Mới đây, các bác sĩ Khoa Ngoại nhi tổng hợp, Bệnh viện Sản Nhi tỉnh Phú Thọ vừa thực hiện phẫu thuật thành công cho 2 bệnh nhi sơ sinh bị tắc ruột bẩm sinh.
1. B.é t.rai 3 ngày t.uổi tắc ruột do xoắn trung tràng cấp
Bệnh nhi tắc ruột là con sản phụ B.T.C (35 t.uổi, trú tại Lâm Thao, Phú Thọ). B.é t.rai chào đời khỏe mạnh bằng phương pháp sinh mổ tại Bệnh viện Sản Nhi tỉnh Phú Thọ ngày 1/9/2021. Sau sinh, trẻ ăn sữa bình thường, đã đi ngoài hết phân sự. Tuy nhiên, đến khi được 3 ngày t.uổi, trẻ đột nhiên xuất hiện tình trạng nôn ói, nôn ra dịch xanh – vàng, bụng chướng nhẹ nên gia đình thông báo ngay với bác sĩ chuyên khoa.
Khi tiến hành siêu âm ổ bụng, các bác sĩ phát hiện dấu hiệu xoáy nước ở ruột (whirlpool sign), đồng thời trên phim chụp X- quang cản quang đường tiêu hóa thấy được hình ảnh góc tá – hỗng tràng bên phải cột sống. Bệnh nhi được chẩn đoán bị xoắn trung tràng cấp và được chỉ định phẫu thuật nội soi cấp cứu.
Các bác sĩ thực hiện tháo xoắn các quai ruột, tải rộng mạc treo chung, cắt dây chằng ladd giải phóng tá tràng, cắt ruột thừa cố định manh tràng. ThS. BS Nguyễn Đức Lân – Trưởng khoa Ngoại nhi tổng hợp cho biết, với phương pháp phẫu thuật nội soi, trẻ sẽ hồi phục nhanh hơn, sẹo mổ nhỏ và nhanh lành, tỷ lệ xảy ra tai biến thấp. Tuy nhiên, để thực hiện mổ nội soi cần có các trang thiết bị hiện đại và phẫu thuật viên được đạo tạo chuyên sâu cùng với đội ngũ các bác sĩ gây mê và hồi sức chuyên khoa nhi và sơ sinh.
Sau phẫu thuật, trẻ được điều trị bằng kháng sinh và nuôi dưỡng tĩnh mạch hoàn toàn. Sau mổ 3 ngày, bệnh nhi ổn định, được cho ăn qua đường miệng tăng dần theo nhu cầu, bé ăn tốt, đi ngoài phân vàng, bụng mềm, vết mổ nhỏ nên liền tốt và được cho xuất viện sau 7 ngày điều trị.
Tái khám sau 1 tháng ra viện, sức khỏe trẻ hoàn toàn ổn định, trẻ ăn uống bình thường, tăng cân tốt, vết mổ đã liền sẹo.
2. Tắc ruột do viêm phúc mạc bào thai và teo đoạn ruột
Đó là trường hợp con sản phụ Đ.H (20 t.uổi, trú tại Thanh Sơn, Phú Thọ). Chị H. cho biết trong lần siêu âm thai định kỳ ở tuần thai thứ 30, chị được bác sĩ chẩn đoán thai nhi có tắc ruột nghi do teo ruột bẩm sinh. Lo lắng tình trạng bệnh này có thể ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển của con, từ thời điểm đó, chị H. thường xuyên đến khám, theo dõi thai kì tại Bệnh viện Sản Nhi tỉnh Phú Thọ cho đến khi sinh bé an toàn.
Sau khi chào đời, em bé được làm các xét nghiệm, thăm dò chức năng và được chẩn đoán chính xác có tình trạng tắc ruột bẩm sinh nghi do teo ruột. Ngoài ra, bệnh nhi cũng được thực hiện tầm soát các bệnh lý kèm theo như các bệnh lý về sọ não, tim mạch, tiết niệu và các dị tật về chi. Sau khi có kết quả chẩn đoán, bệnh nhi được chỉ định phẫu thuật khi được tròn 1 ngày t.uổi.
