Làm sao để học sinh giỏi chọn và theo đuổi ước mơ trở thành giáo viên, để nghề giáo là tình yêu, lựa chọn hàng đầu trước ngưỡng cửa vào đời?
Rõ ràng, biết tạo cơ chế để công chức có năng lực sống được theo đúng chuyên môn và lương tâm của mình mới là một phương cách để thu hút và giữ chân người giỏi nhằm nâng cao chất lượng dạy học.
Đặc cách tuyển dụng
Ngày 10/4/2020 trở thành một dấu mốc đáng nhớ trong cuộc đời dạy học của cô giáo trẻ Trịnh Thị Hồng Linh, GV Trường THPT chuyên Nguyễn Bỉnh Khiêm (TP Tam Kỳ, Quảng Nam). Sau 3 năm là GV hợp đồng, Hồng Linh được trao quyết định tuyển dụng viên chức ngành GD&ĐT, thực hiện theo Nghị định 140 của Chính phủ về thu hút, tạo nguồn cán bộ từ SV tốt nghiệp xuất sắc.
Sở GD&ĐT Quảng Nam gặp mặt SV tốt nghiệp ĐH sư phạm loại xuất sắc. Ảnh: Sở GD&ĐT Quảng Nam cung cấp
Cùng với Hồng Linh, còn có 19 GV khác, được phân công về Trường THPT chuyên Nguyễn Bỉnh Khiêm, THPT chuyên Lê Thánh Tôn (TP Hội An) và THPT Tiểu La (Thăng Bình) và THPT Sào Nam (Duy Xuyên). Đây là những GV đang dạy hợp đồng tại các trường THPT của Quảng Nam, tốt nghiệp ĐH Sư phạm loại xuất sắc; khi học THPT từng là HS giỏi cấp quốc gia hoặc cấp tỉnh; có người đoạt giải trong kỳ thi Olympic SV và có tình yêu với nghề giáo.
Chọn theo học trường ĐH Sư phạm vì đam mê nghề giáo, ra trường, Linh được nhận vào dạy hợp đồng tại chính ngôi trường mình đã học. Ba năm dạy hợp đồng, Linh kể, cũng có những lúc cảm thấy chông chênh, cho dù cô thuộc diện được ưu tiên về công tác tại trường theo Nghị quyết 31/2016 của HĐND tỉnh nhưng tình yêu nghề đã giúp cô tìm được niềm vui trong công việc. Vậy nên, được xét tuyển theo Nghị định 140 là niềm hạnh phúc, vinh dự với cô giáo trẻ nhưng đồng thời là áp lực trong môi trường giảng dạy của trường chuyên.
Cô giáo Huỳnh Nguyên Ngọc Hiền (GV Trường THPT chuyên Lê Thánh Tông) là minh chứng cho câu chuyện người giỏi, có đam mê với nghề thì sẽ được trọng dụng. Ngọc Hiền là thủ khoa đầu vào năm 2015 của Trường ĐH Sư phạm, ĐH Đà Nẵng. Dù điều kiện gia đình khó khăn, vừa phải làm thêm vừa học nhưng tốt nghiệp ĐH, Hiền vẫn đạt kết quả xuất sắc.
Theo học trường sư phạm, Hiền nhận được không ít lời can ngăn của người thân vì sợ khó tìm được việc làm nhưng đam mê nghề giáo đã giúp cô vượt qua nhiều lực cản để theo đuổi khao khát được đứng trên bục giảng. Câu chuyện của Hiền, vì vậy còn là niềm cảm hứng, là động lực phấn đấu cho những HS phổ thông có tình yêu với nghề sư phạm.
Thầy Phan Văn Chương – Hiệu trưởng Trường THPT chuyên Nguyễn Bỉnh Khiêm cho biết: “Những giáo viên được tuyển dụng theo Nghị định 140 được đào tạo bài bản, có kết quả xuất sắc từ phổ thông đến ĐH, ngoài trình độ chuyên môn thì tin học và ngoại ngữ đều vững, có tình yêu nghề và khát vọng cống hiến. Đây chính là nguồn nhân lực quan trọng góp phần xây dựng đội ngũ giáo viên chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu và nhiệm vụ của trường chuyên”.
