Bênh gan co xu hướng gia tăng nhanh chong va gây ra nhiêu hê luy. Thương găp nhât la 3 loai: gan nhiêm mơ, viêm gan va xơ gan do rươu.
Đê dư phong va điêu tri, y hoc cô truyên xin đươc giơi thiêu 12 bai thuôc dưới đây có công dụng kiên ty lơi thâp, lương huyêt thanh nhiêt, sơ can hoa vi, để hỗ trợ chưa tri:
Cat hoa thang: Cat hoa (hoa săn dây) 12g, liên kiêu 12g, hô trương 9g, xương bô 5g, sa nhân 3g, sinh cam thao 20g, săc uông môi ngay 1 thang.
Sai câm thang: Sai hô 12g, trach ta 12g, trư linh 15g, đăng sâm 15g, bach truât 10, ban ha chê 10g, quê chi 10g, chich thao 6g, săc uông môi ngay 1 thang. Công dung: sơ can lơi mât, giai rươu ta đôc, dung hưu hiêu cho nhưng bênh nhân bi tôn thương gan do rươu.
Nhu can tiêu thuy thang: Cat căn 20g, sinh hoang ky 50g, biên đâu 10g, hai tao 10g, kê nôi kim 10g, đia miêt trung 10g, đan sâm 10g, thanh bi 10g, thanh đai 6g, bach truât 15g, trach lan 15g, lai phuc tư 15g, côn bô 15g, sai hô 15g, trach ta 15g, nhân trân 18g. Khi hư thi gia hông sâm hoăc tây dương sâm 10g, huyêt hư thi gia đương quy 6g, âm hư thi gia thêm miêt giap 20g, dương hư gia phu tư chê 10g. Săc uông môi ngay 1 thang.
Gia vi ôn đơm thang: Tich tương thưc 10g, hoang liên 10g, ban ha chê 10g, bach linh 15g, truc như 12g, trân bi 12g, đao nhân 12g, sai hô 12g, xich thươc 12g, bach thươc 12g, đan sâm 30g, sơn tra 30g, miêt giap 24g, săc uông môi ngay 1 thang. Công dung: giai rươu ta đôc, ly khi vân ty, hoat huyêt hoa ư, dung thich hơp cho bênh gan do rươu thuôc thê Can uât ty hư, nhiêt ư hô kêt.
Giai tưu bao can thang: Sơn tra ( sao) 30g, tich tương tư 15g, trach ta 15g, trư linh 15g, sai hô 15g, kê nôi kim 15g, chi tư sao 10g, bach thươc (sao) 10g, hoang câm 10g, thân khuc 10g, sa nhân 10g, uât kim 20g, sinh khương 5g, săc uông môi ngay 1 thang. Công dung: sơ can thanh nhiêt, giai rươu hoa trung, tiêu kiên giang mơ, dung thich hơp cho trương hơp gan nhiêm mơ do rươu.
Các cấp độ gan nhiễm mỡ.
Thanh chi phuc can thang: Sinh sơn tra 30g, hăc sưu 15g, bach sưu 15g, ty giai 15g, ha thu ô 10g, trach ta 10g, đan sâm 20g, nhân trân 20g, săc uông môi ngay 1 thang, 20 thang la 1 liêu trinh. Công dung: thanh ta thâp nhiêt, hoat huyêt giang mơ, dung thich hơp cho bênh gan nhiêm mơ do rươu.
Thanh can hoat huyêt phương: Sai hô, hoang câm, đan sâm, miêt giap, cat căn, ham lương băng nhau, săc uông môi ngay 1 thang. Công dung: sơ can thanh nhiêt hoat huyêt giai đôc
Thanh can giai tưu âm: Nhân trân 20g, cat căn 20g, thiêt quan âm tra 20g, bach mao căn 20g, bach linh 15g, sơn tra 15g, trach lan 10g. Nêu thâp nhiêt uât kêt can vi bât hoa gia bô công anh 15g, đai hoang 6g, chi tư 10g; nêu thâp trê ty hư, can khi uât kêt gia ban ha chê 10g, hâu phac 10g, bach truât 15g, thao quyêt minh 15g; nêu thâp ư hiêp trơ, can ty lương hư gia xich thươc 12g, đương quy 10g đao nhân 10g, hông hoa 8g, manh trung 6g, sâm cao ly 3g, săc uông môi ngay 1 thang. Công dung: thanh lơi tưu thâp, hoa can khư tich.
