Không ít trẻ nhỏ đến bệnh viện vì các dấu hiệu giật miệng, giật tay chân, lắc cổ… mất kiểm soát.
Phụ huynh lo con bị động kinh nhưng thực tế, trẻ mắc hội chứng Tic do dùng điện thoại, máy tính quá nhiều.
Rối loạn Tic là việc vận động hoặc phát âm xuất hiện các biểu hiện bất thường và lặp đi lặp lại một cách mất kiểm soát, thường được chia làm hai nhóm.
Thứ nhất, Tic vận động đơn giản bao gồm chớp mắt, nhăn mũi, nhún vai, giât đầu, cổ… Tic âm thanh đơn giản bao gồm ho, hắng giọng, khịt mũi, lầm bầm,… thường gây ra bởi sự co cơ hoành hoặc cơ hầu họng.
Thứ hai, Tic phức tạp kéo dài lâu hơn và gồm nhiều nhóm cơ, vận động (nhại động tác của người khác, vuốt tóc, đá chân, nhảy…) hoặc về âm thanh (nói các từ hoặc các câu lặp đi lặp lại và không phù hợp với bối cảnh, la hét,…).
Theo bác sĩ Trương Hữu Khanh, Phó chủ tịch Liên chi hội truyền nhiễm TP.HCM, Tic gặp ở nhiều lứa t.uổi. Khi trẻ từ 4-5 t.uổi trở lên, bắt đầu tiếp xúc với các thiết bị công nghệ có thể bị hội chứng này.
Theo bác sĩ Khanh, sau giãn cách xã hội, trẻ mắc hội chứng Tic có dấu hiệu tăng. Ảnh minh họa.
Bác sĩ Khanh cho hay, không chỉ Việt Nam mà nhiều quốc gia khác sau giai đoạn giãn cách xã hội vì Covid-19 cũng có dấu hiệu gia tăng trẻ mắc hội chứng Tic. Nguyên nhân vì trẻ không được hòa nhập, giao lưu, vui chơi như bình thường mà thông qua công nghệ để giải trí, học tập, “g.iết” thời gian.
Từ đó, trẻ “nghiện” các thiết bị di động, điện tử. Khi sử dụng kéo dài và quá nhiều, quá tập trung vào thiết bị, trẻ sẽ tăng nguy cơ rối loạn Tic.
Hội chứng này cũng có thể mang yếu tố gia đình nhưng rất nhẹ, tự ổn định. Một số trường hợp có tính chất bệnh lý (như hội chứng Tourette – một rối loạn tâm thần kinh), tuy nhiên tỷ lệ rất thấp.
Bác sĩ Khanh nhận định, đa số trường hợp trẻ mắc hội chứng Tic hiện nay là do tiếp xúc quá nhiều với thiết bị điện tử. Nếu Tic gây ảnh hưởng nhiều đến cuộc sống và học tập, bắt buộc phải cho trẻ đi khám để điều trị.
Để hạn chế nguy cơ mắc rối loạn Tic, bác sĩ Khanh khuyến cáo, phụ huynh không nên cho trẻ dưới 2 t.uổi sử dụng điện thoại, máy tính, máy tính bảng…, không để trẻ tập trung chăm chú vào các thiết bị này.
Khi trẻ sử dụng điện thoại, máy tính, phải có người lớn kế bên. Phụ huynh cùng xem và giải thích, tương tác với trẻ, thay vì để trẻ chỉ tương tác với chiếc điện thoại.
Ngoài ra, mỗi 30-45 phút dùng máy tính hay điện thoại, trẻ cần nghỉ 15 phút. Mỗi ngày nên dùng 2 lần. Màn hình điện tử phải đủ lớn, đủ sáng để đảm bảo cho sức khỏe của mắt.
“Khó khăn hiện nay là trẻ phải học khá nhiều trên thiết bị điện tử nên phụ huynh phải điều tiết”, bác sĩ Khanh nói.
Theo bác sĩ Khanh, nếu trẻ mắc hội chứng Tic do thiết bị điện tử, trẻ cần ngưng ngay hoặc giảm thời gian sử dụng đến mức tối thiểu.
“Điều quan trọng, phụ huynh không nên rối, mất bình tĩnh hay quá để tâm đến các dấu hiệu Tic vì hội chứng này có yếu tố tâm lý. Cha mẹ cho trẻ đếm số, chơi lắp ráp, tham gia nhiều trò chơi để trẻ tập trung vào chuyện khác, tăng cường ra bên ngoài với bạn bè, thiên nhiên…
Nếu vẫn không hiệu quả, phụ huynh cần đưa trẻ đi khám bệnh để có hướng can thiệp phù hợp. Tuy nhiên, bác sĩ sẽ rât cân nhắc khi cho trẻ dùng thuốc vì thuốc này có nhiều tác dụng phụ”, ông nói.
