Theo các chuyên gia, dù nhiều căn bệnh viêm não – viêm màng não đã có vắc-xin phòng bệnh nhưng nhiều gia đình vẫn chưa đưa con đi tiêm đầy đủ, đặc biệt là quên những mũi tiêm nhắc lại sau hai t.uổi nên để lại những hậu quả nặng nề.
B.é g.ái tám t.uổi tại Hà Nội liệt nửa người, mất nhận thức vì viêm não
B.é g.ái lớp Hai mất nhận thức vì viêm não
Nằm trên giường bệnh với chằng chịt những chiếc kim châm cứu trên người, đôi mắt của N.T.H. (tám t.uổi, ngụ TP.Hà Nội) nhìn thẳng lên trần nhà, đờ dại. Nhìn con gái đang t.uổi ăn, t.uổi chơi giờ nằm bất động, mẹ của H. sụt sùi, rơi nước mắt.
Chị kể, trước đó, H. đột ngột sốt cao, dùng thuốc hạ sốt không đáp ứng. Đến ngày thứ ba, trẻ bắt đầu nói nhảm, gia đình vội đưa đi cấp cứu. Sau khi điều trị một tuần không khỏi, H. được chuyển tới Bệnh viện (BV) Nhi Trung ương trong tình trạng mất nhận thức, không phản xạ được.
Theo các bác sĩ (BS), H. bị viêm não chưa rõ căn nguyên và di chứng nặng nề, liệt nửa người bên phải, chân tay trái yếu, mất nhận thức, không nói được. Bệnh nhi phải truyền dịch, nuôi ăn qua sonde dạ dày. Song song với điều trị thuốc, các BS phải châm cứu để kích thích các huyệt, giúp hệ thần kinh trung ương của trẻ phục hồi.
Tuy nhiên, việc tiến triển rất chậm… Mẹ của H. cho hay, từ khi sinh tới 36 tháng t.uổi, cháu được tiêm các mũi vắc-xin phòng viêm não, viêm màng não. Nhưng sau t.uổi này, gia đình quên không tiêm các mũi nhắc lại và không ngờ con gái cao lớn, khỏe mạnh lại mắc căn bệnh quái ác.
Cũng nằm điều trị tại Khoa Nội Trung tâm Bệnh nhiệt đới BV Nhi Trung ương, P.T.T. (12 t.uổi, ngụ TP.Hà Nội) thân hình gầy rộc, ánh mắt đờ đẫn. Mẹ T. cho biết, cháu nhập viện trong tình trạng đau đầu, sốt nhẹ, buồn nôn. Trước đó, trẻ được đưa vào BV tuyến huyện điều trị nhưng không đỡ. “Khi cháu đau đầu dữ dội, BS chỉ cho uống thuốc giảm đau và không phát hiện được bệnh gì. Tại BV Nhi Trung ương, cháu mới được chẩn đoán viêm màng não do vi-rút”, mẹ của T. kể.
N.H.P. (bốn t.uổi, ngụ tỉnh Hà Tĩnh) may mắn hơn khi chuẩn bị được xuất viện sau một tháng điều trị vì bệnh viêm màng não do vi-rút… Mẹ bệnh nhi cho biết: “Cách đây một tháng, P. đau bụng, đau đầu, nóng sốt, đi ngoài. Gia đình nghĩ cháu bị ngộ độc thực phẩm nên đưa vào BV tỉnh. Cháu nằm ba ngày không thuyên giảm và BV cũng không tìm ra nguyên nhân, dù đã chọc tủy nên chuyển lên BV trung ương”.
Tại Khoa Nội tổng quát BV Nhi Trung ương hiện có vài chục trường hợp trẻ bị viêm não – viêm màng não đang nằm điều trị. BS Đỗ Thiện Hải, trưởng khoa, cho biết, từ đầu năm tới nay, BV đã tiếp nhận khoảng 220 trường hợp mắc bệnh này. Các bệnh viêm màng não thường tập trung ở trẻ 3-5 t.uổi, tuy nhiên, BV cũng đang điều trị cho nhiều trẻ ở độ t.uổi rất nhỏ, từ 1-4 tháng t.uổi.
