Thận là cơ quan nằm ở hai bên cơ thể, ngay dưới lồng xương sườn. Thận tựa vào các cơ lưng, điều này có thể khiến bạn khó biết được mình đang bị đau thận hay đau lưng.
Ảnh minh họa
Đau thận thường ảnh hưởng đến vùng lưng cao hơn so với các vấn đề về lưng thường xảy ra ở cột sống thắt lưng. Nếu thận của bạn có vấn đề, cơn đau sẽ không biến mất cho đến khi được điều trị. Mặt khác, cơn đau lưng có thể giảm bớt khi bạn điều chỉnh tư thế cơ thể hoặc nếu bạn nghỉ ngơi vài ngày.
1. Nguyên nhân gây đau thận và đau lưng
Đau thận và đau lưng do đâu? Nguyên nhân gây ra hai tình trạng này có liên quan đến nhau không?
– Nguyên nhân gây đau thận
Đau thận có thể do nhiều bệnh lý khác nhau liên quan đến thận gây ra, cụ thể:
Thận ứ nước: Nước tiểu có thể tích tụ ở một hoặc cả hai quả thận do tắc nghẽn, gây sưng thận.
Ung thư thận: Ung thư có thể bắt đầu ở thận của bạn và ảnh hưởng đến một hoặc cả hai quả thận.
Viêm bể thận: Đây là khi n.hiễm t.rùng đường tiết niệu (UTI) di chuyển lên một hoặc cả hai quả thận của bạn.
Sỏi thận: Chúng có thể hình thành ở một hoặc cả hai quả thận của bạn do khoáng chất. Chúng có kích thước khác nhau và có thể gây đau khi đi qua đường tiết niệu.
Bệnh thận đa nang: Đây là một tình trạng di truyền trong đó u nang phát triển ở cả hai quả thận của bạn và cuối cùng có thể gây suy thận.
Đau thận có thể do sỏi thận, thận ứ nước, viêm bể thận,… (Ảnh: ST)
– Nguyên nhân gây đau lưng
Có nhiều nguyên nhân tiềm ẩn gây đau lưng. Chúng bao gồm từ các vấn đề di truyền hoặc chấn thương cho đến các vấn đề thoái hóa hoặc thần kinh. Các nguyên nhân có thể bao gồm:
Cột sống bất thường: Một đường cong bất thường ở cột sống của bạn do các tình trạng như vẹo cột sống có thể dẫn đến đau lưng.
Chấn thương hoặc căng thẳng: Ngã, tai nạn hoặc nâng đỡ vật nặng có thể làm tổn thương cơ, gân hoặc mô liên kết giữa cơ và xương hoặc cột sống của bạn.
Viêm khớp: Tình trạng là khi sụn giữa các khớp của bạn bị vỡ, dẫn đến cứng và đau khi xương cọ xát vào nhau.
Đau thần kinh tọa: Điều này liên quan đến áp lực lên dây thần kinh tọa, chạy từ lưng dưới xuống chân của bạn. Điều này có thể gây đau ở lưng và chân của bạn.
Thoát vị đĩa đệm (trượt đĩa đệm): Nếu các đĩa đệm giữa các đốt sống của bạn bị nén, chúng có thể bị đẩy ra ngoài. Điều này có thể ảnh hưởng đến dây thần kinh hoặc tủy sống của bạn, dẫn đến đau đớn.
2. Cách phân biệt đau thận và đau lưng
Để nhận biết đâu là cơn đau thận hay đau lưng, chúng ta có thể dựa vào 4 tiêu chí: vị trí đau, loại đau, mức độ cơn đau và các triệu chứng kèm theo.
– Vị trí đau
Đau thận: Thường cảm thấy đau ở sườn, khu vực ở hai bên cột sống giữa phần dưới của khung xương sườn và hông. Nó cũng có thể xảy ra ở bên hông, bụng hoặc lưng dưới. Cơn đau thường xảy ra ở một bên cơ thể nhưng cũng có thể xảy ra ở cả hai bên.
Đau lưng: Cơn đau có thể xảy ra ở bất kỳ vị trí nào trên lưng, từ đỉnh cột sống, gốc cổ cho đến tận đáy cột sống gần xương cụt nhưng cơn đau thường nằm ở lưng dưới hoặc mông.
– Loại đau
Đau thận: Thường dữ dội nếu bạn bị sỏi thận và đau âm ỉ nếu bạn bị n.hiễm t.rùng.
Nếu bạn đang thải sỏi thận, cơn đau của bạn có thể dao động khi sỏi di chuyển. Với các tình trạng khác, chẳng hạn như bệnh thận đa nang, bạn có thể bị đau dữ dội.
Nếu ung thư thận gây đau, bạn có thể cảm thấy như một cơn đau âm ỉ dai dẳng kéo dài từ giữa lưng đến tận xương sườn.
Đôi khi cơn đau thận có thể lan ra đến đùi trong hoặc bụng dưới.
