Vừa ăn vừa xem các thiết bị điện tử có thể làm trẻ xao lãng và não chúng không nhận được ‘tín hiệu báo no,’ do đó chúng sẽ ăn nhiều hơn so với nhu cầu, dẫn đến tăng cân mất kiểm soát, gây ra béo phì.
T.rẻ e.m xem điện thoại trong khi ăn sẽ tăng nguy cơ bị béo phì, thừa cân. (Ảnh: Pixabay)
Theo các chuyên gia, việc cho phép t.rẻ e.m xem video, lướt điện thoại và ăn khi xem TV là nguy hiểm và có thể thúc đẩy “đại dịch” béo phì ngày càng gia tăng.
Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng những đ.ứa t.rẻ được phép sử dụng các thiết bị này trong khi ăn có khả năng tăng cân cao hơn 15% so với những đ.ứa t.rẻ không được phép sử dụng các thiết bị điện tử đó.
Những hình ảnh trên các thiết bị điện tử có thể làm trẻ xao lãng và chúng sẽ tiếp tục ăn mà không nhận thấy rằng mình đã no. Khi “tín hiệu báo no” trong não bị vô hiệu hóa, trẻ sẽ có xu hướng ăn nhiều hơn so với nhu cầu thực tế dẫn đến sự tăng cân mất kiểm soát, gây ra béo phì.
Các nhà khoa học đã tiến hành cuộc nghiên cứu với 735 t.rẻ e.m từ 6-10 t.uổi từ các trường tiểu học ở những khu dân cư nhằm xem xét thời gian sử dụng thiết bị điện tử trong bữa tối, bữa trưa và bữa sáng ảnh hưởng như thế nào đến cân nặng của trẻ.
Các tác giả đã phỏng vấn từng đ.ứa t.rẻ về thực phẩm chúng tiêu thụ trong vòng 24 giờ. Họ cũng đưa cho phụ huynh một bảng câu hỏi bao gồm các câu hỏi liên quan đến việc liệu trẻ có được phép sử dụng thiết bị điện tử trong bữa ăn hay không.
Sau khi thu thập và phân tích các số liệu có tính đến các yếu tố như điều kiện kinh tế xã hội và độ t.uổi, các nhà khoa học phát hiện ra rằng những đ.ứa t.rẻ được phép xem điện thoại, TV trong các bữa ăn có nguy cơ thừa cân cao hơn 15%.
Vừa ăn vừa xem điện thoại khiến trẻ bị xao lãng, ăn nhiều hơn nhu cầu. (Nguồn: Getty)
Tiến sỹ Ana Duarte, tác giả chính của nghiên cứu, giải thích rằng những phát hiện này cho thấy việc xem các thiết bị điện tử có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của những đ.ứa t.rẻ này như thế nào.
Cô giải thích rằng khi trẻ vừa ăn vừa xem điện thoại di động hoặc TV, chúng không nhận ra khi nào thì no hoặc khi nào thì phải ngừng ăn. Màn hình làm chúng phân tâm và chúng ăn liên tục. Điều này vừa nguy hiểm sức khỏe của trẻ vừa là yếu tố tiềm tàng gây thêm gánh nặng cho xã hội khi béo phì, thừa cân sẽ ảnh hưởng lớn đến tương lai của những đ.ứa t.rẻ.
Các phát hiện cũng cho thấy những đ.ứa t.rẻ xem thiết bị điện tử nhiều có khả năng tiêu thụ thực phẩm nhiều đường và chất béo cao hơn.
Tam Fry, Chủ tịch Quỹ Phát triển T.rẻ e.m, cho biết những bữa ăn gia đình không bị xao lãng bởi các thiết bị điện tử đang trở thành ký ức xa vời, đồng thời cảnh báo ngày càng nhiều trẻ bị béo phì và mắc các bệnh lý, chẳng hạn như bệnh tiểu đường, mà trước đây chỉ người lớn mới mắc phải.
Các tác giả cũng lưu ý thời gian sử dụng thiết bị điện tử tăng lên cũng có liên quan đến các vấn đề sức khỏe khác, chẳng hạn như bệnh tiểu đường, huyết áp cao và giấc ngủ kém.