7 giáo viên Trường THPT chuyên Nguyễn Bỉnh Khiêm được tuyển dụng theo Nghị định 140 của Chính phủ. Ảnh: NVCC
Nhóm than hồng thành ngọn lửa
Đang học năm thứ nhất Trường ĐH Khoa học Tự nhiên (ĐHQG TPHCM) Mai Phước Đạt chuyển hướng rẽ sang ngành sư phạm và phải thi lại vào Trường ĐH Sư phạm (ĐH Đà Nẵng). Việc thay đổi này, theo như Đạt, một phần là do mình cảm thấy không hợp, phần nữa là sự thuyết phục của thầy cô khuyên Đạt nên theo con đường sư phạm khi Quảng Nam có chính sách thu hút nhân tài cho ngành Giáo dục. Tốt nghiệp đạt loại Giỏi, Đạt được nhận vào giảng dạy hợp đồng tại Trường THPT chuyên Nguyễn Bỉnh Khiêm.
Mai Phước Đạt là một trong những trường hợp “đặt hàng” của ông Hà Thanh Quốc – Giám đốc Sở GD&ĐT Quảng Nam. Suốt thời gian làm công tác tổ chức cán bộ tại Sở GD&ĐT Quảng Nam, ông Quốc đau đáu với việc xây dựng đội ngũ giáo viên giỏi, tâm huyết với nghề để thay thế những giáo viên giỏi đã bắt đầu có t.uổi và sắp nghỉ hưu. Và ông Quốc, bền bỉ trong nhiều năm liền, đến các trường THPT làm công việc thuyết phục những HS giỏi chọn theo nghề giáo.
Thời điểm năm 2016, ông Hà Thanh Quốc có hồ sơ của 12 HS giỏi đang theo học các trường sư phạm. “Hồ sơ của các em tôi lưu đầy đủ với một lời hứa cứ học thật giỏi thì sau khi tốt nghiệp ra trường, ngành GD&ĐT Quảng Nam sẽ nhận”. Quyết tâm theo đuổi và tham mưu xây dựng chính sách thu hút nhân tài của ngành sư phạm của ông Quốc đã cho ra đời Nghị quyết 31/2016 của HĐND tỉnh.
Theo đó, “sinh viên nguyên là HS các trường THPT chuyên tham gia thi HS giỏi đạt giải Ba cấp tỉnh trở lên, đăng ký theo học ngành sư phạm và tốt nghiệp loại Giỏi được ưu tiên hợp đồng trong chỉ tiêu biên chế vào các trường THPT chuyên và các trường THPT công lập, khi đủ điều kiện được xét tuyển đặc cách theo quy định hiện hành…”.
Mặc dù vậy, theo như ông Hà Thanh Quốc thì tiêu chí của Nghị định 140 là quá cao khi áp dụng đối với ngành sư phạm. “Trên thực tế, SV tốt nghiệp xuất sắc mỗi trường chỉ có vài người. Đó là chưa kể có thêm tiêu chí giải Ba HS giỏi tỉnh hay giải Khuyến khích quốc gia trở lên” – ông Quốc nhận xét. Chính vì vậy, để tuyển dụng được người giỏi cho nghề sư phạm, ông Quốc cho rằng, trong thi tuyển viên chức, cần phải có những câu hỏi mang tính chất phân hóa, làm sao để các ứng viên thể hiện được năng lực của mình, chứ không chỉ đơn thuần là những câu hỏi mang tính chất trả bài.
Tôi xuất thân là một giáo viên và tôi yêu tha thiết cái nghề này. Nhưng cũng thật buồn khi thấy xã hội đi theo một xu hướng mà mình không mong muốn. Nhiều học sinh phổ thông giỏi không chọn theo nghề giáo. – ông Hà Thanh Quốc
Trường tự ý thu t.iền ghế ngồi của học sinh lớp 6
Trường THCS Nguyễn Du (thành phố Tam Kỳ, Quảng Nam) thu 25.000 đồng/học sinh lớp 6 để mua ghế ngồi. Hiệu trưởng cho rằng trường đã thống nhất với phụ huynh về khoản thu này.
Thời gian qua, một số phụ huynh của trường THCS Nguyễn Du phản ánh với 508 học sinh lớp 6 vào trường, tổng số t.iền thu có thể lên đến 12,7 triệu đồng.
Hiệu trưởng nói gì?