Đau lưng: Loại đau lưng còn phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Nếu đau cơ sẽ có cảm giác như đau nhói. Nếu dây thần kinh bị tổn thương hoặc bị kích thích, cơn đau sẽ là cảm giác nóng rát dữ dội có thể lan xuống mông đến cẳng chân hoặc thậm chí là bàn chân của bạn.
Đau cơ có thể ảnh hưởng đến một hoặc cả hai bên, nhưng đau dây thần kinh thường chỉ ảnh hưởng đến một bên.
Khi bị viêm xương khớp (OA), cơn đau có thể sẽ trầm trọng hơn khi tình trạng của bạn phát triển. Lưng của bạn có thể cảm thấy cứng và đau hơn vào buổi sáng.
– Mức độ cơn đau
Đau thận: Đau do sỏi thận hoặc u nang có thể gây đau dữ dội, trong khi cơn đau do n.hiễm t.rùng thường nhẹ.
Thông thường, không có gì cải thiện cơn đau thận cho đến khi vấn đề được khắc phục, chẳng hạn như thải sỏi, sử dụng thuốc để giải quyết n.hiễm t.rùng hoặc điều trị khác.
Đau lưng: Đau lưng được phân theo mức độ cấp tính hoặc mãn tính dựa trên thời gian mắc bệnh.
Cơn đau cấp tính, phổ biến nhất, kéo dài vài ngày đến vài tuần và thường tự cải thiện. Cơn đau bán cấp kéo dài từ 4 tuần đến 6 tháng. Cơn đau mãn tính kéo dài hơn 3 tháng.
Đau lưng có thể trầm trọng hơn khi cử động hoặc nếu bạn ngồi hoặc đứng trong thời gian dài. Sẽ tốt hơn nếu bạn thay đổi tư thế, đi bộ xung quanh hoặc chuyển sang các hoạt động giúp giảm căng thẳng cho lưng.
Với một số tình trạng nhất định, chẳng hạn như đau thần kinh tọa, cơn đau lưng có thể trở nên trầm trọng hơn nếu bạn cúi xuống hoặc ho.
Đau lưng có thể trầm trọng hơn khi cử động hoặc ngồi quá nhiều (Ảnh: ST)
– Triệu chứng kèm theo
Đau thận: Một số triệu chứng thường xuất hiện nếu bạn bị bệnh thận: sốt và ớn lạnh, buồn nôn và ói mửa, nước tiểu đục hoặc sẫm màu, cần đi tiểu gấp, đau khi bạn đi tiểu, m.áu trong nước tiểu, đi tiểu ra sỏi.
Khi bị ung thư thận, người bệnh cũng có thể cảm thấy mệt mỏi hoặc có khối u ở lưng dưới hoặc bên hông. Các triệu chứng có thể không xuất hiện cho đến các giai đoạn sau.
Bệnh thận đa nang (PKD) cũng có thể không gây ra triệu chứng nào cho đến khi các u nang trở nên lớn hơn. Tình trạng này có thể dẫn đến: đau bụng hoặc lưng dưới, huyết áp cao, sỏi thận, suy thận.
Đau lưng: Các triệu chứng khác có thể gặp khi bị đau lưng bao gồm: Chỗ đau có vẻ sưng lên và có cảm giác mềm khi chạm vào, co thắt cơ ở vùng đau, lưng bị cứng, tê hoặc yếu ở một hoặc cả hai chân (nếu cơn đau là do vấn đề về thần kinh như đau thần kinh tọa), cảm giác khó chịu khi di chuyển (nếu cơn đau là do viêm khớp).
3. Cách điều trị đau lưng và đau thận
Việc điều trị đau thận hoặc đau lưng sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra cơn đau. Thuốc và phương pháp điều trị tự nhiên có thể giúp ích cho nhiều loại đau thận và đau lưng. Phẫu thuật có thể là một lựa chọn khác trong một số trường hợp.
– Điều trị đau thận
Một số bệnh về thận có thể được điều trị bằng các loại thuốc như:
Thuốc kháng sinh nếu bị n.hiễm t.rùng thận
Thuốc huyết áp, có thể cần thiết cho bệnh cao huyết áp do bệnh thận đa nang
Thuốc trị liệu miễn dịch cho bệnh ung thư thận
Các loại thuốc khác điều trị ung thư thận bao gồm các loại thuốc nhắm mục tiêu như sorafenib (Nexavar) hoặc pazopanib (Votrient).
Các tình trạng như bệnh thận đa nang, thận ứ nước hoặc ung thư có thể gây tổn thương thận đến mức có thể phải phẫu thuật để cắt bỏ thận.
– Điều trị đau lưng
Thuốc giảm đau là phương pháp điều trị đau lưng phổ biến, bao gồm acetaminophen, thuốc chống viêm không steroid như Advil hoặc tiêm steroid. Thuốc giãn cơ cũng có thể hữu ích.