Nỗi ám ảnh của bác sĩ
Trẻ bị viêm màng não ở Nghệ An
Theo các BS, viêm màng não liên quan đến vi khuẩn với ba loại phổ biến là phế cầu, Hib và não mô cầu. Ngoài ra còn có tụ cầu, liên cầu, E.coli…
Khi đó, màng ngoài của não sẽ bị vi khuẩn tấn công. Thống kê của BV Nhi Trung ương cho thấy, tỷ lệ trẻ mắc các bệnh về viêm màng não đứng thứ ba trong số các bệnh lý vào điều trị và là nguyên nhân gây t.ử v.ong đứng thứ hai cho trẻ dưới năm tháng t.uổi.
Bệnh có thể gây t.ử v.ong lên tới 50% nếu không được điều trị, 10-20% bị di chứng về thần kinh, giảm thính lực. Điều đáng nói, nếu được phát hiện sớm và điều trị kịp thời trong vòng 24-48g khởi bệnh thì tỷ lệ t.ử v.ong giảm xuống còn hơn 10%.
Với viêm não Nhật Bản, mỗi năm, BV Nhi Trung ương tiếp nhận khoảng 50-100 ca nhập viện. BS Đỗ Thiện Hải khẳng định, viêm não Nhật Bản vô cùng nguy hiểm, để lại di chứng tàn tật và tỷ lệ t.ử v.ong cao hơn, thường tập trung vào nhóm trẻ trên năm t.uổi. Có tới 20% trẻ mắc viêm não Nhật Bản điều trị tại BV phải chuyển tới các đơn vị phục hồi chức năng nhưng hầu hết vẫn bị ảnh hưởng tới sức khỏe. Đây là nỗi ám ảnh không chỉ riêng gia đình bệnh nhân mà còn của chính các BS…
Tiến sĩ – BS Nguyễn Văn Lâm, Giám đốc Trung tâm y học lâm sàng các bệnh nhiệt đới t.rẻ e.m BV Nhi Trung ương, cho hay, các bệnh viêm não, viêm màng não thường không có dấu hiệu điển hình ở giai đoạn sớm. Bệnh có các biểu hiện lâm sàng giống các bệnh đường hô hấp khác như sốt, đau đầu, buồn nôn. Tuy nhiên, cũng có trẻ không có những triệu chứng này, đặc biệt ở nhóm trẻ sơ sinh. Ban đầu, trẻ có thể chỉ quấy khóc, rên rỉ, hay nhìn ngược, trớ, chán ăn… Do đó, việc phát hiện viêm não, viêm màng não ở trẻ nhỏ rất khó khăn.
Do đó, khi thấy trẻ sốt cao, uống hạ sốt không đỡ, kèm đau đầu, mệt, buồn nôn và nôn, kích thích, thay đổi ý thức nhẹ, cần đưa trẻ vào viện ngay. Với viêm màng não, ngoài sốt cao, trẻ có thể cứng cổ, nếu còn thóp có thể thấy thóp phồng căng.
Từ thực tiễn tại BV, BS Đỗ Thiện Hải cho hay, hầu hết bệnh nhi đều chưa được tiêm phòng hoặc tiêm không đầy đủ. Thực tế, trẻ dưới hai t.uổi được tiêm phòng cẩn thận nhưng với những mũi nhắc lại sau hai t.uổi thì không ít gia đình… bỏ quên. “Tháng Năm, tháng Sáu là bước vào mùa cao điểm của viêm não Nhật Bản, cha mẹ cần nhanh chóng đưa con đi tiêm phòng bệnh, đảm bảo an toàn trong mùa dịch. Sau khi tiêm vắc-xin khoảng hai tuần, trẻ sẽ bắt đầu sinh miễn dịch”, BS Hải lưu ý.
