Nấu ăn bằng ga có liên quan đến việc làm trầm trọng thêm bệnh hen suyễn ở t.rẻ e.m, nhưng một hệ thống thông gió thích hợp sẽ giúp tránh được tình trạng này.
Có gì trong khí ga?
Bếp ga từ lâu đã trở nên phổ biến ở nhiều quốc gia, với ưu điểm là có thể sử dụng ngay cả khi mất điện và thích hợp để đun nấu ở nhiệt độ cao. Bạn chỉ cần bật nó lên và có thể dễ dàng điều chỉnh ngọn lửa. Nhưng khí đốt tạo ra nhiều loại sản phẩm phụ, một số tương đối lành tính và một số không quá lành tính đối với sức khỏe con người.
Khí tự nhiên được cung cấp cho các thiết bị gia dụng như bếp ga gần như toàn bộ là mêtan, với một chút các hydrocacbon khác như etan, một số ít nitơ và carbon dioxide (CO). Khí đốt tự nhiên mang lại hiệu quả cháy rất tốt, như bạn có thể nhìn thấy từ ngọn lửa màu xanh lam, không khói trên mặt bếp. Quá trình đốt giải phóng CO và nước, cùng với các dấu vết của các loại khí khác.
Cứ mỗi 1.000 gram CO sinh ra từ việc đốt cháy khí thiên nhiên thì cũng thoát ra 34 gram cacbon monoxit, 79 gram nitơ oxit và 6 gram lưu huỳnh đioxit. Một số nghiên cứu đã phát hiện ra formaldehyde cũng được giải phóng, nhưng chưa có bất kỳ nghiên cứu nào cho biết hàm lượng của chúng là bao nhiêu.
Khí đốt cũng giải phóng các hạt muội cực nhỏ, thường được gọi là PM2.5 (hạt vật chất có đường kính nhỏ hơn 2,5 micromet). Đun nấu bằng bếp ga tạo ra lượng PM2.5 cao gấp đôi so với bếp điện. Tuy nhiên, khí đốt rõ ràng sạch hơn nhiều so với than đá. Bởi đốt than thường tạo ra lượng sulfur dioxide gấp 125 lần so với khí ga, và gấp khoảng 700 lần mức PM2.5.
Có mối liên hệ với bệnh hen suyễn ở t.rẻ e.m
Tuy nhiên, trong khi bếp ga ít gây ô nhiễm hơn nhiều so với bếp than, một số khí thải vẫn có thể tích tụ trong nhà và có khả năng gây ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe. Nitrogen dioxide và các hạt PM2.5 nói riêng có ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Các hạt PM2.5 có thể đi sâu vào phổi, và các chất độc mang theo trên các hạt sẽ được hấp thụ vào m.áu.
Không rõ liệu bếp ga có phải là nguyên nhân gây ra các vấn đề sức khỏe đáng kể hay không, vì trên thực tế các hộ gia đình đều có nhiều nguồn ô nhiễm tiềm ẩn khác trong nhà. Nhiều ngôi nhà sử dụng lò sưởi bằng khí đốt, tạo ra khí thải tương tự như bếp lò, hay có nhiều nguồn tạo ra formaldehyde ngoài quá trình đốt cháy khí tự nhiên (chẳng hạn như đồ nội thất, chất kết dính và thảm).
Tuy nhiên, vì nitơ điôxít và các hạt PM2.5 có ảnh hưởng rõ rệt đến hô hấp, nên một số lượng lớn nghiên cứu đã được hướng đến bệnh hen suyễn.
Nhiều bằng chứng cho thấy việc sử dụng bếp ga có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc bệnh hen suyễn ở t.rẻ e.m.
Đầu tiên, ảnh hưởng của bếp ga đối với bệnh hen suyễn ở người lớn không rõ ràng.
Nhưng có bằng chứng rõ ràng hơn về ảnh hưởng đối với sức khỏe t.rẻ e.m. Một nghiên cứu dân số ở Hà Lan cho thấy nấu ăn bằng ga có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc bệnh hen suyễn ở t.rẻ e.m. Nghiên cứu này sử dụng phân tích tổng hợp, một dạng phân tích thống kê kết hợp các kết quả của nhiều nghiên cứu khoa học để cải thiện việc phát hiện các mối liên hệ. Các tác giả kết luận: “Trẻ sống trong nhà có bếp ga tăng 42% nguy cơ mắc bệnh hen suyễn ở hiện tại, tăng 24% nguy cơ mắc bệnh hen suyễn suốt đời và tăng 32% nguy cơ mắc bệnh hen suyễn cả ở hiện tại và suốt đời.”
