Để thuận tiện cho việc sàng lọc người tiêm chủng và đảm bảo an toàn, các hãng dược bổ sung nhãn cảnh báo như viêm đa rễ thần kinh, đông m.áu hoặc viêm tim lên lọ vaccine Covid-19.
Các loại vaccine Covid-19 đã được chứng minh đủ an toàn và hiệu quả phòng ngừa virus. Tuy nhiên, giống với bất cứ dược phẩm nào khác, chúng luôn đi kèm tác dụng phụ. Sau quá trình đ.ánh giá kỹ lưỡng, Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm mỹ (FDA), Cơ quan Dược phẩm châu Âu (EMA), Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã khuyến nghị các hãng dán nhãn cảnh báo bên ngoài mỗi lọ vaccine. Điều này giúp nhân viên y tế dễ dàng sàng lọc người được phép tiêm chủng dựa trên bệnh lý nền.
Ngày 25/6, vaccine Pfizer và Moderna được FDA bổ sung cảnh báo về rủi ro viêm tim hiếm gặp vào tờ thông tin đính kèm.
Tính tới 11/6, Hệ thống Báo cáo Biến cố bất lợi Vaccine của Mỹ ghi nhận hơn 1.200 ca viêm tim hoặc viêm màng ngoài tim. Các ca viêm tim xuất hiện nhiều, triệu chứng rõ rệt ở tuần thứ hai sau tiêm, phổ biến hơn với nam giới. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) ghi nhận 309 người nhập viện, hầu hết dưới 30 t.uổi. Cơ quan cho biết bệnh nhân thường hồi phục tốt sau khi được điều trị. Hiện 295 người đã xuất viện.
Tiến sĩ Tom Shimabukuro, Phó giám đốc Văn phòng An toàn Tiêm chủng của CDC, cho biết tỷ lệ viêm tim sau tiêm liều vaccine thứ hai là 12,6 trên một triệu.
“Tình trạng này phổ biến ở các nhóm trẻ hơn, chủ yếu là thiếu niên và thanh niên khoảng 20 t.uổi. Nam giới mắc bệnh nhiều hơn phụ nữ. Những người từ 50 t.uổi trở lên hầu như không bị ảnh hưởng”, ông nói.
Pfizer vẫn cho rằng tỷ lệ viêm tim không cao hơn mức thông thường. Moderna đã ghi nhận tình trạng này, sẽ phối hợp với cơ quan quản lý y tế công cộng để điều tra thêm.
Y tá chuẩn bị xilanh để tiêm vaccine Covid-19 tại Munich, Đức, tháng 6/2021. Ảnh: NY Times
Kể từ tháng 3, vaccine AstraZeneca vấp phải nhiều tranh cãi vì nguy cơ đông m.áu, giảm tiểu cầu hiếm gặp , khiều nước châu Âu phải dừng triển khai một thời gian để đ.ánh giá sâu hơn. Hiện nay, hầu hết các quốc gia đã nối lại chủng ngừa bằng loại vaccine này, kèm theo giới hạn độ t.uổi và nhãn cảnh báo trên bao bì.
Nghiên cứu từ Đức và Na Uy cho thấy ở một số người có đặc điểm sinh học hiếm gặp, vaccine AstraZeneca tạo ra kháng thể bất thường gây cục m.áu đông. Khi tiêm chủng, các kháng thể đó dẫn đến tình trạng giảm tiểu cầu huyết khối, gây ra cả đông m.áu và c.hảy m.áu bất thường. Các nhà khoa học đề nghị đặt tên cho tình trạng này là “giảm tiểu cầu huyết khối miễn dịch do vaccine” (VITT).
Tiến sĩ Andreas Greinacher, tác giả nghiên cứu, gọi đây là “tin tốt” đối với phần đông dân số, vì hầu hết không có đặc điểm sinh học bất thường. Tuy nhiên, ông nói thêm: “Chúng ta chưa thể dự đoán ai có khả năng phát triển loại kháng thể này”.
Tình trạng đông m.áu cũng xuất hiện ở vaccine Johnson & Johnson, được EMA công nhận ngày 21/4. EMA cho rằng vẫn nên sử dụng vaccine Johnson & Johnson vì lợi ích nó đem lại lớn hơn nhiều nguy cơ.
Nhãn cảnh báo thứ hai trên vaccine Johnson & Johnson là hội chứng Guillain-Barré (GBS) – viêm đa rễ thần kinh sau khi tiêm. GBS là chứng rối loạn hiếm gặp, trong đó hệ miễn dịch của cơ thể làm tổn thương các tế bào thần kinh, gây yếu cơ hoặc tê liệt. Hầu hết người mắc hội chứng sau khi nhiễm vi khuẩn hoặc virus.