Hiện nay, Việt Nam đã có các loại vắc-xin phòng bệnh viêm não và viêm màng não:
– Vắc-xin ngừa viêm màng não mô cầu.
– Vắc-xin ngừa viêm màng não do phế cầu khuẩn.
– Vắc-xin ngừa viêm màng não do vi khuẩn Hib.
– Vắc-xin ngừa viêm não Nhật Bản.
Để phòng ngừa tối đa nguy cơ mắc bệnh viêm màng não, người dân hãy thực hiện việc tiêm ngừa đầy đủ và tiêm nhắc lại đúng lịch.
Thanh Huyền
Hà Tĩnh: Người dân đổ xô đi tiêm vắc-xin viêm màng não cho trẻ
Những thông tin chưa được kiểm chứng về số ca mắc bệnh viêm não, viêm màng não tại Hà Tĩnh, đã gây tâm lý hoang mang cho nhiều bậc phụ huynh.
Các trung tâm tiêm chủng tăng đột biến.
Trong những ngày qua, tại các trung tâm dịch vụ tiêm phòng luôn ken cứng người đăng ký tiêm vắc-xin cho trẻ.
Phụ huynh hoang mang trước những tin đồn
Chỉ trong vòng vài ngày, tại các trung tâm, dịch vụ tiêm phòng tại Hà Tĩnh bỗng tăng đột biến số người đi đăng ký tiêm vắc-xin phòng viêm màng não và viêm não cho trẻ.
Trước đó, trên mạng xã hội đang lan truyền nhiều thông tin chưa được kiểm chứng về số ca bệnh mắc viêm màng não tại Hà Tĩnh như: “Bệnh viện Hà Tĩnh đang quá tải”, “bệnh lây qua đường hô hấp” hay là “đã xuất hiện bệnh viêm màng não mô cầu tại Hà Tĩnh”… Những thông tin chưa chính xác trên đã gây hoang mang dư luận, đặc biệt là tâm lý lo lắng của các bậc phụ huynh.
19 giờ tối ngày 19/4, ghi nhận của PV tại một trung tâm tiêm chủng trên đường Trần Phú (TP Hà Tĩnh) mặc dù đã muộn nhưng vẫn khá đông phụ huynh đứng chờ để đến lượt tiêm vắc-xin.
Chị N.T.L (xã Thạch Hạ, TP Hà Tĩnh) cho biết: “Là một phụ huynh có con nhỏ nên tôi rất hoang mang khi mạng xã hội liên tục xuất hiện các thông tin về bệnh nhân nhi bị biến chứng do bệnh viêm não mô cầu và tình trạng cháy vắc-xin. Vì vậy, vừa tan làm là tôi lên đăng ký tiêm cho con, nhưng đến 7 giờ tối mới
đến lượt”.
Có mặt tại khu vực này nhiều phụ huynh cũng có chung tâm lý bất an trước những tin đồn về tình hình dịch bệnh viêm não, viêm màng não tại Hà Tĩnh. Theo các phụ huynh, điện thoại họ liên tục nhận được tin nhắn do bạn bè gửi với nội dung liên quan đến các trường hợp bệnh nhi bị biến chứng nặng do mắc phải bệnh này.
“Dù chưa biết thực hư ra sao, nhưng tôi thấy việc tiêm vắc-xin phòng bệnh cũng không sao. Tiêm sớm thì phụ huynh cũng yên tâm hơn”, chị N.T.N (xã Thạch Thanh, huyện Thạch Hà) cho hay.
