Đái tháo đường type 2 cũng là một yếu tố làm tăng nguy cơ mắc gan nhiễm mỡ.
Theo TS.BS. Vũ Đình Triển, Khoa Chẩn đoán chức năng – Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, gan là tạng lớn thứ 2 trong cơ thể người. Gan xử lý hầu như tất cả những gì chúng ta ăn hoặc uống vào, đồng thời lọc các chất độc có trong m.áu.
Chức năng gan sẽ bị ảnh hưởng nếu gan chứa quá nhiều mỡ. Một điều thú vị là gan có thể tự hồi phục bằng cách tạo ra các tế bào mới, thay thế cho các tế bào cũ bị tổn thương. Tuy nhiên, nếu các tác nhân có hại liên tục có mặt ở gan thì tổ chức xơ sẽ hình thành và gây nên bệnh xơ gan.
(Ảnh minh họa).
Hiện nay, gan nhiễm mỡ đang ngày càng phổ biến. Khoảng 10-20% dân số Mỹ mắc gan nhiễm mỡ, mà không liên quan đến viêm gan hoặc có tổn thương nào khác ở gan.
Đa phần các trường hợp gan nhiễm mỡ nằm trong độ t.uổi từ 40 đến 60. Chúng ta cần phát hiện sớm nguyên nhân và điều trị thích hợp trước khi có những tổn thương thực sự ở gan.
Gan nhiễm mỡ ít khi có các triệu chứng rõ ràng. Những biểu hiện đầu tiên thường chỉ là bụng ấm ách và hơi khó chịu. Trên lâm sàng, bác sĩ có thể khám thấy gan của bạn hơi to ra một chút. Khi lượng mỡ trong gan quá nhiều sẽ gây nên tình trạng viêm gan. Lúc đó, các triệu chứng chính sẽ là chán ăn, sụt cân, đau bụng hoặc mệt mỏi nhiều và vàng da.
Nguyên nhân thường gặp nhất là do rượu. Nhưng trong nhiều trường hợp, vẫn có những bệnh nhân mắc gan nhiễm mỡ mà không thuộc nhóm sử dụng nhiều rượu. Khi cơ thể sản sinh quá nhiều mỡ hoặc chuyển hóa mỡ không kịp, lượng mỡ thừa sẽ tích trữ trong các tế bào gan và gây nên gan nhiễm mỡ. Mặc dù vậy, chế độ ăn giàu chất béo cũng chưa hẳn là nguyên nhân của tình trạng này.
Ngoài rượu, còn một số nguyên nhân thường gặp khác như: Béo phì, mỡ m.áu cao, tiểu đường, gene di truyền, sút cân quá nhanh, tác dụng phụ của một số loại thuốc như Aspirin, Steroids, Tamoxifen hay Tetracycline.
Cũng theo BS Triển, gan nhiễm mỡ hình thành do sự dư thừa mỡ trong gan, tương tự như khi bạn thừa cân hoặc béo phì.
Đái tháo đường type 2 cũng là một yếu tố làm tăng nguy cơ mắc gan nhiễm mỡ. Trong đó, sự tích lũy mỡ ở gan có liên quan tới tình trạng kháng insulin (nguyên nhân phổ biến nhất của đái thái đường type 2).
Một số yếu tố khác làm tăng nguy cơ mắc gan nhiễm mỡ như:
– Uống nhiều rượu
– Sử dụng quá liều quy định một số loại thuốc như Acetaminophen
– Mang thai
– Cholesterol m.áu cao
– Hàm lượng triglycerid m.áu cao
– Suy dinh dưỡng
– Hội chứng rối loạn chuyển hóa
Tuy nhiên, điều may mắn là gan nhiễm mỡ thường không gây ra các tổn thương gan vĩnh viễn. Lá gan của chúng ta có khả năng tự hồi phục nên nếu bạn điều trị tốt tiểu đường, mỡ m.áu cao hay béo phì, bạn hoàn toàn có thể đảo ngược quá trình nhiễm mỡ của gan. Còn nếu bạn là một người hay uống rượu thì ở một mức độ nào đấy, việc ngừng rượu sẽ giúp gan khỏi hoàn toàn. Sinh thiết là phương pháp chẩn đoán và xác định nguyên nhân của gan nhiễm mỡ, từ đó ta có được hướng điều trị tốt nhất.
Bị gan nhiễm mỡ có được uống cà phê không?
Khi bị gan nhiễm mỡ đa số bệnh nhân đều được khuyến cáo cần chú ý đến lối sống sinh hoạt khoa học và lành mạnh, ăn uống điều độ, tập luyện thường xuyên, hạn chế rượu bia, t.huốc l.á và đi khám sức khỏe định kỳ.
Vậy khi gan bị nhiễm mỡ có được uống cà phê không là thắc mắc của nhiều người bệnh.
