Có những thói quen hàng ngày, được lặp đi lặp lại nhiều lần, tưởng chừng như vô hại nhưng lại đang dần “phá hủy” dạ dày của bạn. Thậm chí ‘t.àn s.át’ dần các bộ phận khác trong cơ thể.
Ảnh minh họa: Internet
Uống nhiều rượu, bia, hút t.huốc l.á
T.huốc l.á không những gây hại cho hệ hô hấp mà còn làm hại đến dạ dày. Người hút thuốc quá nhiều sẽ càng dễ mắc bệnh viêm dạ dày.
Thành phần nicotin trong t.huốc l.á sẽ làm hại niêm mạc dạ dày do: thúc đẩy sự co thắt mạch m.áu, làm giảm sự cung cấp huyết dịch cho niêm mạc dạ dày; ức chế sự tổng hợp Prostaglandin có vai trò bảo vệ phục hồi niêm mạc dạ dày; ảnh hưởng đến chức năng làm rỗng của dạ dày, dễ gây ra chảy mật ngược trong dạ dày làm tổn hại niêm mạc dạ dày; thúc đẩy sự bài tiết axít và pepsin trực tiếp ăn mòn niêm mạc dạ dày.
Uống nhiều rượu không chỉ làm hại gan, khiến da bị mất nước, g.iết c.hết tế bào não mà còn gây hại trực tiếp đến niêm mạc dạ dày, khiến niêm mạc dạ dày bị viêm, loét hoặc xuất huyết. Ngoài ra, uống rượu còn làm chậm quá trình khỏi của bệnh loét dạ dày.
Lạm dụng thuốc
Có nhiều loại thuốc có thể gây tai biến ở dạ dày nếu ta sử dụng không đúng. Đáng ngại hơn cả là các hormon vỏ thượng thận loại corticoid (có nhiều loại biệt dược khác nhau) và các thuốc hạ sốt, giảm đau, chống viêm không steroid (viết tắt là NSAID) như: aspirin, diclofenac, indomethacin, piroxicam…
Trên thực tế, các thuốc NSAID được dùng rất phổ biến, người dân có thể tự ý mua về dùng. Một trong những tác dụng phụ thường gặp do nhóm thuốc này gây ra là loét dạ dày – tá tràng, c.hảy m.áu dạ dày. Các thuốc corticoid có thể gây thủng dạ dày. Các NSAID đều có đặc tính chung là các dẫn chất acid có độ tan kém. Các dẫn chất này khi ở trong môi trường acid của dạ dày lại rất khó tan, sẽ kết tụ thành từng đám trong dạ dày, tinh thể acid trong dạ dày sẽ kích thích trực tiếp gây loét.
Ảnh minh họa: Internet
Ăn quá nhiều vào buổi tối và ăn đêm
Nhiều người có thói quen ăn thật nhiều trước khi đi ngủ, việc này sẽ khiến hệ tiêu hóa dễ dàng bị suy yếu do phải làm việc quá tải vào thời gian lẽ ra phải được nghỉ ngơi.
Bởi, việc ăn đêm sẽ ép dạ dày làm việc quá tải, khiến dịch vị dạ dày tiết ra quá mức gây ăn mòn niêm mạc dạ dày. Lâu dần điều này sẽ dẫn đến viêm, loét dạ dày.
Mọi người cũng đừng nghĩ rằng, ăn các món dễ tiêu hóa như: sữa, hoa quả…trước khi đi ngủ sẽ không gây hại dạ dày. Bất cứ loại thực phẩm nào cũng có thể làm hỏng dạ dày. Vì thành phần protein có trong thực phẩm sẽ kích thích quá trình tiết axit và dịch vị trong dạ dày. Thức ăn chưa kịp tiêu hóa hết sẽ p.hân h.ủy và lên men trong dạ dày, dẫn tới đầy bụng và đau dạ dày.
Ăn quá nhanh
Theo các chuyên gia, thói quen ăn quá nhanh, khiến nước bọt chưa tiết đủ glycoprotein và enzym amylase để nghiền nhuyễn, chuyển hóa và tiêu hóa thức ăn sẽ khiến thức ăn không được tiêu hóa kỹ ở khoang miệng, trực tiếp chuyển đến dạ dày khi vẫn ở dạng thô để tiêu hóa tiếp. Điều này sẽ trực tiếp làm hại niêm mạc dạ dày, tăng gánh nặng và thời gian làm việc cho dạ dày, làm mệt mỏi cơ bắp dạ dày và giảm nhu động dạ dày.
