Lên men trong thực phẩm là quá trình đáng kinh ngạc được phát hiện từ nhiều thế kỷ trước. Những món ăn truyền thống có từ nhiều thế kỷ từ mọi lục địa đều bao gồm những món ngon lâu đời và hấp dẫn này.
Lên men thực phẩm tươi sống là một cách thông minh để bảo quản trong những ngày xa xưa khi con người chưa phát minh ra tủ lạnh. Quá trình lên men còn này mang lại một loạt lợi ích tăng cường sức khỏe bao gồm tiêu hóa tốt hơn và hệ thống miễn dịch khỏe mạnh hơn. Thật khó để nói liệu tổ tiên của chúng ta có biết về những lợi ích này hay chỉ là tiết kiệm, nhưng việc lên men vẫn được tiếp tục ở nhiều nền văn hóa.
Quá trình lên men xảy ra khi vi khuẩn hoặc nấm men hoạt động và biến đổi tinh bột hoặc đường có trong thực phẩm tươi thành rượu hoặc axit. Men là một phần thiết yếu trong nhiều sản phẩm yêu thích của chúng ta như bánh mì và bia.
Thực phẩm lên men về cơ bản chỉ là thực phẩm cũ, chúng bị hỏng ở một mức độ nào đó, nhưng có một điểm khác biệt chính giữa thực phẩm lên men và thực phẩm ôi thiu: Khi thực phẩm bị t.hối r.ữa, về cơ bản nó đã bị vi khuẩn t.iêu d.iệt và p.hân h.ủy, trong khi đó, thực phẩm lên men thu được vi khuẩn có lợi và không trở nên nguy hiểm.
Thực phẩm sống thực sự tăng giá trị dinh dưỡng của nó khi lên men. Nó chứa nhiều vitamin, khoáng chất, vi khuẩn có lợi và các enzym sống.
Cơ thể con người là nơi cư trú của hơn một nghìn tỷ vi khuẩn, chúng đóng góp vào khoảng 4 lbs (1,8 kg) tổng trọng lượng cơ thể của chúng ta. Có vi khuẩn tốt và vi khuẩn xấu, cả 2 loại cần được duy trì cân bằng. Nếu có quá nhiều vi khuẩn xấu trong ruột, bạn có thể bị đầy hơi, táo bón hoặc tiêu chảy.
Ăn thực phẩm lên men cung cấp vi khuẩn tốt cho cơ thể của bạn, còn được gọi là men vi sinh. Chúng có thể giúp khôi phục sự cân bằng vi khuẩn, đó là lý do tại sao men vi sinh có tác dụng tuyệt vời đối với sức khỏe tiêu hóa.
Kimchi là món ăn quốc gia của Hàn Quốc và là món ăn chính trong hầu hết các bữa ăn. Nó được làm bằng cách lên men cải thảo trong nước sốt và ớt bột. Nó phổ biến đến nỗi mỗi năm có hàng nghìn phụ nữ Hàn Quốc tình nguyện chuẩn bị kim chi cho người nghèo. Năm 2012, họ sản xuất được 140 tấn (127.000 kg), tương đương với trọng lượng của 45 con voi.
Một nghiên cứu gần đây cho thấy chúng ta tiến hóa về mặt thể chất để hưởng lợi từ việc ăn thực phẩm lên men. Khoảng 10 triệu năm trước, có một thời kỳ con người và các loài linh trưởng dành nhiều thời gian trên mặt đất hơn là trên cây. Họ ăn nhiều trái cây lên men tự nhiên hơn mà họ thấy trên mặt đất, và quá trình tiến hóa ưu ái những người chịu đựng tốt nhất.
Nghiên cứu tương tự cho thấy rằng tính năng sinh học mà chúng tôi phát triển để chế biến thực phẩm lên men cũng có một số tác dụng có lợi và chống viêm trong cơ thể.
Người ta tin rằng đồ uống có cồn đầu tiên có thể đã được lên men ở Trung Quốc cổ đại. Những chiếc bình đất sét kín từ năm 7000-6600 trước Công nguyên đã được tìm thấy có chứa hỗn hợp gạo, nho và mật ong đã lên men.
