Nhiều cha mẹ cho rằng, trẻ sơ sinh dụi mắt là dấu hiệu chúng sẵn sàng đi ngủ. Nhưng tại sao trẻ nhỏ lại dụi mắt khi chúng mệt mỏi? Điều gì gây ra hành vi này và nó có ý nghĩa gì?
Trả lời về vấn đề này, tiến sĩ Rebecca Dudovitz, giáo sư trợ lý chuyên khoa nhi tại Trường Y khoa David Geffen thuộc Đại học UCLA, cho biết: “Thật tiếc là chúng ta không thể hỏi trực tiếp những đ.ứa t.rẻ vì sao chúng lại dụi mắt.”
“Nhưng thông qua kinh nghiệm của con người, chúng ta biết rằng khi mệt mỏi, người ta thường có xu hướng dụi mắt. Chúng tôi nghĩ rằng điều này có thể liên quan đến cảm giác không thoải mái khi cơ mắt làm việc quá sức và cần nghỉ ngơi,” Dudovitz giải thích.
Giống như việc vai bạn cần mát-xa sau khi ngồi làm việc văn phòng cả ngày, dụi mắt sẽ giúp các cơ mắt tập trung tốt hơn. Trẻ nhỏ dành rất nhiều thời gian nhìn mọi vật trong môi trường xung quanh và mắt của chúng sẽ trở nên mệt mỏi.
Nhìn chằm chằm cũng làm mắt khô và nếu xét về việc trẻ sơ sinh chỉ nháy mắt vài lần một phút, không có gì ngạc nhiên khi mắt chúng cũng bị khô.
Trẻ nhỏ dành rất nhiều thời gian nhìn mọi vật xung quanh và mắt của chúng sẽ trở nên mệt mỏi. (Nguồn: Getty Images)
Tiến sĩ Robert W. Arnold, bác sĩ nhãn khoa tại Viện Mắt cho T.rẻ e.m Alaska, nói thêm: “Nước mắt không chỉ đơn giản là nước có vị mặn, mà còn có chất nhầy ở gần bề mặt của mắt, nước mặn ở giữa và một lớp dầu từ tuyến mỡ mí mắt để ngăn bay hơi. Do đó, một giọt nước mắt khỏe mạnh phải có ba lớp. Ba lớp này cần được làm mới và trải ra bề mặt bằng cách nháy mắt.”
Khi chúng ta phải tập trung nhìn quá nhiều những hình ảnh có cường độ sáng mạnh, chúng ta không nháy mắt đủ nhiều. Và nếu không nháy mắt đủ nhiều, ba lớp đó có thể bị tách ra và để lại các vùng khô trên bề mặt giác mạc – phần ngoài cùng trong suốt của mắt giúp che lấp mống mắt và đồng tử. Khi điều đó xảy ra, việc dụi mắt có thể chỉ là một lời nhắc nhở để bạn nháy mắt nhiều hơn.
“Điều này tương tự như việc thở, tỷ lệ thở thường tự động và xảy ra thường xuyên. Tuy nhiên, khi chúng ta bị xao nhãng hoặc mệt mỏi, chúng ta không thể thở đủ nhiều hoặc đủ sâu,” Arnold nói. “Vì vậy, chúng ta thở dài. Trẻ nhỏ dụi mắt cũng tương tự như việc mắt đang “thở dài”.
Tuy nhiên, việc dụi mắt không đặc biệt tốt cho sức khỏe. Dụi mắt quá mức có thể dẫn đến các vấn đề về thị lực.
Trẻ nhỏ dụi mắt cũng tương tự như việc mắt đang “thở dài”. (Nguồn: Google)
Một lý do cho việc cảm thấy dễ chịu khi dụi mắt là vì nó giảm huyết áp bằng cách kích thích các dây thần kinh sinh ba, chạy từ não đến mắt, và dây thần kinh phế vị, chạy từ não đến khắp cơ thể. Ở một số người, điều này có thể làm giảm nhịp tim hơn 20%, hiện tượng này còn được gọi là phản xạ mắt-tim.
Tuy nhiên, Arnold đặt ra câu hỏi về lý thuyết này. “Không thể lý giải rõ ràng vì sao một đ.ứa t.rẻ lại cảm thấy tốt hơn khi nhịp tim của chúng chậm,” ông nói.