Ảnh minh họa: Internet
Vừa ăn vừa làm việc
Các nghiên cứu chỉ ra rằng, nếu bạn ăn trong khi đang làm việc hoặc xem tivi thì sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn so với những người khác. Khi làm việc nhất là làm việc trí não vì m.áu phải tập trung lên não nhiều để phục vụ cho các hoạt động khiến cho chức năng tiêu hoá bị giảm đi ảnh hưởng đến các cơ quan tiêu hoá và dạ dày.
Ăn nhiều món ăn chua, cay
Theo các chuyên gia sức khỏe, sở thích ăn nhiều đồ chua, ăn ngay cả khi còn đối bụng là thói quen có thể nhanh chóng phá hủy niêm mạc dạ dày của bạn vì các đồ ăn, đồ uống có vị chua là môi trường acid. Nếu ăn quá nhiều đồ chua sẽ làm tăng acid dịch vị dạ dày gây phá hủy niêm mạc, tổn hại dạ dày.
Ngoài ra, sở thích ăn các thực phẩm cay nóng cũng vô cùng gây hại cho dạ dày, nó sẽ gây ức chế sự tạo thành của chất nhầy niêm mạc, đồng thời kích thích tiết ra nhiều acid dịch vị có khả năng làm tổn thương niêm mạc dạ dày. Do đó, tốt nhất bạn hãy tránh xa các thực phẩm cay nhiều ớt, tiêu để dạ dày được bảo vệ tốt hơn.
Ảnh minh họa: Internet
Bỏ bữa sáng, ăn không đúng bữa
Sự bài tiết dịch vị ở dạ dày có “thời gian biểu” nhất định. Vì lý do nào đó mà bạn bỏ bữa, chỉ đến khi thấy bụng sôi sùng sục mới vội ăn thật nhiều để xua tan cơn đói là một trong những nguyên nhân làm tổn hại đến sức khỏe dạ dày. Ăn vặt nhiều quên bữa chính hay thời gian giữa các bữa ăn không cố định chính là nguyên nhân gây viêm loét dạ dày. Đến một giờ cố định, dạ dày theo thói quen sẽ tiết axit để tiêu hóa thức ăn. Nếu không bổ sung thức ăn kịp thời, lượng axit sản sinh sẽ “phản lại” chính chủ nhân của mình, từ đó gây ra căn bệnh viêm loét dạ dày thường gặp.
Không nhai kỹ khi ăn
Việc nhai không kỹ khi ăn sẽ khiến dạ dày phải hoạt động nhiều hơn bình thường để tiêu hoá thức ăn. Thói quen xấu này thường xuyên lặp lại như vậy sẽ khiến chức năng dạ dày bị suy giảm và là nguyên nhân của những cơn đau dạ dày.
HÒA THUẬN (TỔNG HỢP)
Theo T.iền phong
Cảnh báo viêm loét dạ dày – tá tràng ở t.rẻ e.m
Trước đây, loét dạ dày – tá tràng là một căn bệnh rất ít gặp ở t.rẻ e.m nên đối với nhiều người, kể cả thầy thuốc, những cơn đau bụng ở trẻ thường được quy cho những nguyên nhân khác như rối loạn tiêu hóa, đau bụng do giun… Nhưng trên thực tế đau bụng do nguyên nhân loét dạ dày – tá tràng chiếm một tỷ lệ không nhỏ ở t.rẻ e.m dưới t.uổi 15.
Nguyên nhân viêm loét dạ dày – tá tràng
Có nhiều nguyên nhân gây viêm loét dạ dày ở trẻ nhỏ, có thể do thuốc điều trị (thuốc chống viêm hoặc viêm do hoá chất như: Kiềm, axit, hoá chất sinh hoạt mà trẻ vô tình nuốt phải bị ngộ độc…). Mặt khác, nguyên nhân viêm dạ dày còn có thể bắt nguồn từ chế độ ăn quá nhiều chất hại dạ dày như chua, cay hay vấn đề của bệnh lý dạ dày, viêm dạ dày do tự miễn, phì đại niêm mạc dạ dày… Tuy nhiên, nguy hiểm hơn cả là loại vi khuẩn HP (Helicobacter pylori) dễ gây ra viêm loét dạ dày, tá tràng hoặc có thể dẫn đến ung thư dạ dày. Tình trạng t.rẻ e.m mắc bệnh viêm loét dạ dày đang gia tăng và ngày càng trẻ hóa.