Quá trình lên men phá vỡ đường lactose trong sữa, vì vậy phô mai và sữa chua lên men có thể dễ tiêu hóa hơn đối với những người không dung nạp đường lactose.
Ở miền Nam Ấn Độ, dosas là một món ăn nhẹ phổ biến tương tự như bánh kếp. Chúng được làm bằng bột gạo lên men và đậu lăng.
Kefir giúp bạn dễ ngủ – Nó chứa tryptophan, cùng một loại axit amin khiến bạn mệt mỏi sau khi ăn một bữa ăn nhiều thịt. Nó cũng là một nguồn protein và canxi lành mạnh.
Người ta thường tin rằng dưa bắp cải là một món ăn của Đức, nhưng thực tế nó có từ thời Trung Quốc cổ đại. Các nhà sử học tin rằng Thành Cát Tư Hãn đã đưa bắp cải lên men vào châu Âu.
Lassi là thức uống sữa lên men có nguồn gốc từ Ấn Độ., nó thường được thưởng thức như một thức uống trước bữa tối và giúp tiêu hóa trơn tru.
Miso là một loại tương mặn được làm bằng cách lên men đậu nành, đó là một yếu tố quan trọng trong ẩm thực Nhật Bản, nhưng bột đậu tương lên men tương tự có thể được tìm thấy ở một số quốc gia châu Á.
Kombucha là một loại trà lên men đã trở nên phổ biến trong giới thực phẩm sức khỏe, nó có từ 2000 năm trước trong lịch sử Trung Quốc.
Ai không nên ăn “thần dược” tỏi đen?
Tỏi đen là sản phẩm lên men từ tỏi tươi – một vị thuốc quý trên kệ bếp của gia đình bạn mỗi ngày.
Trải qua quá trình lên men tự nhiên cầu kỳ dưới sự kiểm soát nhiệt độ, độ ẩm chặt chẽ, những tép tỏi trắng chuyển sang màu đen và kéo theo đó là hàng loạt chất dinh dưỡng quý cũng gia tăng.
Tỏi đen không hề có trong tự nhiên. Bản chất tỏi đen là tỏi trắng trải qua quá trình lên men chậm trong điều kiện nhiệt độ từ 60 – 90 độ và độ ẩm khoảng 80% trong thời gian 30 – 60 ngày.
Trong quá trình lên men thành tỏi đen các thành phần dược chất sẽ được gia tăng hơn so với tỏi trắng đồng thời một số thành phần quý được hình thành trong quá trình lên men. Mặc dù tỏi đen mang đến nhiều công dụng tốt cho sức khỏe, nhưng một số trường hợp không nên dùng tỏi đen.
Ai không nên dùng tỏi đen?
– Phụ nữ mang thai, người có tạng nhiệt, nóng sốt… thì không nên dùng nhiều tỏi.
– Người dị ứng với tỏi nếu cố tình sử dụng có thể gây ngứa ngáy, thậm chí tăng huyết áp.
– Người dùng thuốc chống đông m.áu không nên sử dụng nhiều.
– Người mắc bệnh tiêu chảy.
– Người bị huyết áp thấp.
– Người mắc bệnh về mắt: Những người phụ nữ sau khi đẻ hay người có nhiều chứng bệnh về mắt, tai, ù tai, chóng mặt, thì không nên dùng tỏi đen. Việc sử dụng tỏi đen trong trường hợp này sẽ gây cho thị lực và tổn thương mắt nặng hơn.
– Người mắc bệnh về thận: Tỏi đen vẫn còn những vị hăng cay, chính vì thế mà điều trị về bệnh về thận không nên ăn. Do nó sẽ gây những phản ứng với thuốc điều trị tạo ra những tác dụng không mong muốn.
– Người bị bệnh về gan.
– Người bị bệnh đau dạ dày không nên sử dụng.
– Người dùng rượu ngâm tỏi đen, thuốc tỏi… dài ngày cũng cần thận trọng, tránh những tác động xấu cho sức khỏe.
Người dị ứng với tỏi nếu cố tình sử dụng có thể gây ngứa ngáy
Ăn tỏi đen như nào cho đúng?
Theo khuyến cáo, mỗi ngày có thể ăn một đến ba củ tỏi đen cô đơn, tương đương 3 – 5 gram. Lưu ý, khi ăn nên nhai kỹ để các thành phần phát huy công dụng, đồng thời không nên dùng quá liều lượng vì có thể gây những phản ứng ngược và tác dụng phụ.