Kết quả của nghiên cứu đã được các nhà khoa học trình bày tại Hội nghị châu Âu về béo phì được tổ chức tại Venice, Italy trong các ngày 12-15/5/2024.
Viện Y tế NICE của Anh khuyến nghị t.rẻ e.m cần được giới hạn thời gian sử dụng thiết bị điện tử tối đa là 2 giờ/ngày và phải có những ngày hoàn toàn không sử dụng điện thoại, TV.
Cơ quan quản lý truyền thông Ofcom dẫn một nghiên cứu cho biết thời gian thích hợp để một đ.ứa t.rẻ 8 t.uổi sử dụng thiết bị điện tử là 2 giờ 45 phút trực tuyến mỗi ngày. Con số này có thể tăng lên hơn 4 giờ khi các em bắt đầu học cấp 2./.
Câu hỏi thường gặp liên quan đến suy dinh dưỡng
Suy dinh dưỡng là tình trạng thiếu hụt các chất dinh dưỡng cần thiết như protein, khoáng chất, chất béo, vitamin,…
gây ảnh hưởng đến quá trình phát triển của cơ thể, đặc biệt cần lưu ý với đối tượng t.rẻ e.m trong giai đoạn từ 6-24 tháng.
1. Đông y có chữa được suy dinh dưỡng không?
Y học cổ truyền gọi suy dinh dưỡng ở t.rẻ e.m là chứng cam. Bệnh này liên quan đến sự tích trệ thức ăn nên được gọi là cam tích. Đông y có rất nhiều vị thuốc đạt kết quả tốt trong điều trị bệnh này.
2. Cách xử trí khi bị suy dinh dưỡng
Khi có biểu hiện suy dinh dưỡng cần đến cơ sở y tế để được thăm khám và đ.ánh giá.
Bác sĩ chẩn đoán suy dinh dưỡng dựa vào các biểu hiện lâm sàng và các chỉ số như sau.
Suy dinh dưỡng ở t.rẻ e.m được chẩn đoán dựa vào các chỉ số: Cân nặng theo t.uổi; Chiều cao theo t.uổi; Cân nặng theo chiều cao.
Suy dinh dưỡng ở người lớn được chẩn đoán dựa vào chỉ số khối cơ thể (BMI). Theo thang điểm phân loại của tổ chức WHO: BMI: 17 –
Hầu hết suy dinh dưỡng có thể được điều trị một cách hiệu quả và an toàn trong một chương trình cho ăn bổ sung có hướng dẫn.
T.rẻ e.m là đối tượng dễ bị suy dinh dưỡng.
Ở những thể suy dinh dưỡng nhẹ hay chưa có biến chứng có thể điều trị suy dinh dưỡng tại nhà bằng việc thay đổi chế độ ăn giàu năng lượng, bổ sung vitamin và khoáng chất. Cụ thể:
Ăn thực phẩm có nhiều calo và protein.
Ăn nhẹ giữa các bữa ăn chính.
Sử dụng các thức uống chứa nhiều calo.
Nếu những thay đổi chế độ ăn ban đầu không cải thiện suy dinh dưỡng và tình trạng trở nên nặng hơn, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ để được hướng dẫn sử dụng các chất dinh dưỡng bổ sung dạng uống hoặc viên.
Nếu người bệnh gặp khó khăn trong việc ăn uống kể cả khi đã thay đổi sang dạng thức ăn mềm hoặc lỏng, bác sĩ sẽ khuyến nghị một số phương pháp điều trị khác như:
Cho ăn bằng ống – ống này đi qua mũi vào dạ dày của người bệnh hoặc được trực tiếp vào dạ dày qua da bụng. Cung cấp dinh dưỡng qua đường tĩnh mạch.
3. Cách chăm sóc suy dinh dưỡng tại nhà
Tại nhà, khi bị suy dinh dưỡng cần tuân thủ chỉ định của bác sĩ, chú ý đến những điều sau:
Có chế độ ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, xây dựng một thực đơn lành mạnh, khoa học.
