Tại bệnh viện K, trung bình mỗi ngày tiếp nhận khoảng 5 trường hợp mắc ung thư đại trực tràng, đặc biệt có những bệnh nhân phẫu thuật ung thư đại trực tràng khi mới 12,13 t.uổi.
Nhiều trẻ 12 t.uổi đã mắc ung thư đại trực tràng
Bệnh không còn ở người trung t.uổi
Ung thư đại trực tràng thường gặp ở những người trên 50 t.uổi, tuy nhiên ti lê măc ung thư đại trực tràng trong nhiều năm gần đây tăng nhanh ở giới trẻ.
Tại bệnh viện K, trung bình mỗi ngày tiếp nhận khoảng 5 trường hợp mắc ung thư đại trực tràng, đặc biệt có những bệnh nhân phẫu thuật ung thư đại trực tràng khi mới 12,13 t.uổi….
Theo các chuyên gia, cac khôi u đại trực tràng ơ bênh nhân tre có tốc độ phat triên nhanh hơn những người lớn t.uổi và thường được phát hiện ở giai đoạn muộn hơn.
Tuy nhiên, ung thư đại trực tràng có thể phòng ngừa và phát hiện sớm, ở giai đoạn đầu ti lê sống sau 5 năm lên tới 90%; dưới 10% bệnh nhân phát hiện ở giai đoạn muộn sống quá 5 năm.
Chuyên gia Bệnh viện K cho biết, sở dĩ ung thư đại trực tràng ở nước ta cũng như nhiều nước đang phát triển tăng nhanh do liên quan trực tiếp đến lối sống, chế độ ăn. Người dân dần thích nghi với lối sống của phương Tây, trong đó béo phì, ít vận động, tiêu thụ nhiều thịt đỏ, ăn ít trái cây và rau xanh, nạp nhiều chất béo, thức ăn nhanh, uống nhiều rượu, hút thuốc lá… là những yếu tố nguy cơ gia tăng tỉ lệ mắc bệnh.
Chế độ ăn uống thiếu lành mạnh là một trong những yếu tố nguy cơ làm tăng tỉ lệ mắc ung thư đại trực tràng. Bằng chứng là 57% người trưởng thành tại nước ta ăn thiếu rau và trái cây so với khuyến nghị của WHO, trong khi lại ăn nhiều thịt; một nửa nam giới uống rượu bia ở mức nguy hại; béo phì tăng nhanh từ 12% năm 2010 lên 17,5% năm 2015; Việt Nam nằm trong top 15 nước có số người hút t.huốc l.á cao nhất thế giới…Ngoài lối sống, ung thư đại trực tràng có liên quan đến yếu tố t.uổi tác và di truyền, tuy nhiên số ca liên quan đến di truyền chỉ chiếm 3-5%.
Dễ lầm tưởng với các bệnh tiêu hoá
TS.BS Phạm Văn Bình, Phó Giám đốc Bệnh viện K, Trưởng khoa Ngoại bụng I, cho biết dấu hiệu ung thư đại trực tràng giai đoạn đầu dễ gây lầm tưởng với các bệnh lý đường tiêu hóa khác.
Do đó phần lớn bệnh nhân ung thư đại trực tràng ở nước ta được phát hiện bệnh ở giai đoạn muộn, chủ yếu là giai đoạn 3-4 nên điều trị gặp nhiều hạn chế; nếu được phát hiện ở giai đoạn sớm, tỉ lệ sống sau 5 năm lên tới trên 90%.
Theo đó, ở giai đoạn sớm, ung thư đại trực tràng thường không có biểu hiện rõ ràng khiến người bệnh chủ quan, lầm tưởng với nhiều bệnh lý đường tiêu hoá khác.
Tuy nhiên, theo TS. BS Phạm Văn Bình khi có những triệu chứng sau, người bệnh cần đặc biệt lưu ý đến ung thư đại trực tràng.
Đầu tiên có thể kể đến là rối loạn tiêu hoá. Ban đầu có thể là ợ chua, sau đó là đau tức vùng bụng, co thắt dạ dày trước hoặc sau khi ăn.
Tiếp đến là dấu hiệu táo bón. Nếu người bệnh đi ngoài ít hơn 3 lần/tuần thì nên chú ý theo dõi. Đặc biệt, theo TS. BS Phạm Văn Bình, nếu người bệnh đi ngoài phân nhỏ, phân dẹt nghĩa là có nguy cơ ruột gặp phải những vật cản như các khối u, polyp to khiến hình dạng và kích thước phân thay đổi.
Một biểu hiện khác mà người dân cần chú ý đó là đi ngoài ra m.áu. Theo các chuyên gia, đây là triệu chứng khá phổ biến ở các bệnh nhân ung thư đại trực tràng. Nguyên do khối u trong lòng ruột gây c.hảy m.áu.
“Giảm cân bất thường, mệt mỏi. Hầu hết các trường hợp mắc ung thư đều có dấu hiệu giảm cân nhanh và nhiều trong thời gian ngắn dù không ăn kiêng hay tập luyện gì gắng sức.