Một nghiên cứu khác của Mỹ cho thấy bếp ga làm tăng lượng nitơ điôxít trong nhà và làm tăng khả năng trẻ bị hen suyễn sử dụng ống hít vào ban đêm. Nhưng nghịch lý là không có sự gia tăng các triệu chứng hen suyễn. Một nghiên cứu năm 1980 về t.rẻ e.m ở sáu thành phố của Mỹ cho thấy mối liên hệ chặt chẽ với việc hút thuốc trong nhà và các vấn đề về hô hấp, nhưng không có mối liên quan nào với việc sử dụng bếp ga.
Nhưng một nghiên cứu của Úc tại thung lũng Latrobe, nơi có 80 hộ gia đình có t.rẻ e.m từ 7 đến 14 t.uổi cho thấy mối liên quan giữa việc sử dụng bếp ga và bệnh hen suyễn. T.rẻ e.m trong các hộ gia đình có bếp ga có nguy cơ được chẩn đoán mắc bệnh hen suyễn cao gấp đôi so với t.rẻ e.m từ các hộ gia đình không có bếp ga. Tuy nhiên, nghiên cứu này không thể chỉ ra liệu việc sử dụng bếp ga có gây ra bệnh hen suyễn hay không. Các tác giả cho rằng việc tiếp xúc với nitơ đioxit có thể làm tăng nhạy cảm với các chất gây dị ứng.
Năm 2018, một nghiên cứu khác tại Úc, quốc gia có tỷ lệ mắc bệnh hen suyễn cao nhất thế giới, xác định tỷ lệ 12,3% t.rẻ e.m tại đây mắc bệnh hen suyễn có thể là do tiếp xúc với bếp ga. Tuy nhiên, kết quả phân tích này lại không thể kết luận liệu tiếp xúc với bếp ga có chắc chắn gây ra bệnh hen suyễn hay làm trầm trọng thêm các trường hợp mắc bệnh hiện có hay không.
Giảm thiểu rủi ro bằng cách nào?
Gần như chắc chắn, thông gió tốt sẽ làm giảm mức độ nitơ điôxít và các hạt PM2.5 trong nhà của bạn.
Hầu hết các ngôi nhà hiện đại được cách nhiệt tốt hơn những ngôi nhà tồi tàn, nhưng cách nhiệt tốt hơn đồng nghĩa với việc tích tụ nhiều chất ô nhiễm trong nhà hơn. May mắn thay, nhiều ngôi nhà hiện đại cũng có bếp hiện đại với máy hút mùi. Nếu được lắp đặt đúng cách, điều này sẽ làm giảm lượng nitơ điôxít và các hạt PM2.5.
Khi được sử dụng, máy hút mùi có thể có hiệu quả trong việc giảm các hạt thoát ra khi nấu ăn bằng ga.
Nghiên cứu năm 2018 về mức độ phổ biến của việc nấu nướng bằng ga ở Úc cho thấy sử dụng máy hút mùi hiệu suất cao có thể giảm nguy cơ mắc bệnh hen suyễn ở t.rẻ e.m do bếp ga từ 12,8% xuống còn 3,4%. Tuy nhiên, báo cáo cũng cho thấy 44% người ở thành phố Melbourne có sở hữu máy hút mùi lại không sử dụng chúng thường xuyên.
Ngay cả khi bạn không có máy hút mùi, việc cải thiện luồng không khí tự nhiên trong nhà sẽ không chỉ làm giảm các sản phẩm từ việc đốt cháy khí, có liên quan đến bệnh hen suyễn, mà còn làm giảm các chất ô nhiễm khác trong gia đình và mang lại lợi ích cho sức khỏe tổng thể.
Và khi đến lúc thay bếp, hãy cân nhắc một thiết bị không dùng ga vì nó sẽ ít ảnh hưởng đến sức khỏe và giảm lượng khí thải carbon của gia đình bạn.
B.é g.ái 6 t.uổi bị ung thư m.áu sau khi ngủ trên tấm nệm mới và sự thật hãi hùng
Gần đây, trên mạng Trung Quốc lan truyền tin đồn một đ.ứa t.rẻ 6 t.uổi bị ung thư m.áu do ngủ trên một tấm đệm cọ.
Trường hợp b.é g.ái 6 t.uổi ngủ trên đệm làm bằng cọ bị ung thư m.áu đã không được các phương tiện truyền thông có uy tín nên tính xác thực của câu chuyện vẫn còn gây nghi ngờ.