Đối với những người có bệnh, đang gặp vấn đề sức khỏe, dinh dưỡng càng cần chú ý hơn. Nếu có thể mọi người hãy tham khảo ý kiến của các bác sĩ chuyên khoa để xây dựng chế độ ăn phù hợp. Việc này nhằm đảm bảo mọi người có thể bổ sung những nhóm dưỡng chất cơ thể đang thiếu. Từ đó, giữ cơ thể ở trạng thái có đầy đủ năng lượng để hoạt động và luôn khỏe mạnh.
Đảm bảo cung cấp đủ năng lượng, chất đạm và dưỡng chất đáp ứng nhu cầu phục hồi dinh dưỡng và phát triển cơ thể.
Tăng năng lượng khẩu phần cho bữa ăn hàng ngày nếu không thể ăn đủ theo nhu cầu bằng cách:
Ăn nhiều món trong cùng một bữa. Tăng số lần ăn trong ngày nếu không thể ăn nhiều trong một lần.
Với trẻ suy dinh dưỡng cần cho ăn càng đặc càng tốt, sử dụng các loại bột để làm lỏng thức ăn đặc nhưng vẫn đảm bảo độ đậm đặc của thức ăn. Tăng thức ăn giàu năng lượng: thêm dầu mỡ vào thức ăn, dùng các loại thực phẩm cao năng lượng. Trường hợp trẻ còn bú mẹ cần tiếp tục cho bú mẹ kéo dài sau 12 tháng. Nếu không có sữa mẹ đủ, lựa chọn loại sữa thay thế phù hợp.
Với người mắc bệnh vừa khỏi ốm cần cho ăn tăng cường sau bệnh. Cần theo dõi định kỳ tình trạng dinh dưỡng và sức khỏe nhất là t.rẻ e.m.
Với bà mẹ mang thai cần bổ sung đầy đủ dinh dưỡng cho mẹ trong quá trình mang thai, cần xây dựng một chế độ ăn uống cân bằng các chất, đa dạng các loại thực phẩm. Trong trường hợp mẹ bị nghén, khó ăn, hãy sử dụng thêm các loại sữa. Tuy nhiên, nên chú ý tham khảo ý kiến của các chuyên gia để được tư vấn và lựa chọn thực phẩm bổ sung phù hợp.
Thường xuyên tập thể dục thể thao với cường độ hợp lý. Điều này giúp các cơ dẻo dai hơn, đảm bảo khả năng chuyển hóa dinh dưỡng của cơ thể luôn ở mức tốt. Lúc này, nguy cơ bị suy dinh dưỡng sẽ giảm được rất nhiều.
Cần đa dạng hóa bữa ăn hàng ngày.
4. Suy dinh dưỡng có chữa khỏi không?
Điều trị suy dinh dưỡng là quá trình rất lâu dài và có thể được cải thiện hoàn toàn. Người bệnh không nên nản lòng và ngừng tái khám. Ngoài ra nên chú ý và cải thiện môi trường sống xung quanh vì đây là yếu tố quan trọng hàng đầu giúp ngăn ngừa bệnh. Cần theo dõi và tham khảo lịch tiêm chủng thật đầy đủ.
5. Lưu ý với t.rẻ e.m, người cao t.uổi, phụ nữ mang thai khi bị suy dinh dưỡng
Qua những thống kê cho thấy các nhóm người có nguy cơ bị thiếu hụt chất dinh dưỡng là t.rẻ e.m, nhất là t.rẻ e.m ở vùng khó khăn; Người cao t.uổi, đặc biệt là những người nằm viện dài ngày; Người ở các vùng cách ly, khó đi chợ; Những người có bệnh tâm lý gặp khó khăn trong tiếp xúc,…
Đối với các em nhỏ, nguyên nhân gây suy dinh dưỡng có thể do trẻ không được ăn đủ, không được bú sữa mẹ đầy đủ. Đôi khi, suy dinh dưỡng cũng do cha mẹ cho trẻ sử dụng quá nhiều thuốc kháng sinh. Khi sức đề kháng giảm đi, trẻ cũng có thể phải đối diện với các bệnh lý đường ruột, hô hấp hay bệnh biếng ăn
Ở người già, khả năng chuyển hóa thực phẩm thành dinh dưỡng, năng lượng trong cơ thể đã không còn đảm bảo như trước. Kèm theo đó, khả năng ăn uống của họ cũng kém hơn thời trẻ rất nhiều. Do đó, dù tính toán lượng thực phẩm, chăm sóc tốt, người già vẫn có nguy cơ mắc suy dinh dưỡng khá cao. Tình trạng này càng trở nên nghiêm trọng ở những người người bệnh nằm liệt giường, phải ăn bằng ống xông.