Cà phê có tác dụng ngăn ngừa mỡ thừa tích tụ ở gan
Các nhà nghiên cứu cho rằng việc uống cà phê đối với người bệnh gan nhiễm mỡ là điều tốt, không ảnh hưởng tới bệnh lý này. Nếu uống ít nhất 1 ly cà phê mỗi ngày.
Các ghi nhận cho thấy những người uống một tách cà phê mỗi ngày thì nguy cơ mắc bệnh xơ gan thấp hơn 34% so với những người không uống cà phê, những người uống hai tách cà phê trở lên mỗi ngày có nguy cơ thấp hơn 47%. Ngoài ra, các nhà khoa học phát hiện ra rằng uống cà phê có liên quan đến nguy cơ mắc bệnh xơ gan mất bù thấp hơn 27% so với những người không uống cà phê.
Giải thích về vấn đề này, các nhà nghiên cứu cho rằng cà phê chứa một lượng lớn caffein, một khi vào cơ thể sẽ làm giảm nồng độ men gan bất thường và ngăn ngừa sự phát triển của bệnh gan. Đặc biệt thành phần hóa học của cà phê đã được chứng minh là có tác dụng ngăn ngừa mỡ thừa tích tụ ở gan, giảm cholesterol xấu trong cơ thể, đồng thời khắc phục được nguyên nhân gan nhiễm mỡ không do rượu bia.
Nhờ có protein zonulin (ZO)-1 là chất được tìm thấy trong cà phê có tác dụng làm giảm tính thẩm thấu của ruột và ngăn ngừa sự xuất hiện của các mầm bệnh gây bệnh gan nhiễm mỡ, đồng thời hạn chế các biến chứng có thể xảy ra ở giai đoạn nặng. Ngoài ra, một số hợp chất hoạt tính trong cà phê còn giúp giảm khả năng hình thành sẹo trong gan, từ đó ngăn ngừa xơ gan và ung thư gan. Tuy vậy, việc uống cà phê thế nào tốt cho người bệnh gan nhiễm mỡ lại cần được chú ý.
Người bị gan nhiễm mỡ không nên uống quá nhiều cà phê trong ngày.
Cách uống cà phê đối với người bị gan nhiễm mỡ
Cũng như đồ uống khác việc sử dụng đúng cách sẽ có lợi cho sức khỏe, nếu lạm dụng thì sẽ gây hại. Cà phê cũng vậy, nếu uống đúng cách và điều độ sẽ có lợi cho sức khỏe và có thể giúp cải thiện bệnh gan nhiễm mỡ.
Tuy nhiên nếu lạm dụng hoặc uống cà phê sai cách, uống cà phê có lẫn tạp chất thì sẽ làm tăng nguy cơ gây hại cho sức khỏe.
Vì vậy, việc chú ý đầu tiên là lựa chọn cà phê đảm bảo chất lượng, không chứa những tạp chất, hóa chất, phẩm màu chứa các kim loại nặng độc hại như thủy ngân, chì, asen… để đảm bảo cho sức khỏe nói chung và gan nói riêng.
Việc uống cà phê thường xuyên có nhiều đường sẽ không tốt cho sức khỏe. Quá nhiều đường sẽ kích thích các tế bào sản xuất Insulin trong tuyến tụy, đồng thời đường chứa lượng lớn glucose sẽ làm tăng nguy cơ béo phì và tiểu đường. Ngoài ra, cà phê thêm sữa bò sẽ chứa nhiều chất béo và đường không tốt cho người bị gan nhiễm mỡ, vì vậy việc sử dụng sữa bò cũng nên hạn chế.
Những người bị gan nhiễm mỡ không nên pha cà phê quá đậm đặc, bởi uống quá nhiều cà phê đậm đặc có thể dẫn đến các triệu chứng như tim đ.ập nhanh, huyết áp cao, buồn nôn, bồn chồn, lo lắng, ù tai, khó ngủ, mất ngủ và yếu tay chân. Những người bị huyết áp cao, bệnh động mạch vành uống cà phê đậm đặc có thể dẫn đến những cơn đau thắt ngực.
Ngoài ra, người bị gan nhiễm mỡ cũng không uống quá nhiều cà phê trong ngày. Theo các nhà nghiên cứu, ngay cả người bình thường cũng không nên uống quá nhiều cà phê trong ngày, nếu uống nhiều hơn 3 ly cà phê mỗi ngày sẽ gây hại cho sức khỏe. Về lâu về dài bạn sẽ bị phụ thuộc vào caffeine để duy trì sự tỉnh táo.
Điều cuối cùng người bệnh gan nhiễm mỡ tránh uống cà phê vào buổi tối, bệnh nhân cần được nghỉ ngơi, ngủ đủ giấc, tránh thức khuya, vì điều này sẽ khiến gan bị suy yếu. Do đó không nên sử dụng cà phê vào buổi tối, vì sẽ làm ảnh hưởng đến giấc ngủ.