Một giả thuyết đang được chú ý nhiều, đó là những căng thẳng trong cuộc sống gây hiện tượng tăng tiết dịch vị làm cho dạ dày trẻ nhanh chóng bị viêm loét. Những stress đáng kể như: Bố mẹ li dị, áp lực học hành, những cảm giác mất mát hay thất bại trong cuộc sống, thậm chí là nghiện các trò chơi trực tuyến… Ở những độ t.uổi có sự biến đổi tâm lý, rối loạn hành vi cảm xúc cũng nằm trong nhóm nguy cơ cao.
Dấu hiệu nhận biết
Viêm dạ dày của t.rẻ e.m không giống người lớn, trẻ thường đau bụng bất thường, dấu hiệu đau vùng thượng vị của trẻ nhỏ chỉ 30% còn lại đau quanh rốn và đau lan tỏa. Trẻ có thể ợ hơi, ợ chua, nôn, biếng ăn, hơi thở hôi… Khi trẻ có dấu hiệu trên cần cho đi khám để sàng lọc sớm nhằm phát hiện và điều trị kịp thời.
Đau bụng do viêm dạ dày ở trẻ thường bị nhầm lẫn với rối loạn tiêu hóa.
Ngoài ra, trẻ có thể mệt mỏi, ăn uống kém, gầy sút, mất tập trung trong học tập. Nhiều trường hợp có biểu hiện trầm cảm, căng thẳng, suy nhược thần kinh. Các triệu chứng có thể tăng lên sau khi ăn, nhất là ăn các loại thức ăn, đồ uống gây kích thích niêm mạc dạ dày như tỏi, ớt, chuối… Khi nội soi dạ dày sẽ thấy rõ mức độ, vị trí của ổ loét dạ dày hay tá tràng.
Bệnh viêm loét dạ dày – tá tràng chủ yếu do vi khuẩn HP, vi khuẩn này lây theo đường ăn uống. Vì vậy, ăn uống hợp vệ sinh là khâu quan trọng hàng đầu.
Điều trị thế nào?
Điều trị bệnh dạ dày – tá tràng ở trẻ nhỏ cũng không đơn giản vì thuốc điều trị cho trẻ cũng khó khăn hơn, trong khi đó có những trẻ khi bác sĩ chỉ định thuốc, bố mẹ không sử dụng đúng liều điều trị nên dễ dẫn đến kháng thuốc. Hơn nữa, viêm dạ dày do HP rất dễ tái đi tái lại nếu không diệt hết nguồn lây. Vì thế, phác đồ điều trị bệnh dạ dày cho trẻ cần phải điều trị luôn cho những người thân nếu trong gia đình có người có biểu hiện đau, viêm dạ dày do HP để loại trừ nguồn lây.
Các thuốc được sử dụng để điều trị bao gồm các thuốc bọc niêm mạc dạ dày, thuốc giảm tiết dịch vị, giảm đau và có thể phải sử dụng thuốc kháng sinh để diệt vi khuẩn Helicobacter pylory…
Lời khuyên của thầy thuốc
Bệnh viêm loét dạ dày – tá tràng chủ yếu do vi khuẩn HP, vi khuẩn này lây theo đường ăn uống. Vì vậy, ăn uống hợp vệ sinh là khâu quan trọng hàng đầu. Trong gia đình khi có người bị viêm loét dạ dày – tá tràng thì bát, đũa, cốc, chén… không nên dùng chung hoặc phải nhúng vào nước đun sôi sau khi đã rửa sạch. Cần xóa bỏ thói quen mớm cơm cho trẻ với bất kỳ hình thức nào.
Không tự mua thuốc aspirin, corticoid, thuốc non-steroid (thuốc điều trị khớp) để tự điều trị cho trẻ.
Ngoài ra, một số biện pháp có thể dự phòng được loét dạ dày tá tràng ở t.rẻ e.m như ăn nhiều rau xanh và hoa quả tươi, nên tạo một cuộc sống thoải mái, tránh các căng thẳng về mặt tâm lý cũng như điều trị tốt các bệnh lý đang có. Không nên tạo áp lực quá lớn về việc học hành dễ gây căng thẳng tâm lý cho trẻ.
BS. Nguyễn Văn Hoàng
Theo SK&ĐS
