Sau một thời gian dài điều trị phẫu thuật, hóa chất, xạ trị… người bệnh ung thư thường gặp phải nhiều khó khăn để hồi phục sức khỏe.
Vì vậy, làm gì để nhanh phục hồi sức khỏe, duy trì cuộc sống khỏe mạnh, giảm nguy cơ tái phát ung thư là điều vô cùng quan trọng.
Dưới đây là những lưu ý giúp người bệnh sau điều trị ung thư giảm nguy cơ tái phát và khỏe mạnh.
Đối với chế độ ăn cho bệnh nhân sau điều trị ung thư
Dinh dưỡng của người bệnh ung thư cần được đ.ánh giá từ chuyên gia dinh dưỡng nhằm giảm thiểu nguy cơ thiếu hụt dinh dưỡng, đảm bảo cân nặng và khả năng chịu đựng các tác dụng phụ của điều trị.
Tác dụng phụ của các phương pháp điều trị có thể gây chán ăn, mệt mỏi, sụt cân mất kiểm soát. Do đó, để đảm bảo hiệu quả của điều trị người mắc bệnh ung thư cần duy trì trọng lượng cơ thể khỏe mạnh và bổ sung những thực phẩm giàu dưỡng chất trong chế độ ăn hàng ngày.
Cụ thể:
Ăn nhiều bữa nhỏ trong ngày thay vì 3 bữa để cung cấp đầy đủ lượng calo cần thiết trong ngày.
Ăn đa dạng các loại thực phẩm phù hợp với cơ thể.
Uống nhiều nước và uống từng ngụm nhỏ trong vài phút.
Giữ thái độ sống tích cực.
Tránh béo phì, thực hiện chế độ ăn lành mạnh.
Bổ sung loại vitamin tổng hợp hoặc vitamin và khoáng chất, tích cực ăn rau xanh, quả chín.
Bổ sung các chất lỏng và đồ ăn nhẹ với nhiều chất dinh dưỡng.
Chọn thực phẩm phù hợp với cơ thể.
Người bệnh cần tích cực ăn rau xanh, quả chín để bổ sung loại vitamin tổng hợp hoặc vitamin và khoáng chất.
Để giảm nguy cơ mắc các bệnh mạn tính khác ở người bệnh ung thư như: tim mạch, đột quỵ, tiểu đường, các bác sĩ thường khuyên những người sau điều trị ung thư cần tuân theo các khuyến nghị chung để có sức khỏe tốt. Chúng bao gồm ăn một chế độ ăn uống giàu chất dinh dưỡng, ăn nhiều rau xanh và hoa quả tươi, bỏ hút thuốc, duy trì cân nặng khỏe mạnh, giảm thiểu bia rượu và duy trì hoạt động thể chất thường xuyên.
Đối với tập luyện thể dục sau điều trị ung thư
Hoạt động thể chất cũng cần được đ.ánh giá bởi chuyên gia nhằm giúp người bệnh chuẩn bị cho các phương pháp điều trị, dung nạp và đáp ứng với các phương pháp điều trị cũng như giảm thiểu một số triệu chứng của ung thư và các tác dụng phụ của việc điều trị.
Tập thể dục cần được thực hiện thường xuyên, tùy chỉnh theo từng loại ung thư, các triệu chứng, sức khỏe tổng thể, các loại điều trị và tác dụng phụ của điều trị. Tập thể dục đã được chứng minh là làm giảm các tác dụng phụ như mệt mỏi và đau khớp do điều trị ung thư.
Bệnh nhân không phải đến phòng tập thể dục hay mua thiết bị đắt t.iền. Tất cả những gì người bệnh cần là đi bộ bên ngoài hoặc xung quanh nhà để bắt đầu quá trình tập luyện của mình. Hoạt động thể chất có thể được kết hợp vào thói quen hàng ngày của mọi người. Ví dụ, bệnh nhân có thể đi cầu thang bộ thay vì thang máy, đi bộ hay xe đạp thay vì lái xe.
Người bệnh cần là đi bộ bên ngoài hoặc xung quanh nhà để bắt đầu quá trình tập luyện của mình.
Tập thể dục đều đặn có thể giảm căng thẳng, mệt mỏi, bớt lo lắng, trầm cảm, cải thiện giấc ngủ và chất lượng cuộc sống đối với bệnh nhân ung thư. Dù bệnh nhân đang trong quá trình điều trị hay đã hoàn thành việc điều trị, hãy bắt đầu tập thể dục ngay từ hôm nay.
