Sau 2 tuần ho, sốt cao, viêm phổi, bệnh nhân nhanh chóng suy đa tạng rồi t.ử v.ong, căn nguyên vì n.hiễm t.rùng huyết do tụ cầu.
Bệnh nhân là b.é t.rai 12 tháng t.uổi ở Ninh Bình, t.iền sử hoàn toàn khỏe mạnh. Vài ngày trước khi được đưa vào viện, trẻ xuất hiện các triệu chứng sốt cao liên tục (khoảng 39-40 độ C), kèm theo ho nhẹ, chảy mũi.
Đến ngày thứ 3, trẻ mệt mỏi, ăn kém, gia đình đưa vào bệnh viện địa phương trong tình trạng khó thở, mệt nhiều, li bì, có các dấu hiệu của suy tuần hoàn. Trẻ được chẩn đoán ban đầu là sốc n.hiễm t.rùng, nhiễm khuẩn huyết, được đặt nội khí quản, thở máy, sử dụng thuốc trợ tim, kháng sinh và chuyển đến Bệnh viện Nhi Trung ương (Hà Nội).
Lúc này, bệnh nhi đã trong tình trạng rất nặng, suy hô hấp, suy tuần hoàn, suy thần kinh, tổn thương thận cấp. Bệnh nhi được thở máy, sử dụng thuốc trợ tim nâng huyết áp, kháng sinh, lọc m.áu liên tục.
Kết quả xét nghiệm cho thấy trẻ nhiễm khuẩn huyết tụ cầu. Đây là nguyên nhân khá thường gặp gây tổn thương nhiều cơ quan như viêm phổi, tràn dịch màng phổi, tràn dịch màng tim, viêm xương, viêm khớp.
Dù tiếp tục được điều trị tích cực nhưng trẻ bị biến chứng viêm phổi hoại tử gây ra do tụ cầu rất nặng nề, t.ử v.ong sau 15 ngày điều trị.
Bác sĩ theo dõi một bệnh nhi phải lọc m.áu do n.hiễm t.rùng huyết tụ cầu. Ảnh: BVCC
Thạc sĩ, bác sĩ Lê Nhật Cường, Khoa Điều trị tích cực nội khoa, Bệnh viện Nhi Trung ương, cho biết tụ cầu là căn nguyên nhiễm khuẩn thường gặp, ban đầu có thể gây ra các tổn thương ngoài da như nhọt, chín mé, hoặc viêm tấy tại các vết thương hở. Nếu được phát hiện và điều trị đúng bệnh, kịp thời, trẻ sẽ có thể khỏi hoàn toàn.
Một số trường hợp vi khuẩn lan vào m.áu và gây ra tổn thương nhiều cơ quan như: viêm não, viêm màng não, viêm phổi tràn dịch màng phổi, viêm màng ngoài tim, viêm khớp mủ, viêm cơ. Một số trường hợp nặng có thể g.ây s.ốc nhiễm trùng (tình trạng nhiễm khuẩn gây ra hạ huyết áp).
Dù có nhiều tiến bộ trong điều trị hồi sức và được can thiệp phù hợp ngay từ đầu nhưng n.hiễm t.rùng huyết do tụ cầu vẫn có tỷ lệ t.ử v.ong khá cao.
Một tổng kết tại khoa Điều trị tích cực nội khoa Bệnh viện Nhi Trung ương cho thấy tỷ lệ t.ử v.ong của bệnh nhi nhiễm khuẩn huyết tụ cầu chiếm khoảng 30%, chủ yếu trên các bệnh nhi có tổn thương thần kinh (viêm màng não), tổn thương tim mạch (viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn, tràn dịch màng tim).
Phòng tránh n.hiễm t.rùng huyết do tụ cầu vàng
Nhiễm khuẩn huyết có thể xảy ra ở mọi lứa t.uổi nhưng trẻ bị suy giảm miễn dịch, trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ là những đối tượng có nguy cơ cao bị mắc bệnh. Cha mẹ lưu ý:
– Giữ vệ sinh thân thể cho trẻ sạch sẽ, mặc quần áo thoáng mát, tránh để mồ hôi vì đây là điều thuận lợi để tụ cầu phát triển và gây bệnh.
– Khi tắm cho trẻ nhỏ cần để ý kỹ những nếp gấp da, kẽ da vì ở đây thường tích tụ nhiều chất bẩn.
– Thận trọng với mụn nhọt và các vết thương ngoài da của trẻ bằng cách giữ vệ sinh sạch sẽ đến khi vết thương lành. Không được tự ý chích, nặn hoặc dùng các loại cao dán, lá cây để đắp vì dễ gây viêm loét diện rộng, gây n.hiễm t.rùng m.áu.
– Chăm sóc dinh dưỡng nâng cao thể trạng cho trẻ.
– Khi trẻ sốt cao, mệt mỏi, ăn kém, cần đưa ngay đến các cơ sở y tế để thăm khám và điều trị kịp thời.
Nguy cơ cao bị tiểu đường, có nên kiêng tuyệt đối xôi và bánh chưng?
Theo chuyên gia dinh dưỡng, bệnh nhân bị tiểu đường hay người có nguy cơ cao mắc bệnh này cần giảm lượng tinh bột từ bánh chưng, xôi và đồ nếp nói chung.
Tôi 31 t.uổi, vừa được chẩn đoán t.iền tiểu đường trong đợt khám sức khỏe định kỳ. Vậy tôi có cần bỏ hẳn các món ăn như bánh chưng, xôi hay đồ nếp không? (Hoàng Anh, Bình Dương)
Thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Phương Anh, Phó trưởng khoa Dinh dưỡng, Bệnh viện An Bình (TP.HCM) trả lời:
T.iền đái tháo đường là tình trạng nồng độ đường trong m.áu cao hơn mức bình thường nhưng chưa đủ cao để chẩn đoán đái tháo đường. Nếu không điều trị thì 5-10% người bị t.iền đái tháo đường sẽ phát triển thành đái thái đường týp 2 mỗi năm và khoảng 70% những người bị t.iền đái tháo đường sẽ bị đái tháo đường thực sự.
Thay đổi lối sống giúp ngăn ngừa hoặc trì hoãn sự tiến triển thành đái tháo đường týp 2. Đây là cách điều trị chủ yếu trong giai đoạn này.
Để đo lường khả năng làm tăng đường huyết sau khi ăn của một loại thực phẩm, người ta dùng chỉ số GI (Glycemic Index – Chỉ số đường huyết của thực phẩm). Thực phẩm có chỉ số GI càng cao có khả năng làm tăng đường huyết càng nhanh và nhiều sau ăn. Do vậy, người bị t.iền đái tháo đường và đái tháo đường nên hạn chế các thực phẩm thuộc nhóm này.
Thật không may các món đặc trưng ngày Tết như bánh chưng, bánh tét, xôi chè… đều là các thực phẩm có chỉ số GI cao. Do đó, tốt nhất người bị t.iền đái tháo đường hoặc đái tháo đường nên hạn chế các món này. Nếu vẫn muốn thưởng thức bánh chưng, xôi, bánh tét, bạn nên ăn kèm với nhiều rau để làm giảm GI, giảm ảnh hưởng xấu cho sức khỏe.