Thực tế, phản xạ mắt-tim có thể dẫn đến sự nguy hiểm đến tính mạng, bao gồm nhịp tim chậm (nhịp tim dưới 60 nhịp/phút) và ngừng tim.
“Chúng tôi không nghĩ rằng sự phản xạ mắt-tim có chủ đích là lý do t.rẻ e.m dụi mắt, nhưng nó có thể là kết quả của việc dụi mắt quá nhiều,” Arnold cho biết. Tuy nhiên, chúng ta có thể hiểu đơn giản là trẻ sơ sinh dụi mắt vì mắt của chúng mệt và khô, và chúng sẵn sàng để đi ngủ – tương tự như người lớn.
Tuy nhiên, em bé liên tục dụi mắt có thể khiến mắt bị nguy cơ n.hiễm t.rùng và cần sự quan tâm của bạn. Hãy cho bé đi ngủ khoảng 12 đến 16 tiếng trong vòng 24 giờ, bao gồm cả ngủ trưa. Hãy chắc chắn rằng bạn đang tạo điều kiện cho trẻ nhỏ được ngủ đủ giấc.
Nếu bạn nghĩ rằng em bé dụi mắt vì những nguyên nhân khác ngoài sự buồn ngủ hoặc mệt mỏi, hãy đến bác sĩ nhi khoa để kiểm tra mắt của bé. Bất kỳ dấu hiệu về vấn đề thị lực ở trẻ nhỏ cũng cần được kiểm tra, đặc biệt là bé sau 6 tháng t.uổi.
Nắng nóng cần cẩn trọng với 5 loại bệnh nguy hiểm
Thời tiết nắng nóng kéo dài khiến cơ thể dễ bị mất nước, dẫn đến tình trạng mệt mỏi, uể oải, hoa mắt, chóng mặt.
Không những thế, nắng nóng còn là điều kiện để vi rút, vi khuẩn hoạt động cực mạnh, đe dọa rất lớn đến sức khỏe.
5 LOẠI BỆNH TĂNG CAO
Một số bệnh lý thường gặp khi thời tiết nắng nóng như: Hô hấp, tiêu hóa, tim mạch, đột quỵ, sỏi thận. Theo bác sĩ, khi thời tiết thay đổi đột ngột, cơ thể buộc phải thích nghi theo, chế độ ăn uống cũng thay đổi nên dễ mắc bệnh hơn. Nhiệt độ cũng làm cho thức ăn dễ bị hư hỏng nên với những đồ ăn không đảm bảo vệ sinh thì khi ăn vào sẽ gây tăng rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy.
Thông tin từ Bác sĩ Chuyên khoa 2 Mai Huy Trúc, Trưởng Phòng Kế hoạch tổng hợp, Bệnh viện Đa khoa tỉnh T.iền Giang, trong tháng 4-2024, bệnh viện tiếp nhận trên 60 ngàn lượt bệnh nhân đến khám bệnh và gần 6.700 bệnh nhân điều trị nội trú. Trong số bệnh nhân điều trị nội trú có 559 bệnh nhân bị viêm phổi, chiếm tỷ lệ cao nhất trong 10 bệnh lý nhập viện nhiều trong tháng.
Tiêm vắc xin ngừa cúm và phế cầu đầy đủ để phòng ngừa bệnh đường hô hấp đối với trẻ nhỏ.
Về nguyên nhân bệnh viêm phổi tăng được Bác sĩ Cao Hồng Như, Trưởng khoa Khám bệnh, Bệnh viện Đa khoa tỉnh T.iền Giang giải thích: Thời tiết thay đổi thất thường ảnh hưởng trực tiếp đến hệ hô hấp, nhất là ở t.rẻ e.m và người cao t.uổi, đặc biệt là những người đang mắc các bệnh mạn tính, sức đề kháng yếu. Nguyên nhân dẫn đến số lượng bệnh nhân mắc bệnh đường hô hấp gia tăng những ngày gần đây là do thời tiết nắng nóng cũng như vấn đề môi trường ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của người dân, là cơ hội để bệnh đường hô hấp và một số bệnh khác bùng phát.
Ngộ độc thức ăn, tiêu chảy cấp cũng rất dễ xảy ra khi nhiệt độ kéo dài ở mức 37 – 38 độ C. Ở điều kiện này, nấm mốc, vi khuẩn phát triển, khiến thức ăn mau hư hỏng và dễ bị hôi thiu hơn bình thường, nếu không cẩn thận sẽ bị ngộ độc thức ăn và tiêu chảy. Ngoài ra, khi nắng nóng, nhiều người sẽ tìm cách uống mọi loại nước nhằm thỏa cơn khát, do đó dễ uống phải các loại nước giải khát không rõ nguồn gốc đã bị nhiễm bẩn.