Bác sĩ thăm khám cho bệnh nhi.
ThS.BS Nguyễn Đức Lân – Trưởng khoa Ngoại nhi Tổng hợp cho biết, ngoài tình trạng teo đoạn ruột, trẻ còn gặp thêm hội chứng viêm phúc mạc thời kỳ bào thai, các quai ruột giãn to và dính thành một khối nên các bác sĩ phải thực hiện gỡ dính toàn bộ ruột, cắt đoạn ruột non giãn to viêm dày trên vị trí teo ruột. Vì vị trí teo ruột chỉ cách góc hồi manh tràng khoảng 40 cm nên các bác sĩ quyết định tạo hình – khâu nối đoạn ruột tận – tận chéo, rửa sạch ổ bụng.
Sau phẫu thuật, trẻ được đưa về điều trị hồi sức 7 ngày tại khoa Sơ sinh. Khi tình trạng ổn định, sonde dạ dày dịch trong, đi ngoài được phân xanh, bé được chuyển đến khoa Ngoại nhi tổng hợp cho ghép mẹ và tập ăn qua sonde, rồi rút sonde cho tập ăn đường miệng tăng dần.
10 ngày sau khi sinh mới được gặp con, chị H. không giấu được sự xúc động chia sẻ: “Trước đây khi đi siêu âm thai được các bác sĩ chẩn đoán cháu bị tắc ruột, em rất lo lắng. May mắn khi đến khám tại Bệnh viện Sản Nhi tỉnh Phú Thọ và được các bác sĩ động viên, tư vấn, em cũng yên tâm phần nào. Giờ được ôm con trong tay, được chăm sóc con hằng ngày, sức khỏe của cháu cũng ngày một tốt hơn, em thật sự rất hạnh phúc. Em không biết nói gì hơn, chỉ biết cảm ơn các bác sĩ rất nhiều đã quan tâm, chăm sóc, điều trị rất tốt cho cả hai mẹ con em trong suốt thời gian ở viện”.
3. Nguyên nhân gây tắc ruột và khuyến cáo từ bác sĩ
– Tắc ruột sơ sinh do nhiều nguyên nhân khác nhau trong đó có teo và hẹp bẩm sinh đường tiêu hóa. Tiên lượng tình trạng bệnh này ở trẻ sơ sinh rất nặng, nếu không được chẩn đoán và xử trí kịp thời rất dễ dẫn đến t.ử v.ong.
– Các bác sĩ khuyến cáo gia đình, người chăm sóc trẻ cần lưu ý theo dõi trẻ, trong thời kì sơ sinh mà trẻ không đại tiện phân su, kèm theo xuất hiện tình trạng nôn trớ, nôn ra dịch xanh – vàng, bụng chướng,… cần thông báo ngay với bác sĩ chuyên khoa để theo dõi chặt chẽ và có hướng xử trí kịp thời.
– Tình trạng tắc ruột cũng có thể được phát hiện ngay từ thời kỳ bào thai nên các thai phụ cần thực hiện đầy đủ các mốc khám thai định kỳ và các xét nghiệm sàng lọc để có thể phát hiện sớm các bệnh lý (nếu có). Từ đó có kế hoạch theo dõi, quản lý thai kỳ chặt chẽ và kịp thời xử trí các bất thường có thể gặp phải, đảm bảo an toàn cho cả sản phụ và thai nhi.
Hy hữu xương cá nằm trong ổ bụng
Bệnh viện Nhân dân 115 đã phẫu thuật thành công cho một người bệnh có dị vật là xương cá đi xuyên ống tiêu hóa ra ngoài thành bụng.
Vừa qua, bệnh viện Nhân dân 115 đã phẫu thuật thành công cho một người bệnh có dị vật là xương cá đi xuyên ống tiêu hóa ra ngoài thành bụng mà không hề có xuất huyết m.áu tiêu hóa, viêm nhiễm hay áp xe trong ổ bụng.