Vaccine Covid-19 của Johnson & Johnson được sử dụng tại Mỹ. Ảnh: NY Times
Tuy chưa xác định vaccine có trực tiếp gây ra GBS hay không, FDA ghi nhận ngày càng nhiều người sử dụng vaccine Johnson & Johnson bị tê liệt sau tiêm.
“FDA cập nhật thông tin cho người sử dụng và nhà sản xuất vaccine Covid-19 Johnson & Johnson. Thông tin mới gồm cảnh báo về nguy cơ mắc hội chứng GBS sau tiêm chủng”, FDA thông báo.
Theo cơ quan, các triệu chứng xuất hiện trong vòng 42 ngày sau khi tiêm. Trong khoảng 12,8 triệu liều vaccine Johnson & Johnson đã được triển khai, FDA ghi nhận 100 trường hợp GBS.
“Khả năng mắc hội chứng này là rất thấp”, FDA khẳng định.
Nếu cảm thấy chân tay run hoặc ngứa ran ở tay và chân, đặc biệt là vùng ngứa lan rộng sau khi tiêm vaccine, người dân nên đi khám, FDA khuyến cáo. Các triệu chứng khác của GBS bao gồm khó đi, khó nói, nhai hoặc nuốt, nhìn một thành hai và các vấn đề khác liên quan đến hệ tiêu hóa, bài tiết.
Cảnh báo chứng rối loạn thần kinh sau tiêm vaccine Johnson & Johnson
Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) dán nhãn cảnh báo nguy cơ mắc hội chứng Guillain-Barré (GBS) sau khi tiêm vaccine Covid-19 của Johnson & Johnson.
Theo FDA, GBS là chứng rối loạn thần kinh hiếm gặp, trong đó hệ thống miễn dịch của cơ thể làm tổn thương các tế bào thần kinh, gây yếu cơ hoặc tê liệt. Hầu hết người mắc hội chứng GBS sau khi nhiễm vi khuẩn hoặc virus.
Tuy chưa xác định vaccine có trực tiếp gây ra hội chứng GBS hay không, FDA ghi nhận ngày càng nhiều người sử dụng vaccine của hãng này bị tê liệt sau tiêm.
“FDA cập nhật thông tin cho người sử dụng và nhà sản xuất vaccine Covid-19 Johnson & Johnson. Thông tin mới gồm cảnh báo về nguy cơ mắc hội chứng GBS sau tiêm chủng”, FDA thông báo.
Theo cơ quan này, các triệu chứng GBS xuất hiện trong vòng 42 ngày sau khi tiêm. Trong khoảng 12,8 triệu liều vaccine Johnson & Johnson đã được triển khai, FDA ghi nhận 100 trường hợp mắc GBS.
“Khả năng mắc hội chứng này là rất thấp”, FDA khẳng định.
Theo FDA, 95 trong số 100 trường hợp phải nhập viện và một người t.ử v.ong. Cơ quan này không ghi nhận tình trạng tương tự ở người tiêm vaccine Moderna hoặc Pfizer-BioNTech.
Nếu cảm thấy chân tay run hoặc ngứa ran ở tay và chân, đặc biệt là vùng ngứa lan rộng sau khi tiêm vaccine, người dân nên đi khám, FDA khuyến cáo. Các triệu chứng khác của GBS bao gồm khó đi, khó nói, nhai hoặc nuốt, nhìn một thành hai và các vấn đề khác liên quan đến hệ tiêu hóa, bài tiết.
Johnson & Johnson xác nhận đang thảo luận với FDA và Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) về vấn đề này. CDC nhấn mạnh tỷ lệ mắc hội chứng GBS sau tiêm rất thấp, đồng thời khuyến khích người dân đi tiêm ngừa Covid-19.
Mỗi năm ở Mỹ, ước tính 3.000 đến 6.000 người mắc GBS và hầu hết trường hợp đều hồi phục hoàn toàn. GBS còn liên quan đến một số loại vaccine như vaccine phòng cúm mùa.
Trước đó, vào tháng 5, Cơ quan Quản lý Dược phẩm châu Âu (EMA) cũng nghiên cứu thông tin về hội chứng GBS hiếm gặp ở người tiêm vaccine Covid-19 AstraZeneca.
Vaccine Covid-19 của công ty Johnson & Johnson. Ảnh: Reuters.