Bệnh lý về tim mạch cũng đáng quan tâm. Bệnh nhân có t.iền sử tim mạch dễ trở nặng hơn hoặc không còn đáp ứng với điều trị thông thường. Các bệnh có thể gặp là cao huyết áp, nhồi m.áu cơ tim, đau thắt ngực và tai biến mạch m.áu não. Ở người lớn t.uổi, nếu thay đổi nhiệt độ quá đột ngột từ nóng sang lạnh (do quá nóng, chạy nhanh vào phòng máy lạnh) làm các mạch m.áu co lại đột ngột, sẽ dẫn đến thiếu m.áu não, hoặc lên cơn nhồi m.áu cơ tim.
Trời quá nóng còn khiến đổ mồ hôi gây mất nước, nếu không uống đủ nước để bù lại, m.áu dễ bị cô đặc lại làm tăng gánh nặng cho tim và làm cho dòng m.áu lưu thông không lưu loát. Tình trạng này dễ khiến mạch m.áu bị ứ trệ và tắc nghẽn dòng m.áu gây nhiều biến chứng.
Sỏi thận cũng là bệnh tiết niệu thường gặp trong thời tiết nắng nóng do các khoáng chất trong nước tiểu kết tinh. Trong thời tiết nắng nóng, cơ thể dễ mất nước, làm tăng nồng độ khoáng chất trong nước tiểu, giúp sỏi có cơ hội hình thành cao hơn.
PHÒNG BỆNH MÙA NẮNG NÓNG
Bác sĩ Cao Hồng Như, Trưởng khoa Khám bệnh, Bệnh viện Đa khoa tỉnh T.iền Giang cho rằng, cách tốt nhất để phòng ngừa nắng nóng là uống đủ nước nhưng nên uống thành nhiều lần trong ngày, không nên uống quá nhiều trong một lần. Đem theo khăn mát để lau cơ thể phụ giúp cơ thể thải bớt nhiệt ra bên ngoài. Song song đó, nên ăn thức ăn mới nấu chín, không nên dự trữ thức ăn quá nhiều vì khó bảo quản; ăn nhiều rau xanh và trái cây.
Đối với t.rẻ e.m, phụ huynh cần nâng cao ý thức phòng ngừa bệnh mùa nắng nóng giúp bảo vệ sức khỏe cho trẻ. Tạo cho trẻ thói quen vệ sinh cá nhân tốt như rửa tay sạch sẽ đúng cách trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh, chơi đùa; ăn uống hợp vệ sinh; tạo môi trường sống trong lành và an toàn nhằm hạn chế sự lây nhiễm của các bệnh lý truyền nhiễm nguy hiểm.
Với những người mắc bệnh hô hấp, tim mạch nên đi khám bác sĩ thường xuyên hơn để được tư vấn và điều chỉnh liều lượng thuốc cho phù hợp. Đối với mọi người, khi sử dụng máy lạnh, các gia đình nên điều chỉnh ở nhiệt độ 27 – 28 độ C.
Tránh việc thay đổi nhiệt độ quá đột ngột từ nóng sang lạnh mà phải có từng bước từ từ, như từ ngoài nắng nóng bước vào nhà, thì rửa mặt bằng nước, hoặc lau bằng khăn ướt, rồi hãy từ từ bước vào phòng máy lạnh. Ngược lại, không nên đột ngột ra ngoài trời nắng khi đang ở trong phòng điều hòa nhiệt độ thấp. Trước khi ra ngoài trời, cần để cơ thể thích nghi với môi trường bên ngoài bằng cách tăng nhiệt độ điều hòa trong phòng hoặc ngồi nghỉ trong bóng mát. Hạn chế tối đa diện tích tiếp xúc của ánh nắng lên cơ thể, đặc biệt vùng vai gáy.
Để phòng ngừa bệnh đường hô hấp, đối với trẻ nhỏ cần được tiêm vắc xin ngừa cúm và phế cầu đầy đủ. Người lớn nên tiêm vắc xin phòng bệnh cúm mỗi năm 1 lần.