Tương tự như thời điểm dịch bệnh, chiến tranh, phân biệt sắc tộc… Những cá nhân sức khỏe yếu sống trong các khu vực này hầu hết đều bị suy dinh dưỡng do không thể tìm đủ nguồn thực phẩm thiết yếu.
Chính vì vậy, mọi người bệnh sẽ nhận được các lời khuyên về một chế độ ăn hợp lý, lành mạnh. Một chế độ ăn đúng phải đáp ứng được nhu cầu năng lượng của cơ thể từ đầy đủ các nhóm chất bao gồm protein, lipid, glucid, chất khoáng và vitamin. Nếu không bổ sung được bằng cách ăn uống thông thường có thể cân nhắc sử dụng thực phẩm chức năng hoặc thuốc uống.
Cần có kế hoạch được lập ra với các mục tiêu và cách thức thực hiện tùy từng trường hợp cụ thể. Người bị suy dinh dưỡng nặng hoặc không thể ăn được sẽ có chế độ ăn uống đặc biệt hơn. Nuôi ăn bằng ống sonde dạ dày được đặt qua miệng hoặc mũi và nuôi ăn bằng đường tĩnh mạch là hai cách hỗ trợ ăn uống nhân tạo đang được sử dụng.
6. Chi phí khám chữa bệnh
Suy dinh dưỡng là một yếu tố quan trọng quyết định tỷ lệ t.ử v.ong và bệnh tật ở trẻ nhỏ trên toàn thế giới: Nó liên quan đến 45% tổng số ca t.ử v.ong ở t.rẻ e.m dưới 5 t.uổi.
Khoảng 32,7 triệu t.rẻ e.m (4,8% tổng số t.rẻ e.m dưới 5 t.uổi trên toàn thế giới) gầy còm ở mức độ trung bình (cho thấy suy dinh dưỡng cấp tính vừa phải). Có 14,3 triệu t.rẻ e.m trong độ t.uổi này bị gầy còm trầm trọng (biểu hiện suy dinh dưỡng cấp tính trầm trọng).
Suy dinh dưỡng không chỉ có ở t.rẻ e.m và người cao t.uổi mà ngay cả thanh niên, người trưởng thành cũng có nguy cơ bị suy dinh dưỡng nếu không có chế độ ăn uống và sinh hoạt khoa học. Suy dinh dưỡng ở người lớn t.uổi nguyên nhân chủ yếu chính là không hấp thu đủ dinh dưỡng trong bữa ăn hàng ngày; mà tác nhân chính là tình trạng kén ăn hoặc ăn ít. Điều này đến từ những thay đổi về thể chất như ăn kém ngon miệng, dễ đầy hơi, tiêu hóa kém, khả năng nhai nuốt giảm… và cả những thay đổi về cuộc sống như người lớn t.uổi sống một mình nên ngại nấu nướng, tâm lý ăn ít để giữ cân….
Chi phí khám dinh dưỡng (Cân đo chỉ số cơ thể – chiều cao, cân nặng, huyết áp; Khám và tư vấn dinh dưỡng với bác sĩ) có giá dao động từ 300.000 đồng đến 600.000 đồng. Nếu làm thêm các xét nghiệm cơ bản khác sẽ có chi phí cao hơn.
Tóm lại: Để điều trị suy dinh dưỡng hiệu quả thông thường, thay đổi chế độ ăn uống là biện pháp điều trị phổ biến nhất. Chế độ ăn uống có thể cần phải gia tăng hàm lượng dinh dưỡng trong thực phẩm, nhất là với t.rẻ e.m, người già yếu, hoặc dùng thêm các loại thuốc bổ sung dinh dưỡng theo hướng dẫn của bác sĩ.