Phẫu thuật cũng có thể áp dụng trong một số trường hợp, chẳng hạn như nối các phần cột sống lại với nhau để ổn định bệnh viêm khớp hoặc điều chỉnh đường cong cột sống do vẹo cột sống. Phẫu thuật cũng có thể loại bỏ áp lực do thoát vị đĩa đệm lên dây thần kinh.
Bạn cũng có thể cải thiện chứng đau lưng thông qua các biện pháp tự nhiên và lối sống, bao gồm
Vật lý trị liệu và các bài tập tăng cường sức mạnh cốt lõi
Châm cứu
Massage
Chườm nóng hoặc lạnh
Giảm cân
4. Khi nào cần gặp bác sĩ?
Nếu bạn nhận thấy cơn đau của mình giống như mô tả cơn đau thận ở trên hoặc kèm theo các triệu chứng bệnh thận, bạn nên đến bệnh viện để được thăm khám, tìm ra nguyên nhân để có hướng điều trị phù hợp.
Đối với các cơn đau lưng, nếu tình trạng không thuyên giảm sau vài ngày mặc dù đã áp dụng một số thay đổi trong lối sống và dùng thuốc giảm đau, bạn cũng nên đến gặp bác sĩ để được thăm khám và tư vấn.
Lý do khiến người phụ nữ đau lưng suốt nhiều năm
Người phụ nữ thường xuyên đau lưng ê ẩm, kéo dài nhiều năm. Đến khi chụp CT mới phát hiện có vòng tránh thai lạc trong ổ bụng.
Ngày 15/4, theo thông tin từ Bệnh viện Quân y 175 (TP.HCM), đơn vị này vừa tiếp nhận hai trường hợp phải can thiệp lấy vòng tránh thai lạc trong ổ bụng.
Người đầu tiên là bà V.T.T., 52 t.uổi, đặt vòng tránh thai chứa đồng vào năm 2020. Sau khi đặt vòng được 5 tháng, bà T. bắt đầu thấy đau mỏi lưng. Kết quả chụp X-quang khi khám sức khỏe tại cơ quan phát hiện có 2 vòng tránh thai.
Sau đó, bà T. đi siêu âm kiểm tra lại, thấy chỉ có một vòng tránh thai nằm đúng vị trí trong tử cung. Suốt 4 năm, người phụ nữ vẫn thường xuyên đau ê ẩm lưng và vùng bụng dưới nhưng đi khám siêu âm không ghi nhận bất thường.
Gần một tháng trở lại đây, người bệnh thấy đau bụng dưới liên tục, đi khám tại Bệnh viện Quân y 175 chụp CT Scan ổ bụng chẩn đoán có 2 vòng tránh thai. Một vòng nằm đúng vị trí trong tử cung. Chiếc còn lại lạc trong ổ bụng nằm giữa tử cung và bàng quang. Ngay sau đó, chị T. được chỉ định nhập viện và điều trị.
Trường hợp thứ 2 là N.T.N.Y., 24 t.uổi, mổ lấy thai tháng 9/2022. Sau mổ 2 tháng, chị Y. đi đặt vòng tránh thai chứa đồng, không đi khám phụ khoa kiểm tra vòng theo lịch hẹn.
Gần đây, người bệnh thường xuyên đau bụng lâm râm vùng hạ vị, đi khám kiểm tra tại bệnh viện phát hiện vòng tránh thai chữ T xuyên qua cơ tử cung tại vị trí sẹo mổ đẻ cũ, 2 nhánh của vòng dính sát thành bàng quang.
Vòng tránh thai xuyên cơ tử cung nữ bệnh nhân. Ảnh: BVCC.
Cả 2 trường hợp đều được các bác sĩ phẫu thuật nội soi thành công trong 30 phút, sử dụng kháng sinh dự phòng. Bệnh nhân hồi phục sức khỏe tốt, xuất viện sau một ngày.
Theo bác sĩ chuyên khoa II Nguyễn Thị Huyền Trang, Phó chủ nhiệm khoa Phụ Sản, vòng tránh thai có thể di trú trong ổ bụng, cài cắm ở thành trước cơ tử cung, xuyên bàng quang, hoặc nằm trong quai ruột, thậm chí đi lạc vào trong cơ quan mạch m.áu vùng chậu.
Vòng tránh thai lạc chỗ trong ổ bụng nếu không được phát hiện và gắp ra ngoài có thể gây những biến chứng như viêm phúc mạc, n.hiễm t.rùng huyết… ảnh hưởng đến sức khỏe.
Bác sĩ Trang khuyến cáo chị em sau khi đặt dụng cụ tránh thai phải thường xuyên kiểm tra định kỳ theo lịch hẹn của bác sĩ, cần đi khám ngay khi có dấu hiệu bất thường để tránh việc vòng tránh thai lạc chỗ hoặc gây viêm nhiễm.