Ngay khi thấy những dấu hiệu này bạn nên đến cơ sở chuyên khoa y tế để thăm khám và được tư vấn, điều trị kịp thời”, TS. BS Phạm Văn Bình nêu.
Theo PGĐ BV K, việc khám sàng lọc và nội soi đại trực tràng giúp giảm tỷ lệ t.ử v.ong do ung thư đại trực tràng, đặc biệt cắt polyp qua nội soi giúp giảm tới 80% tỷ lệ mắc ung thư đại trực tràng.
Đối với ung thư đại trực tràng các phương pháp chẩn đoán có giá trị nhất hiện tại là nội soi ống mềm, ngoài quan sát được tổn thương còn lấy sinh thiết làm xét nghiệm về mặt tế bào học. Nội soi, chân đoan sơm ung thư la rât cân thiêt, đăc biêt vơi nhom ngươi co nguy cơ măc bênh cao.
Ung thư đại trực tràng là ung thư phổ biến hàng thứ 5 tại Việt Nam sau ung thư gan, phổi, dạ dày, vú. Theo Globocan 2020 Việt Nam ghi nhận gần 16 ngàn ca mắc mới và hơn 8.200 ca t.ử v.ong vì căn bệnh này.
Xoài – “khắc tinh” của một số bệnh ung thư
Trái xoài không chỉ thơm ngon, giàu chất dinh dưỡng mà loại “vua trái cây” này còn có thể có đặc tính chống ung thư, giúp giảm nguy cơ mắc một số bệnh ung thư
Xoài chứa nhiều polyphenol – hợp chất thực vật có chức năng như chất chống oxy hóa, có thể có đặc tính chống ung thư.. Nó có hơn một chục loại khác nhau, bao gồm mangiferin, catechin, anthocyanins, quercetin, kaempferol, rhamnetin, axit benzoic và nhiều loại khác.
Chất chống oxy hóa rất quan trọng vì chúng bảo vệ tế bào của bạn chống lại tác hại của các gốc tự do. Các gốc tự do là những hợp chất phản ứng mạnh có thể liên kết và làm hỏng tế bào của bạn. Nghiên cứu đã liên kết tác hại của các gốc tự do với các dấu hiệu lão hóa và các bệnh mãn tính.
Polyphenol có thể giúp bảo vệ chống lại stress oxy hóa, có liên quan đến nhiều loại ung thư. Các nghiên cứu trên ống nghiệm và động vật cho thấy các polyphenol trong xoài làm giảm stress oxy hóa và ngăn chặn sự phát triển hoặc t.iêu d.iệt các tế bào ung thư khác nhau, bao gồm bệnh bạch cầu và ung thư đại trực tràng, phổi, tuyến t.iền liệt và vú.
Trong số các polyphenol, mangiferin được quan tâm nhiều nhất và đôi khi được gọi là “siêu chống oxy hóa” vì nó đặc biệt mạnh mẽ. Mangiferin gần đây đã được chú ý nhờ tác dụng chống ung thư đầy hứa hẹn của nó.
Các nghiên cứu trên ống nghiệm và động vật đã phát hiện ra rằng mangiferin có thể chống lại tác hại của các gốc tự do liên quan đến ung thư, tiểu đường và các bệnh khác. Nó làm giảm viêm, bảo vệ tế bào chống lại stress oxy hóa và ngăn chặn sự phát triển của tế bào ung thư hoặc t.iêu d.iệt chúng.
Các vi chất dinh dưỡng trong xoài có thể chống lại bệnh ung thư, và nghiên cứu về ung thư vú nói riêng đang có nhiều hứa hẹn. Trong một nghiên cứu trên động vật, xoài làm giảm kích thước khối u và ức chế các yếu tố phát triển ung thư.
Trong một nghiên cứu khác, xoài đã ngăn chặn sự tiến triển của bệnh ung thư vú giai đoạn đầu được gọi là ung thư biểu mô ống dẫn.
Trong khi những nghiên cứu này đầy hứa hẹn, các nghiên cứu trên người là cần thiết để hiểu rõ hơn về tác dụng chống ung thư polyphenol trong xoài ở người.
Xoài cung cấp ít năng lượng nhưng lại rất giàu dinh dưỡng như vitamin C, A, B6, K, folate… Nó là một nguồn chất dinh dưỡng tăng cường miễn dịch. Vitamin A cần thiết cho một hệ thống miễn dịch khỏe mạnh, vì nó giúp chống lại n.hiễm t.rùng. Trong khi đó, vitamin C có thể giúp cơ thể sản sinh ra nhiều tế bào bạch cầu chống lại bệnh tật hơn, giúp các tế bào này hoạt động hiệu quả hơn và cải thiện khả năng phòng vệ của làn da.
Xoài chứa các chất dinh dưỡng hỗ trợ một trái tim khỏe mạnh như magie, kali, chất chống oxy hóa độc đáo gọi là mangiferin. Loại trái cây này cũng chứa nhiều nước và chất xơ nên nó có thể giúp giải quyết các vấn đề tiêu hóa như táo bón và tiêu chảy.