Thanh can giai đôc thang: Sai hô 10g, hoang câm 10g, ban ha chê 10g, tam thât 10g, bô công anh 30g, sơn tra 30g, hô trương căn 30g, căn hoa 30g, y di 30g, đan sâm 15g, ban lam căn 15g, bach linh 15g, sinh cam thao 6g. Nêu bung đây đi long, rêu lươi trăng nhơn gia thương truât 15g, bach truât 15g, thân khuc 15g, trân bi 10g; nêu vang da gia nhân trân 30g; nêu co cô trương hoăc phu chi dươi gia xa tiên tư 30g, trach ta 15g. Săc uông môi ngay 1 thang. Công dung: thanh nhiêt hoa thâp, hoat huyêt giai đôc, chuyên dung cho bênh gan do rươu, men gan tăng cao.
Giai tưu hô can âm: Căn hoa, cat căn, tich tương tư, nhân trân, hô trương, đan sâm, đăng sâm, bach truât, bach mao căn lương băng nhau, săc uông môi ngay 1 thang. Công dung: thanh nhiêt trư thâp, kiên ty hoa vi, chuyên dung cho bênh gan do rươu.
Sơn tra tra diêp thang: Sinh sơn tra đan sâm 15g, tra diêp 15g, thao quyêt minh 15g, ha diêp 10g, bach truât 10g, đai hoang 10g, lô lô thông 10g, hương phu 10g, uât kim 10g, quy vi 12g, xich thươc 12g, bach phan (tan bôt uông) 1,5g, ha thu ô 30g, săc uông môi ngay 1 thang, 3 thang la 1 liêu trinh. Công dung: tiêu tich lơi thâp, sơ can kiên ty, chuyên dung chưa bênh gan do rươu.
Thanh nhiêt lương huyêt giai tưu phương: Nhân trân 30g, cat căn 30g, bach mao ha khô thao 30g, bach mao căn 30g, bach hoa xa thiêt thao 30g, tiêu sơn tra 30g, thanh cao 10g, trach lan 10g, xich thươc 15g, đan sâm 20g. Nêu thâp nhiêt uât kêt, can hoa pham vi gia bô công anh 30g, đai hoang 6g, kim ngân hoa 15g; nêu thâp khôn ty hư, can khi uât trê gia hâu phac 10g, ban ha chê 10g, thương truât 10g; nêu thâp nhiêt hiêp ư, can ty lương hư gia đương quy 10g, đao nhân 10g, đia miêt trung 6g. Săc uông môi ngay 1 thang, 7 tuân la 1 liêu trinh. Công dung: kiên ty lơi thâp, lương huyêt thanh nhiêt, sơ can hoa vi, chuyên dung cho bênh gan do rươu.
Dịp Tết ‘quá chén’, gan quá tải cả năm
Vào dịp Lễ, Tết số bệnh nhân nhập viện liên quan tới tiêu hóa, gan mật gia tăng mạnh, trong đó nguyên nhân chính đó là do uống rượu bia quá nhiều.
Lá gan của người bình thường làm việc như thế nào?
Gan là một cơ quan quan trọng trong việc cân bằng và duy trì sức khỏe của con người. Trên thực tế, các chức năng của gan vẫn còn là ẩn số. Tuy nhiên, một số nghiên cứu đã thống kê được hơn 500 vai trò, sinh lý chức năng gan riêng biệt.
Ngoài việc chuyển hóa các chất để có thể dễ dàng hấp thụ vào cơ thể; tổng hợp các chất cần thiết như các yếu tố đông m.áu, tổng hợp albumin… Gan còn là “ngôi nhà” dự trữ rất nhiều vitamin và khoáng chất. Ngoài ra, gan còn là nơi sản xuất dịch mật, một dịch thể quan trọng trong quá trình tiêu hóa.
Bên cạnh đó, một chức năng không thể thiếu của gan đó là đào thải độc tố. Những độc tố tan trong mỡ sẽ được các tế bào gan phân giải thành những chất kém nguy hiểm hơn hoặc dễ tan trong nước hơn để đào thải ra bên ngoài. Chính vì những chức năng quan trọng đó mà gan được xem như là một “nhà máy hóa chất” của con người.
Tuy nhiên ở rất nhiều người, gan không chỉ phải “xử lý” một khối công việc khổng lồ như thế, mà còn phải thường xuyên “tăng ca” xử lý thêm rượu, bia, đồ uống có cồn. Điều này vô hình chung, khiến cho gan bị quá tải và phải chịu “áp lực” nặng nề.
Nghiên cứu đã chỉ ra, chỉ có khoảng 5 – 10% lượng rượu đưa vào cơ thể được bài tiết qua mồ hôi, hơi thở và nước tiểu; 90 – 95% lượng rượu, bia còn lại được chuyển đến gan để xử lý. Tuy nhiên, một lá gan khỏe mạnh, “công suất” tối đa chỉ có thể xử lý được khoảng 2 đơn vị cồn một ngày.