Trao đổi với Zing, ông Nguyễn Tự Lực cho hay đối với học sinh đầu cấp, trường có mua giúp ghế ngồi cho học sinh. Nếu không mua, học sinh tự mang ghế đến trường. Quỹ của lớp 6 có các khoản thu như ghế ngồi, giấy photo đề kiểm tra, t.iền tin nhắn. Đúng ra, t.iền ghế ngồi do ban phụ huynh lớp thu.
Trường THCS Nguyễn Du, TP Tam Kỳ, Quảng Nam, tự ý thu t.iền ghế ngồi học sinh. Ảnh: Thanh Đức.
Ban đầu, hiệu trưởng trường Nguyễn Du cũng cho hay việc thu t.iền ghế ngồi đã được thông qua Ban đại diện phân hội phụ huynh của trường.
“Nguyên tắc là không được thu. Vừa rồi họp phụ huynh, giáo viên chủ nhiệm thu t.iền là không đúng quy định. Đúng ra ban đại diện lớp thu, thu xong nộp cho ban đại diện trường. Tuy nhiên, ban đại diện phân hội phụ huynh lớp nhờ giáo viên thu và đa số phụ huynh muốn trường thu giúp”, ông Lực nói.
Theo ông Lực, sau khi thu t.iền từ phụ huynh, trường chỉ ghi tổng số học sinh nộp t.iền, thu bao nhiêu chứ không có phiếu thu.
Tuy nhiên, sau khi phóng viên viện dẫn văn bản của Sở GD&ĐT Quảng Nam về việc trường thu t.iền xã hội hóa từ phụ huynh là sai quy định, ông Lực lại nói giáo viên tự ý thu t.iền ghế ngồi.
Ông Lực đưa ra lý do giáo viên chủ nhiệm lớp 6 là người “mới vào” nên có sai sót trong việc thu t.iền.
“Khi họp hội đồng, nhà trường cũng đề nghị giáo viên chủ nhiệm không triển khai thu t.iền, để ban đại diện lớp tự thu. Triển khai trong hội đồng các giáo viên chủ nhiệm như thế nhưng có thể các cô lớp 6 còn mới nên sai sót. Nếu học sinh nào khó khăn, không nộp, trường cũng miễn phí ghế ngồi, không có đồ thể dục thì trường cũng cho”, ông Lực nói.
Vị hiệu trưởng cũng cho hay trường không tận dụng ghế ngồi của khối lớp 9 ra trường vì có học sinh “lấy về”, hoặc hư hỏng.
Thu t.iền trước khi có văn bản hướng dẫn của Sở GD&ĐT Quảng Nam
Việc thu t.iền ghế ngồi học sinh của trường THCS Nguyễn Du được thực hiện trong buổi họp phụ huynh học sinh đầu năm ngày 13/9.
Theo đó, trường đã thu t.iền ghế ngồi trước khi có văn bản về việc thực hiện chỉ đạo điều hành giá, các khoản thu – chi, chế độ chính sách năm học 2020-2021, chấn chỉnh tình trạng lạm thu trong các cơ sở giáo dục và đảm bảo điều kiện thực hiện chương trình giáo dục phổ thông mới được Giám đốc Sở GD&ĐT Quảng Nam Hà Thanh Quốc ký ngày 15/9.
Ba ngày sau đó (18/9), Phòng GD&ĐT TP Tam Kỳ cũng yêu cầu các trường mầm non, mẫu giáo, tiểu học, THCS trên địa bàn thực hiện các nội dung trước đó của sở.
Với những sai sót trên, ông Lực cho rằng những giáo viên thực hiện không đúng việc thu t.iền, hội đồng nhà trường sẽ tiến hành nhắc nhở.
Liên quan việc trường THCS Nguyễn Du tự ý thu t.iền ghế ngồi học sinh lớp 6, ông Nguyễn Văn Lộc, Trưởng phòng GD&ĐT TP Tam Kỳ, xác nhận việc này là sai.
“Việc thu t.iền ghế do Ban phân hội Phụ huynh thống nhất và thu t.iền. Nhiều lúc, họ nhờ thu vì không trực tiếp ở trường. Chúng tôi cũng có văn bản hướng dẫn thu chi của Sở GD&ĐT Quảng Nam”, ông Lộc nói với Zing.
Trưởng phòng GD&ĐT TP Tam Kỳ cũng cho biết sắp tới, đơn vị cử đoàn đi rà soát kiểm tra các trường trên địa bàn để nắm tình hình về việc thu chi nguồn xã hội hóa.
