gốc từ tuyến giáp. Sau đó, bệnh nhân được phẫu thuật cắt tuyến giáp toàn bộ và điều trị bằng I-131 tại trung tâm Y học hạt nhân và Ung bướu, Bệnh viện Bạch Mai 4 lần, với liều mỗi lần là 150 mCi cách nhau mỗi 6 tháng, tổng liều là 600 mCi. Đồng thời, bệnh nhân được điều trị phối hợp với liệu pháp hormon tuyến giáp thay thế và tập phục hồi chức năng.
Sau đó, tình trạng bệnh của bà dần cải thiện song vẫn phải ngồi xe lăn.
Bệnh nhân tiếp tục tái khám định kỳ 3-6 tháng/lần trong những năm đầu sau điều trị bằng I-131, sau đó được tái khám định kỳ hàng năm và duy trì bệnh ổn định trong 16 năm.
PGS Phương cho biết, điều đặc biệt ở bệnh nhân này là sau 6 tháng uống I-131, điều trị nội tiết thay thế, kết hợp phục hồi chức năng…, bệnh nhân đỡ hẳn đau xương và bắt đầu đi lại được. Mọi sinh hoạt của bệnh nhân đã trở lại gần như bình thường, tự chủ được mọi sinh hoạt cá nhân hàng ngày, chất lượng cuộc sống được nâng cao.
Theo GS.TS. Mai Trọng Khoa, nguyên Phó Giám đốc bệnh viện Bạch Mai, Giám đốc Trung tâm Y học hạt nhân và Ung bướu, đây là một trường hợp điều trị thành công và hiếm gặp vì khi bệnh nhân vào nhập viện thì tổn thương di căn đã chèn ép tủy sống, phá hủy cột sống, bệnh nhân không thể tự đi lại được, phải ngồi xe lăn.
Bên cạnh đó, bệnh nhân đã phải sử dụng tổng liều iod phóng xạ I-131 khá lớn và nhiều lần. Rất may mắn là bệnh nhân đáp ứng với thuốc, các tổn thương di căn ở cột sống biến mất gần như hoàn toàn. Kết quả điều trị thành công và duy trì đã hơn 16 năm. 16 năm được sống thêm đối với một bệnh nhân ung thư đã có di căn xa ở xương với chất lượng cuộc sống tốt và tự đi lại được, tự mình làm những điều mình thích và tự mình chăm sóc thì đó là một kỳ tích.
Ung thư tuyến giáp là ung thư phổ biến nhất của hệ nội tiết. Theo Globocan năm 2020, trên thế giới ung thư tuyến giáp đứng thứ 9 về số ca mắc mới trong các bệnh ung thư. Tỷ lệ mắc bệnh nam/nữ là 1/3.
Ung thư tuyến giáp chia làm hai nhóm khác nhau về lâm sàng, điều trị và tiên lượng. Đó là ung thư tuyến giáp thể biệt hóa và ung thư tuyến giáp thể không biệt hóa.
Ung thư tuyến giáp thể biệt hóa tiến triển chậm, tiên lượng tốt, gồm thể nhú, thể nang hoặc hỗn hợp nhú và nang. Thể nhú là thể hay gặp nhất của ung thư tuyến giáp, chiếm 70-80%. Vị trí di căn xa hay gặp của ung thư tuyến giáp là xương, phổi…
Đối với bệnh nhân ung thư tuyến giáp thể nhú đã có di căn, phương pháp điều trị hiện nay là phẫu thuật cắt tuyến giáp toàn bộ kết hợp với điều trị bằng I-131, sau đó điều trị bằng liệu pháp hormone thay thế.
Việc điều trị ung thư tuyến giáp thể biệt hóa sau phẫu thuật bằng I-131 đã làm thay đổi rất nhiều tiên lượng của bệnh. Tỷ lệ sống trên 5 năm lên tới 90-95%, tỷ lệ tái phát cũng giảm đáng kể chỉ còn 6,2% trong 5 năm đầu.
Ung thư tuyến giáp sống được bao lâu, có nguy hiểm không?
Ung thư tuyến giáp là một trong những bệnh ung thư có tiên lượng tốt nhất (ung thư biểu mô biệt hóa) vì tiến triển chậm. Tỷ lệ sống thêm sau 10 năm từ 80 đến 90%.
Ung thư tuyến giáp chỉ chiếm 1-2% trong tất cả các loại ung thư nhưng chiếm đến 90% ung thư của các tuyến nội tiết, ung thư tuyến giáp đứng hàng thứ 9 trong số các loại ung thư ở nữ giới.
Theo GS.TS Nguyễn Bá Đức, nguyên Giám đốc Bệnh viện K Trung ương (Hà Nội), ung thư tuyến giáp là một trong những bệnh ung thư có tiên lượng tốt nhất (ung thư biểu mô biệt hóa) vì tiến triển chậm. Thậm chí khi đã có di căn hạch cổ hoặc di căn xa vẫn còn khả năng cứu chữa. Bệnh có thể phẫu thuật triệt căn và đáp ứng với điều trị I-131.