Theo các chuyên gia, lượng cồn đi vào cơ thể ở mức an toàn là một đơn vị/ngày. Trong đó một đơn vị = 25 ml thức uống chứa cồn 40 độ, hoặc 50 ml thức uống chứa cồn 20 độ. Nếu vượt quá, tế bào gan hoạt động quá tải, cồn trong rượu chuyển hóa thành acetaldehyde – đây không chỉ là một chất độc hại đối với gan mà còn làm tổn thương đến cả hệ thần kinh, thị giác, tiêu hóa….
PGS Đào Văn Long chia sẻ về ảnh hưởng bia rượu tới gan.
Ngoài ra, hiện nay trên thị trường có rất nhiều loại rượu giả, rượu nhái kém chất lượng, chứa toàn cồn công nghiệp ethanol. Lượng rượu bia này nếu được hấp thụ vào cơ thể không những làm tăng tốc độ “tàn phá” gan mà còn có nguy cơ gây ngộ độc rượu.
Rượu bia phá hủy gan như thế nào?
GS.TS Đào Văn Long – Nguyên Trưởng khoa tiêu hóa Bệnh viện Bạch Mai, Nguyên Giám Đốc Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, Chủ tịch Hội đồng Sáng lập Viện Nghiên cứu và Đào tạo Tiêu hóa, Gan Mật cho biết “Những người tiêu thụ rượu bia thường xuyên là những đối tượng dễ bị mắc các bệnh lý nguy hiểm về gan như gan nhiễm mỡ, viêm gan, xơ gan,… hơn những người khác”.
Trong đó, gan nhiễm mỡ là giai đoạn sớm nhất liên quan tới thói quen uống rượu bia. Theo thống kê cho thấy, có đến 90% người thường xuyên sử dụng rượu bia bị gan nhiễm mỡ. Tình trạng gan nhiễm mỡ sẽ dần thuyên giảm nếu người bệnh uống ít đi hoặc ngừng uống rượu.
Ở giai đoạn viêm gan, các tế bào gan b.ị h.oại t.ử. Viêm gan do rượu có thể diễn biến nặng hơn, nhất là ở những người đã có bệnh lý về gan từ trước như viêm gan B, viêm gan C… Ở giai đoạn này, người bệnh sẽ có các triệu chứng như: sốt, vàng da, chán ăn, đau vùng hạ sườn bên phải,….. Khi gan bị tổn thương kéo dài, tế bào c.hết dần được thay thế bằng các mô xơ và bắt đầu quá trình xơ hóa gan.
Theo các bác sĩ, phần lớn người thường xuyên sử dụng rượu bia có biến chứng thành xơ gan. Đây là một bệnh lý nguy hiểm bởi nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, xơ gan có thể tiến triển nặng và biến chứng thành ung thư gan gây t.ử v.ong ở người bệnh.
Ung thư gan – đây là “đoạn cuối con đường” của các bệnh lý về gan và cũng là mức độ nặng nhất. Ước tính, ung thư gan nguyên phát trên nền xơ gan chiếm tới 80% các trường hợp. Tổ chức nghiên cứu ung thư quốc tế (IARC) đã xếp hạng rượu bia là tác nhân gây ung thư mức độ 1 không chỉ đối với gan mà còn cả thực quản, dạ dày, đại trực tràng,…
Đừng để 3 ngày tết “quá chén” khiến cả năm gan bị quá tải
Có rất nhiều nguyên nhân khiến lá gan bị tàn phá, trong đó có virus, hóa chất độc hại và rượu bia là những kẻ tàn phá “nhiệt tình” nhất. Vì thế, để có một cái Tết khỏe mạnh, không gây áp lực cho gan cũng như hệ tiêu hóa nói chung, GS.TS. Đào Văn Long nhấn mạnh: “Không uống rượu bia hoặc chỉ sử dụng với một mức độ cho phép, đó là, 1-2 đơn vị cồn/ngày”.
Uống nhiều nước, đặc biệt là nước cam, chanh để tăng lượng nước và sức đề kháng cho cơ thể.
Người bệnh gan cần kiêng đồ ăn chua cay, thực phẩm chế biến sẵn…
Xây dựng cho mình một chế độ sinh hoạt lành mạnh, không sử dụng t.huốc l.á, thường xuyên luyện tập thể dục, thể thao.
Tuân theo phác đồ điều trị của bác sĩ, không được tự ý sử dụng các loại thuốc khi không có chỉ định của bác sĩ, thực hiện khám sức khỏe định kỳ.
“Trong trường hợp phát hiện các biến chứng như gan nhiễm mỡ, viêm gan hoặc thậm chí xơ gan, người bệnh bắt buộc phải ngừng uống bia rượu, đồ uống có cồn và tuân theo phác đồ điều trị của bác sĩ”. GS.Long chia sẻ