Tuy nhiên, thông tin “nệm có hàm lượng formaldehyde vượt quá tiêu chuẩn gây ra bệnh bạch cầu ở một b.é g.ái 5 tuổi” từng được đưa tin bởi các phương tiện truyền thông có thẩm quyền như People’s Daily Online, China News Network và Dongfang.com vào năm 2014.
Năm 2014, một b.é g.ái 5 t.uổi ở Quảng Đông được chẩn đoán mắc bệnh bạch cầu cấp tính sau khi đi khám vì ho dai dẳng. Sau khi có kết quả, phụ huynh của cháu bé rất hoang mang: “Đứa trẻ từ trước đến nay khỏe mạnh, sao lại bị ung thư m.áu?”
B.é g.ái 5 t.uổi mắc bệnh bạch cầu vì ngủ trên nệm có hàm lượng formaldehyde vượt quá tiêu chuẩn từng gây xôn xao năm 2014. (Ảnh minh họa)
Điều khiến hai vợ chồng ngạc nhiên là mẹ của họ sống ở nơi khác cũng có triệu chứng tương tự. Bác sĩ sau đó nghi ngờ: “Tại sao hai người sống ở hai nơi khác nhau mà lại có triệu chứng giống nhau? Nhất định phải dùng thứ gì đó giống nhau.”
Sau đó, hai vợ chồng loại trừ tất cả những vật dụng trong nhà có thể gây bệnh, và cuối cùng nghi ngờ vào chiếc nệm mà họ đã mua nửa năm trước. Hai vợ chồng đã mua rất nhiều nệm, một tấm cho hai người dùng, một tấm để ở phòng con và một tấm cho người mẹ già.
Hai vợ chồng nghi ngờ “thủ phạm” có thể là chiếc nệm này. Vì vậy, một cơ quan kiểm tra có thẩm quyền đã được giao nhiệm vụ thẩm định nồng độ của formaldehyde trong phòng của con họ. Đúng như dự đoán, kết quả giám định cho thấy, hàm lượng formaldehyde trong không khí là 0,329mg/m3, vượt rất nhiều so với giới hạn tiêu chuẩn loại I là 0,08mg/m3.
Sau khi có kết quả, hai vợ chồng đã kiện công ty sản xuất nệm ra tòa. Thẩm phán tuyên bố rằng nệm do công ty sản xuất đã có hàm lượng formaldehyde dư thừa nghiêm trọng.
Cuối cùng, kết quả của phiên sơ thẩm đã được công bố, tòa án phát hiện tấm đệm này đúng là có hàm lượng formaldehyde quá mức, và yêu cầu công ty sản xuất giường phải chịu 40% t.iền bồi thường với số t.iền là 169.000 tệ (gần 600 triệu).
Tấm nệm có chứa hàm lượng formaldehyde vượt quá mức tiêu chuẩn là thủ phạm. (Ảnh minh họa)
Một trường hợp tương tự khác cũng đã xảy ra vào tháng 9/2015, tờ Modern Express đưa tin: Ông Zhang đã mua một tấm đệm vào 6 tháng trước và không lâu sau khi ngủ, ông Zhang xuất hiện triệu chứng đau đầu.
Điều kỳ lạ là loại cảm giác khó chịu này sẽ biến mất nếu ông tránh xa căn phòng đặt tấm đệm mới. Do đó, ông Zhang nghi ngờ rằng có vấn đề với tấm đệm. Sau đó, ông Zhang đã mời cơ quan kiểm tra formaldehyde.
Kết quả khiến ông Trương toát mồ hôi lạnh bởi hàm lượng formaldehyde trong tấm đệm mà ông Zhang mua đã vượt tiêu chuẩn quốc gia hơn 5 lần, nó sẽ đe dọa rất lớn đến sức khỏe con người.
Tại sao nệm ngủ lại tiết ra chất formaldehyde?
Formaldehyde trong nệm chủ yếu đến từ các nguyên liệu ban đầu và một số chất phụ khác. Để tiết kiệm chi phí sản xuất, một số nhà sản xuất sử dụng thức ăn thừa, bọt biển và ống hút kém chất lượng có hàm lượng formaldehyde quá cao làm nguyên liệu cho nệm.
Để kết dính các nguyên liệu thô này với nhau, các nhà sản xuất sử dụng một lượng lớn chất kết dính có chứa formaldehyde trong quá trình sản xuất.
Vì vậy, khi mở tấm nệm cọ dừa có lớp keo kém chất lượng ra, bạn sẽ thấy đó là một tấm nệm cọ cứng, rất khó tách rời, dù dùng sức tháo ra vẫn có thể lờ mờ thấy keo dính lại. Giá thành của loại nệm này cực kỳ rẻ nên nhiều nơi còn tặng miễn phí cho khác hàng khi mua giường.