Bạn chỉ cần bóc vỏ và dùng trực tiếp 1 – 3 củ tỏi đen/ngày.
– Ăn trực tiếp: Ăn trực từ hai đến ba tỏi đen mỗi ngày, người già thì nên sử dụng từ 1 đến 2 củ tỏi để tỏi phát huy được tối đa khả năng, công dụng của tỏi. Khi sử dụng tỏi đen, nên ăn riêng, sẽ tốt hơn rất nhiều khi ăn chúng với gia vị, bởi có thể phản ứng với gia vị, tạo ra những tác dụng phụ không mong muốn.
– Tỏi đen ngâm rượu: Tốt nhất là nếp nguyên chất không có cồn, uống mỗi ngày ít nhất một lần, mỗi lần 50 ml.
– Ngâm với mật ong: Tỏi đen khi kết hợp được với mật ong, tác dụng rất mạnh trong các điều trị chứng bệnh, đặc biệt là ở t.rẻ e.m có những bệnh khi được thay đổi bởi thời tiết.
– Ép lấy nước.
– Nấu ăn.
Tỏi đen cũng có thể kết hợp được với mật ong
8 lợi ích của tỏi đen với sức khỏe
Ngăn ngừa bệnh tim mạch
Chất allicin trong tỏi đen có tác động tích cực đến tim và hệ tuần hoàn, do là chất chống oxy hóa và cân bằng huyết áp. Các bài thuốc từ tỏi đen có tác dụng làm loãng m.áu, làm giảm tập hợp tiểu cầu, giảm thiểu nguy cơ bị đột quỵ và duy trì huyết áp khỏe mạnh.
Tác dụng lợi tiểu tự nhiên
Tỏi đen cùng rất tốt cho những người bị bí tiểu, edemas. Bởi vì, các bài thuốc từ tỏi đen cung cấp một lượng kali tốt.
Làm tăng collagen cho da
Nếu bạn đang gặp phải những vấn đề về da, từ viêm da đến mụn, bao gồm bệnh vẩy nến và rosacea cũng như một số vấn đề khớp thì có thể ăn tỏi sống. Tỏi đen cung cấp các hợp chất lưu huỳnh, tạo thuận lợi cho việc hình thành collagen. Ngoài ra, tỏi này cũng được khuyên dùng cho những người bị viêm khớp và đau cơ bắp.
Tăng cường hệ miễn dịch
Nếu bạn bị ốm vì hệ thống miễn dịch của bạn không khỏe mạnh thì bạn có thể ăn tỏi đen. Một bài thuốc từ tỏi đen giúp tăng cường hệ miễn dịch của bạn, đồng thời chống lại virus và vi khuẩn.
Cải thiện sức khỏe cơ bắp
Tỏi đen được khuyên dùng cho các vận động viên hoặc những người muốn cải thiện sức khỏe cơ bắp. Ngoài ra, tỏi đen cũng tốt cho việc chống lại mệt mỏi mãn tính hoặc kiệt sức do làm việc quá mức hay thiếu ngủ thường xuyên.
Ngăn ngừa lão hóa sớm
Tỏi đen là thực phẩm tốt có khả năng giúp bạn ngăn ngừa lão hóa sớm của tế bào. Thêm vào đó, tỏi đen giúp loại bỏ các gốc tự do mà nếu các gốc tự do này vượt quá thì có thể gây ra nhiều bệnh tật.
Giảm triệu chứng các bệnh về hô hấp
Sử dụng tỏi đen rất tốt để giảm các triệu chứng hen và dị ứng. Hơn thế nữa, tỏi đen giúp làm chữa cảm lạnh, viêm họng, viêm thanh quản và các vấn đề hô hấp thông thường khác.
Tác dụng giảm căng thẳng
Tỏi đen được xem như một phương thuốc thiên nhiên làm giảm căng thẳng quá mức. Tỏi đen giúp trấn an sự lo lắng, chữa mất ngủ, giảm kích thích và tâm trạng ưu lo.
Tỏi đen được xem như một phương thuốc thiên nhiên làm giảm căng thẳng quá mức