Tuy nhiên, đối với ung thư tuyến giáp thể không biệt hóa thì tỷ lệ sống thêm sau 5 năm dưới 50%. Rất may là loại ung thư này hiếm gặp.
Theo bác sĩ Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, nhìn chung tiên lượng của ung thư tuyến giáp là rất tốt, đặc biệt là ở những bệnh nhân dưới 45 t.uổi và có u kích thước nhỏ.
Đối với bệnh nhân trên 45 t.uổi, u kích thước lớn và xâm lấn thì tiên lượng vẫn khá tốt tuy nhiên tỷ lệ tái phát ở nhóm này cũng khá cao. Tiên lượng thường không tốt đối với bệnh nhân được phẫu thuật triệt căn và điều trị I-131 bổ trợ. Tuy vậy, bệnh nhân có thể sống trong thời gian dài mặc dù vẫn có tâm lý nặng nề là người mang bệnh ung thư. Một điều cũng rất quan trọng nữa là bệnh nhân cần phải phối hợp với bác sĩ để theo dõi chặt chẽ sau khi điều trị.
Dấu hiệu sớm cảnh báo ung thư tuyến giáp
Để phát hiện sớm bệnh thì người bệnh có thể dựa vào một số biểu hiện của bệnh như sau:
– Khối u ở cổ : Thường đàn ông có thể nhận biết được dấu hiệu này khi cạo râu và phụ nữ khi trang điểm sẽ nhìn rõ các triệu chứng này. Khối u mọc không bình thường ở cổ hoặc yết hầu có thể là một trong những dấu hiệu cảnh báo ung thư tuyến giáp mà bạn nên đề phòng. Tuy nhiên có đến 90% khối u ở cổ là lành tính nhưng không phải vì thế mà bạn có thể chủ quan.
Các khối u này sẽ gây cảm giác đau đớn khó chịu khi nuốt. Đối với khối u lành tính khi nuốt thì chúng sẽ di chuyển lên xuống điều này chúng ta có thể dễ dàng nhận biết được.
– Khàn giọng : Với triệu chứng này thì người bệnh có thể dễ bị nhầm lẫn với triệu chứng của viêm họng tuy nhiên nếu tình trạng này kéo dài thì người bệnh nên kiểm tra để biết chính xác tình trạng bệnh từ đó có cách khắc phục hiệu quả.
– Ho mãn tính : Biểu hiện này cũng không thể chắc chắn tình trạng mình mắc phải vì thế cần phải đi khám
– Nuốt khó : Khi các khối u phát triển to lên khiến cho khí quản bị chèn ép làm cho người bệnh có triệu chứng khó thở, khi nuốt cũng gặp phải những khó khăn nhất định.
Các phương pháp điều trị ung thư tuyến giáp
Phẫu thuật
Ung thư tuyến giáp thường có thể điều trị bằng phẫu thuật. Các kỹ thuật bao gồm cắt một thùy và eo giáp trạng, cắt toàn bộ tuyến giáp. Một số trường hợp đã di căn hạch cổ, bạn cần được lấy bỏ toàn bộ tổ chức hạch bạch huyết quanh tuyến giáp.
Iod phóng xạ
Bạn sẽ phải uống một lượng nhỏ iod phóng xạ. Các tế bào tuyến giáp (kể cả lành tính và ác tính) sẽ bắt nguồn phóng xạ này và bị t.iêu d.iệt. Chỉ khi bạn đã được cắt bỏ toàn bộ tuyến giáp thì chỉ định điều trị Iod phóng xạ mới được đặt ra.
Theo PGS.TS Ngô Thanh Tùng, phụ trách Trung tâm Y học hạt nhân, Bệnh viện K cho biết một tuần sau phẫu thuật, bệnh nhân ung thư tuyến giáp sẽ bác sĩ thăm khám, tư vấn và thực hiện một số chỉ định khác để đ.ánh giá tình trạng suy giáp, bilan trước khi điều trị iod phóng xạ.
Điều trị hormone
Sau khi cắt toàn bộ tuyến giáp hoặc sau khi điều trị iod phóng xạ, bạn sẽ phải bổ sung hằng ngày lượng hormone thiếu hụt do tuyến giáp tiết ra.
Xạ trị từ bên ngoài
Xạ trị là phương pháp sử dụng các tia bức xạ ion hóa có năng lượng cao để t.iêu d.iệt các tế bào ung thư và xạ ngoài là nguồn xạ được đặt ngoài cơ thể. Vai trò của phương pháp này trong điều trị ung thư tuyến giáp còn hạn chế, chỉ sử dụng trong một số trường hợp đặc biệt.
Hóa chất
Dùng thuốc để t.iêu d.iệt tế bào ung thư. Phương pháp này ít có vai trò trong điều trị ung thư tuyến giáp.
Điều trị đích
Thường chỉ tác động đến tế bào ung thư, không diệt các tế bào lành và được chỉ định khi bệnh đã ở giai đoạn muộn.