Chưa ghi nhận trường hợp biến chứng nặng
Sáng 20/4, cơ quan chức năng Hà Tĩnh đã triệu tập bà L.T.B về hành vi đưa thông tin sai sự thật trên mạng xã hội Facebook liên quan đến dịch bệnh viêm màng não. Làm việc với cơ quan chức năng, bà B cho biết, mục đích là để mọi người chủ động phòng tránh và quảng cáo cho trung tâm tiêm chủng nơi bà B đang làm việc. Lực lượng chức năng đã lập biên bản xử phạt hành chính đối với bà B với số t.iền 5 triệu đồng về hành vi “Cung cấp, chia sẻ thông tin bịa đặt, gây hoang hoang mang trong Nhân dân”
Từ cuối tháng 2/2021 đến nay, tại Hà Tĩnh ghi nhận số ca bệnh viêm não, viêm màng não tăng so với cùng kỳ những năm trước. Tuy nhiên, số ca bệnh này chưa có dấu hiệu lây lân và đều được điều trị khỏi, xuất viện sau thời gian từ 10 đến 14 ngày tại bệnh viện.
Tại khoa Truyền nhiễm, Bệnh viện Đa khoa Hà Tĩnh hiện đang tiếp nhận điều trị cho 28 bệnh nhân bị viêm não, viêm màng não điều trị. Trong khi đó, số lượng giường bệnh của khoa này là 47.
Theo bác sĩ Nguyễn Xuân Bảo – Trưởng khoa Truyền nhiễm, số lượng bệnh nhân bị viêm não, viêm màng não có tăng, tuy nhiên vẫn chưa có dấu hiệu của dịch. Các trường hợp được phát hiện thường có các triệu chứng như: Đau đầu, nôn, sốt… Sau khi thăm khám một số trường hợp có xuất hiện cứng gáy, đây là dấu hiệu của viêm màng não.
“Sau khi điều trị tại khoa, các bệnh nhân đã tiến triển tốt. Liệu trình điều trị bệnh nhân bị viêm não, viêm màng não khá lâu, phải mất từ 7 – 10 ngày mới hồi phục. Bệnh viện Đa khoa Hà Tĩnh chưa ghi nhận trường hợp nào bị biến chứng nặng hay nguy kịch”, bác sĩ Bảo nói.
Theo thống kê từ Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Hà Tĩnh, từ quý I/2021 đến nay, Hà Tĩnh ghi nhận 133 ca bệnh viêm não, viêm màng não. Số ca bệnh tăng 2,5 lần so với cùng kỳ những năm trước đây.
Tuy nhiên, biểu hiện lâm sàng của các ca bệnh đều ở mức độ nhẹ, đáp ứng thuốc tốt và khỏi bệnh sau thời gian điều trị. Hiện, ngành y tế vẫn đang tổ chức giám sát các bệnh viện, phòng khám tư nhân, trường học… đối với những ca mắc.
Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) tỉnh Hà Tĩnh đã gửi 18 mẫu bệnh phẩm đi xét nghiệm tại Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương. Tất cả các mẫu bệnh phẩm đều có kết quả âm tính với các chủng virus nặng như viêm màng não mô cầu, viêm màng não do phế cầu, Hib hay liên cầu khuẩn…
“Vì vậy, hiện nay có thể khẳng định những tin đồn có dịch viêm màng não mô cầu là chưa có cơ sở. Chưa có bằng chứng nào để khẳng định bệnh viêm não, viêm màng não đợt này lây qua đường hô hấp và lây lan từ người sang người”, bác sĩ Nguyễn Chí Thanh, Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) tỉnh Hà Tĩnh thông tin.
Tại các trường học, nhà trường và giáo viên tránh cho các cháu sử dụng chung cốc nước, khăn mặt. Khi xuất hiện các triệu chứng đau đầu dữ dội, nôn, sốt cần đưa bệnh nhân đến ngay các cơ sở y tế để khám sàng lọc, điều trị kịp thời.
Đặc biệt, mỗi người cần cập nhật thông tin tại các nguồn tin chính thống, tránh tâm lý hoang mang trước thông tin chưa chính xác.
Hiện, ngành Y tế Hà Tĩnh cũng đang tiến hành phối hợp với các đơn vị xét nghiệm lớn như Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương, Bệnh viện Nhiệt đới Trung ương để trong thời gian sớm nhất tìm ra căn nguyên gây bệnh.