Trẻ mắc hội chứng Tic gia tăng do xem tivi, sử dụng điện thoại nhiều
Thời gian gần đây, Bệnh viện Nhi đồng 1 (TP Hồ Chí Minh) tiếp nhận nhiều trẻ đến khám và điều trị do mắc phải hội chứng Tic.
Qua khảo sát, hầu hết những trẻ mắc hội chứng này đều có thời gian xem tivi, sử dụng điện thoại quá nhiều.
Một bệnh nhi nam (10 t.uổi) được gia đình đưa đến khoa Nhiễm – Thần kinh Bệnh viện Nhi đồng 1 khám với các biểu hiện như nheo mắt, lắc đầu liên tục không kiểm soát được, tay chân bị giật… Qua tìm hiểu, các bác sĩ điều trị xác định bệnh nhi này mắc phải hội chứng Tic.
Trẻ đi khám do mắc hội chứng Tic gia tăng.
Bác sĩ Lý Hiển Khánh, khoa Nhiễm – Thần kinh Bệnh viện Nhi đồng 1 cho biết, qua thăm khám và làm các xét nghiệm thì bệnh nhi này vẫn tỉnh táo, tiếp xúc bình thường không giống như mắc các bệnh về cơ thần kinh. Tuy nhiên, qua tìm hiểu người nhà cho biết ở nhà bệnh nhi này sử dụng điện thoại, ipad chơi game và xem ti vi rất nhiều, nhất là trong thời gian giãn cách xã hội vì dịch bệnh. Bệnh nhân được xác định mắc phải hội chứng Tic – hội chứng rối loạn vận động. Sau thời gian hạn chế sử dụng các thiết bị điện tử và sử dụng thuốc liều thấp, bệnh nhi đã có nhiều cải thiện.
Theo bác sĩ Lý Hiển Khánh, số trẻ đến khám và điều trị do mắc phải hội chứng Tic gia tăng trong thời gian gần đây. Nếu như trước đó, trung bình 2 đến 3 ngày tại khoa Nhiễm – Thần kinh tiếp nhận khoảng 1 đến hai trường hợp thì thời gian gần đây trung bình mỗi ngày tiếp nhận 5 đến 6 trẻ đến khám. Nguyên nhân trẻ mắc hội chứng Tíc gia tăng có thể là do thời gian gian cách xã hội trẻ ở nhà và tiếp xúc màn hình máy tính, điện thoại, xem tivi quá nhiều. Hội chứng này có thể điều trị được, tuy nhiên trẻ rất dễ bị tái phát lại.
“Trẻ mắc hội chứng Tic có thể vận động sinh hoạt bình thường nhưng do trẻ có những hành động như lắc đầu, giật vai, tay chân liên tục không kiểm soát được nên dễ bị kỳ thị, khiến trẻ tự ti và ảnh hưởng đến học tập ở trẻ. Để phòng ngừa hội chứng này, phụ huynh nên cho trẻ tham gia các hoạt động thể dục thể thao, hạn chế trẻ sử dụng các loại màn hình ti vi, điện thoại..”, bác sĩ Lý Hiển Khánh thông tin.
Theo chuyên gia y tế, hội chứng Tic là việc vận động hoặc phát âm xuất hiện một cách bất thường và lặp đi lặp lại một cách mất kiểm soát. Tần suất, cường độ và thời gian giật các cơ ở từng trẻ khác nhau. Hội chứng này thường xảy ra ở t.rẻ e.m dưới 18 t.uổi. Thường trầm trọng khi trẻ ở độ t.uổi từ 11 – 12 t.uổi, sau đó giảm dần khi trẻ bước vào giai đoạn dậy thì. Đối với một số trẻ, rối loạn này sẽ biến mất hoàn toàn sau khi lớn nhưng cũng có trẻ đối mặt với nó đến khi trưởng thành.
Hội chứng Tic liên quan đến các biểu hiện về vận động và âm thanh, thường được chia làm hai nhóm đơn giản và phức tạp. Tic âm thanh đơn giản bao gồm: Thở dài, ho, lẩm bẩm, các âm thanh khác như tặc lưỡi, hắng giọng, la hét… Tic vận động đơn giản bao gồm nháy mắt, chun mũi, nhún vai, lắc đầu, giật cơ hàm.
Tic phức tạp kéo dài lâu hơn, diễn ra đồng thời các Tic đơn giản bao gồm Tic phức tạp về vận động như nhại động tác của người khác, vuốt tóc, đá chân, nhảy… hoặc về âm thanh nói các từ hoặc các câu lặp đi lặp lại và không phù hợp với bối cảnh, la hét…