Chú ý lịch tái khám sau điều trị ung thư
Tùy từng người bệnh các bác sĩ sẽ chỉ định lịch tái khám cụ thể. Bác sĩ sẽ cân nhắc dựa trên các yếu tố: loại ung thư, mức độ tiến triển khi bệnh được phát hiện và phương pháp đã (đang) điều trị.
Nếu đã điều trị xong, thời gian đầu người bệnh có thể sẽ đi tái khám với lịch vài tháng một lần. Thời gian người bệnh không bị tái phát càng dài thì thời gian giữa các buổi tái khám sẽ càng xa nhau. Sau 5 năm, việc tái khám sẽ chỉ thực hiện khoảng một năm một lần. Vì vậy, người bệnh sẽ chú ý ghi nhớ lịch tái khám của bệnh mình.
Việc tái khám là cần thiết để theo dõi tình trạng bệnh, có thể sẽ điều trị, bổ sung các loại thuốc nếu cần. Trường hợp thăm khám, các triệu chứng hay kết quả xét nghiệm cho thấy bệnh ung thư có khả năng tái phát, bác sĩ có thể sẽ chỉ định người bệnh thực hiện chụp X-quang, chụp CT, chụp PET, chụp MRI, chụp xạ hình xương hoặc sinh thiết để xác định chính xác tình trạng bệnh.
Liệu pháp mRNA đem lại tiềm năng điều trị ung thư buồng trứng
Trang Interesting Engineering cho biết giới khoa học đang được nhiều đột phá ở lĩnh vực nghiên cứu về ung thư, một trong số đó là sử dụng liệu pháp RNA thông tin (mRNA) cho điều trị.
Một nhóm nghiên cứu Đại học Tel Aviv (Israel) tìm ra cách t.iêu d.iệt có chọn lọc tế bào ung thư trong cơ thể người bằng độc tố vi khuẩn và phân tử mRNA. Và giờ đây một nhóm khác từ Đại học Goethe Frankfurt (Đức) cùng bệnh viện Đại học Frankfurt tiến hành nghiên cứu trên chuột nhằm khám phá tiềm năng dùng liệu pháp mRNA điều trị ung thư buồng trứng.
Tiến sĩ Monika Raab (Đại học Goethe Frankfurt) cho biết: “Chúng tôi tạo ra một mRNA mang protein p53 bình thường không bị đột biến rồi đưa vào túi lipid nhỏ gọi là liposome, sau đó thử nghiệm trên nhiều tế bào ung thư khác nhau. Tế bào đã sử dụng mRNA nhân tạo sản sinh p53 chức năng”. Liệu pháp thành công chống lại tế bào ung thư trong ống nghiệm lẫn khối u trong cơ thể chuột, theo nhóm nghiên cứu.
Liệu pháp mRNA điều trị ung thư buồng trứng đã chứng minh hiệu quả trên chuột – Ảnh: iStock
Do gien p53 bị đột biến và mất chức năng ức chế khối u nên 96% bệnh nhân ung thư buồng trứng giai đoạn muộn thường phải chịu diễn tiến nặng, đáp ứng hạn chế với loạt liệu pháp điều trị hiện tại. Thành công của liệu pháp trên là nhờ những tiến bộ gần đây trong công nghệ mRNA chẳng hạn như tăng t.uổi thọ bản phiên mã cũng như ngăn hệ thống miễn dịch can thiệp. Giáo sư Klaus Strebhardt (Bệnh viện Đại học Frankfurt) nhấn mạnh kết quả thí nghiệm rất thuyết phục: “Với sự trợ giúp của mRNA nhân tạo, tế bào chuột sản sinh lượng lớn protein p53 chức năng dẫn đến khối u lẫn di căn gần như biến mất hoàn toàn”. Hiện nhóm chưa tiến hành thử nghiệm trên người.
mRNA là vật chất di truyền giúp tạo protein. Đưa mRNA nhân tạo vào cơ thể sẽ kích thích cơ chế sản sinh protein tương ứng chống lại mầm bệnh nhất định.
Liệu pháp này trở nên nổi tiếng khi được các hãng dược toàn cầu như Pfizer, Moderna sử dụng để điều chế vắc xin COVID-19.