Tuy nhiên, loại nệm cọ dừa dán bằng keo kém chất lượng này rất có hại cho cơ thể con người, vì nó thường được đặt trong phòng ngủ tương đối kín, cộng với việc tiếp xúc gần gũi với cơ thể con người trong thời gian dài. Hậu quả là đệm trở thành “túi khí độc”, thậm chí còn đe dọa đến sức khỏe con người hơn những đồ đạc khác.
Nệm cọ có những lớp nỉ trắng ở giữa chứng tỏ là nệm tốt. (Ảnh minh họa)
Vì vậy, nếu gia đình mua nệm làm tự cọ nên kiểm tra kỹ. Nếu nệm của bạn có lớp nỉ trắng ở lớp trên và lớp dưới, có cảm giác phân lớp ở giữa, có lẫn các sợi hóa học màu trắng và dễ tách rời chứng tỏ đó là tấm nệm tốt.
Nếu nó thực sự là thảm cọ dán bằng keo kém chất lượng, thì hãy vứt bỏ nó càng sớm càng tốt. Do quá trình giải phóng formaldehyde diễn ra trong một thời gian dài, nên sau một thời gian dài sử dụng mới có thể phát hiện.
Vì vậy, vì sức khỏe của các thành viên trong gia đình, hãy dứt khoát từ bỏ những món đồ kém chất lượng. Bởi nếu tiếp xúc lâu dài với chất formaldehyde sẽ gây ra những tác hại khôn lường sau đây đối với sức khỏe của trẻ sơ sinh và các thành viên trong gia đình…
Trẻ sơ sinh và bà mẹ tiếp xúc lâu dài với formaldehyde nồng độ cao có hại thế nào?
Tiếp xúc lâu dài với các vật phẩm tiết ra chất formaldehyde có thể gây ra các bệnh mãn tính về đường hô hấp, ung thư vòm họng, ung thư ruột kết, u não, rối loạn k.inh n.guyệt, đột biến gen trong nhân, hội chứng mang thai và bất thường nhiễm sắc thể ở trẻ sơ sinh.
Trong số tất cả những người tiếp xúc, t.rẻ e.m và phụ nữ mang thai đặc biệt nhạy cảm với formaldehyde và có hại hơn.
Không chỉ vậy, một khi kim loại nặng được cơ thể con người hấp thụ, chúng có thể tích tụ trong gan, xương, thận … Độc tính có thể phá hủy hoặc làm suy yếu trí thông minh và chức năng hệ thần kinh trung ương của trẻ.
Vậy nên chọn nệm như thế nào?
1. Nhìn vào logo
Dù là chiếu, đệm lò xo hay đệm bông ép, đệm đủ tiêu chuẩn chính hãng đều có tên sản phẩm, nhãn hiệu đã đăng ký, tên công ty sản xuất, địa chỉ nhà máy số điện thoại liên hệ trên nhãn sản phẩm. Một số còn có số tiêu chuẩn thực hiện sản phẩm, cấp chất lượng sản phẩm và các chỉ dẫn khác.
2. Kiểm tra báo cáo
Bạn có thể yêu cầu báo cáo kiểm tra chất lượng để xem khi mua hàng, những sản phẩm có biên bản kiểm tra chất lượng và đã qua kiểm định sẽ có hệ số an toàn cao hơn.
3. Ngửi mùi
Bạn có thể mở bao bì của tấm nệm, dùng mũi ngửi thử là thấy ngay. Đệm kém chất lượng sẽ có mùi hắc do ô nhiễm formaldehyde, nếu chất liệu mềm không đủ tiêu chuẩn chất đầy vào đệm sẽ xảy ra nấm mốc, t.hối r.ữa, phát sinh vi khuẩn vượt quá tiêu chuẩn, đồng thời phát ra mùi khó chịu.
Nếu có dây kéo bên hông nệm, hãy cố gắng mở càng nhiều càng tốt để kiểm tra kỹ chất liệu bên trong.
Nệm là đồ nội thất gần gũi nhất với đường hô hấp và làn da của con người, được đặt trong phòng ngủ tương đối kín. Vì vậy, mỗi ông bố bà mẹ phải cảnh giác và không bao giờ sử dụng nệm có quá nhiều formaldehyde, vì tiếp xúc lâu với các chất có hại cho trẻ sơ sinh và các thành viên trong gia đình chắc chắn sẽ dẫn đến nguy hiểm c.hết người.