Người bệnh D.T.N, nữ, 35 t.uổi, ở tỉnh Ninh Thuận. Người bệnh khai bị sưng đau vùng chậu bẹn phải 14 ngày, đã đi khám và điều trị nhiều nơi nhưng không khỏi. Qua thăm khám, bác sĩ ghi nhận người bệnh trước nhập viện 2 tháng đã từng bị hóc xương cá mú biển.
Sau khi hóc xương thì không có biểu hiện bất thường gì. Quá trình thăm khám cho thấy người bệnh có khối sưng đau vùng chậu bẹn bên phải. Người bệnh được thực hiện các cận lâm sàng cần thiết phát hiện có dị vật cản quang tại vùng bụng dưới bên phải.
Bệnh nhân được nhập viện và phẫu thuật lấy dị vật trong cùng ngày. Bác sĩ phẫu thuật tiến hành phẫu thuật, bóc tách, cắt trọn khối u viêm. Xẻ khối u viêm vừa cắt thấy bên trong có khối dị vật là xương cá dài khoảng 1,5-2cm. Diễn tiến sau mổ người bệnh hồi phục tốt và được xuất viện sau 2 ngày nhập viện.
Xương cá (bên trái) và khối u viêm chứa xương cá (bên phải) được lấy ra trong phẫu thuật
Vô tình hay cố ý nuốt phải dị vật là tình trạng phổ biến trong thực hành lâm sàng và đa số các dị vật này hoặc gây ra các biến chứng của nó như: xuất huyết, thủng ruột, tắc ruột, áp xe ổ bụng… hoặc được đào thải ra ngoài qua ngã h.ậu m.ôn.
Tuy nhiên, có thể nói cực kỳ hiếm gặp là dị vật đi xuyên ống tiêu hóa ra ngoài thành bụng mà không hề có gây xuất huyết tiêu hóa, viêm nhiễm hay áp xe trong ổ bụng. Trên thế giới, chỉ có 2 trường hợp trước đây tương tự được ghi nhận: Thứ nhất vào năm 2010 tại Anh là một bệnh nhân tâm thần nuốt dị vật sắc nhọn và được phẫu thuật lấy dị vật ở thành bụng trên bên phải; Thứ hai vào năm 2015 tại Ấn Độ là một trường hợp nuốt tăm tre cũng được phẫu thuật lấy dị vật ở bụng trên bên phải.
ThS. BS Võ Thanh Hải – Khoa Ngoại Tổng quát kiểm tra tình trạng người bệnh trước khi xuất viện
Riêng trường hợp này của người bệnh D.T.N là khá hy hữu, người bệnh từng bị hóc xương cá trước đó và may mắn là quá trình di chuyển của đoạn xương cá trong ống tiêu hóa đến ruột và đi xuyên thành ruột ra đến thành bụng mà không gây ra các triệu chứng hay biến chứng như: xuất huyết, viêm phúc mạc, áp-xe… dấu hiệu chỉ xuất hiện khi bệnh nhân bắt đầu cảm thấy đau vùng bụng dưới bên phải (vùng chậu bẹn).
“Mọi người trong quá trình ăn uống, nhất là các thực phẩm có nguy cơ hóc dị vật như các loại cá xương to, trái cây có hạt cứng, xương sụn, xương gà, vịt, heo… thì nên ăn chậm, nhai kỹ, không đùa giỡn nói chuyện khi ăn.
Đặc biệt ở người già, t.rẻ e.m, người có răng giả càng phải cẩn thận hơn trong quá trình ăn uống để tránh bị hóc dị vật có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như: xuất huyết đường tiêu hóa, thủng thực quản-dạ dày-ruột, viêm phúc mạc, áp xe trong ổ bụng… có thể dẫn đến t.ử v.ong.
Người dân khi bị hóc dị vật nên đến bệnh viện để được kiểm tra, điều trị sớm để tránh các biến chứng có thể xảy ra”. ThS. BS Võ Thanh Hải – Khoa Ngoại Tổng quát, Bệnh viện Nhân dân 115 khuyến cáo.
