Ung thư đặc trưng bởi sự phát triển của các tế bào bất thường phân chia không kiểm soát và có khả năng xâm lấn và phá hủy mô cơ thể bình thường.
Ung thư là nguyên nhân gây t.ử v.ong đứng hàng thứ hai trên thế giới. Nhưng tỷ lệ sống sót đang được cải thiện đối với nhiều loại ung thư nhờ những cải tiến trong việc tầm soát, điều trị và phòng ngừa ung thư.
Dưới đây là những dấu hiệu cảnh báo ung thư cần lưu ý:
Nam giới cần lưu ý
Những thay đổi về t.inh h.oàn
Nhóm t.uổi mắc bệnh ung thư t.inh h.oàn phổ biến nhất là 20-39 t.uổi. Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ khuyến cáo nam giới nên tự kiểm tra t.inh h.oàn hàng tháng, kể cả những thay đổi về kích thước t.inh h.oàn, sưng tấy hoặc co rút, nổi cục ở bìu, đau bìu thì nên đi khám kịp thời.
Đặc biệt khi thấy vùng bìu sưng to, kéo dài trên một tuần thì cần đi khám ngay. Đây là dấu hiệu báo trước điển hình nhất của ung thư t.inh h.oàn và cần xét nghiệm m.áu và siêu âm bìu.
Các vấn đề về tiểu tiện
Khi nam giới già đi, các vấn đề về tiết niệu trở nên phổ biến hơn, điển hình là tình trạng tiểu nhiều lần, tiểu gấp hoặc tiểu khó. Nếu các triệu chứng trở nên trầm trọng bất thường, đặc biệt là khi có cảm giác muốn tiểu gấp, nên cảnh giác với bệnh ung thư tuyến t.iền liệt.
Trong trường hợp này, bạn nên đi thăm khám để được chẩn đoán đúng bệnh, bởi đây cũng là triệu chứng điển hình của phì đại tuyến t.iền liệt.
Những điều phụ nữ nên chú ý
Chướng bụng
Nhiều chị em nghĩ rằng chứng đầy hơi, chướng bụng là tình trạng phổ biến nên không cần quá quan tâm. Tuy nhiên, đây có thể là triệu chứng của bệnh ung thư buồng trứng. Theo các chuyên gia, bụng chướng liên tục, có cảm giác đau, khó chịu đường tiêu hóa, khó ăn hoặc cảm giác no kéo dài vài tuần có thể là dấu hiệu của ung thư buồng trứng.
C.hảy m.áu bất thường
Bác sĩ chuyên khoa ung thư người Mỹ Daley cho biết, hiện tượng c.hảy m.áu âm đạo bất thường và xuất hiện m.áu trong nước tiểu, phân giữa các chu kỳ k.inh n.guyệt rất dễ bị phụ nữ bỏ qua. Chúng có khả năng là dấu hiệu của ung thư nội mạc tử cung, một loại ung thư thường gặp trong phụ khoa. Bên cạnh đó, đi ngoài ra m.áu có thể là dấu hiệu của ung thư ruột kết.
Dấu hiệu bất thường ở ngực
Các triệu chứng, dấu hiệu thường gặp ở bệnh nhân ung thư vú, bao gồm:
Đau: Đau có thể không liên quan đến kỳ kinh, đau ở một bên vú, hoặc đau kéo dài.
Thay đổi ở da vú và núm vú: Các thay đổi này có thể là da vú dày lên và trở lên sần sùi, hoặc da vú trở lên căng mọng, kèm theo đỏ và có thể đau, hoặc núm vú bị kéo tụt vào trong.
Chảy dịch-máu ở đầu vú: Đầu vú tự nhiên chảy dịch hoặc c.hảy m.áu, có thể kèm theo đau hoặc không, đặc biệt là khi các bất thường này chỉ xuất hiện ở một bên vú.
Sờ thấy khối bất thường ở vú hoặc ở nách: Các khối này có thể cố định hoặc di động, kích thước khác nhau và ranh giới có thể khó xác định có thể đau hoặc không đau.
Các yếu tố rủi ro của ung thư
T.uổi tác
Ung thư có thể mất nhiều thập kỷ để phát triển. Đó là lý do tại sao hầu hết những người được chẩn đoán mắc bệnh ung thư đều từ 65 t.uổi trở lên. Mặc dù nó phổ biến hơn ở người lớn t.uổi, nhưng ung thư không chỉ là bệnh của người lớn. Cần nhớ rằng, ung thư có thể được chẩn đoán ở mọi lứa t.uổi.
Thói quen
Một số thói quen sống được cho là có thể làm tăng nguy cơ ung thư. Hút thuốc, uống nhiều hơn một ly mỗi ngày đối với phụ nữ và tối đa hai ly mỗi ngày đối với nam giới, tiếp xúc quá nhiều với ánh nắng mặt trời hoặc thường xuyên bị bỏng nắng phồng rộp, béo phì và quan hệ t.ình d.ục không an toàn có thể góp phần gây ung thư.
T.iền sử gia đình
Chỉ một phần nhỏ các trường hợp ung thư là do tình trạng di truyền. Nếu bệnh ung thư phổ biến trong gia đình bạn, có thể các đột biến đang được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. Bạn nên làm xét nghiệm di truyền để xem liệu có di truyền các đột biến có thể làm tăng nguy cơ mắc một số bệnh ung thư hay không.
Tình trạng sức khỏe
Một số tình trạng sức khỏe mãn tính, chẳng hạn như viêm loét đại tràng, có thể làm tăng đáng kể nguy cơ phát triển một số bệnh ung thư. Hãy nói chuyện với bác sĩ của bạn về nguy cơ của bản thân.
Môi trường sống
Môi trường xung quanh có thể chứa các hóa chất độc hại làm tăng nguy cơ ung thư. Ngay cả khi bạn không hút thuốc, bạn vẫn có thể hít phải khói thuốc nếu đến nơi có người đang hút thuốc hoặc nếu bạn sống với người hút thuốc. Các hóa chất trong nhà hoặc nơi làm việc của bạn, như amiăng và benzen, cũng liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc ung thư.
Triệu chứng dễ nhầm lẫn khi mắc ung thư ở nữ giới
Đa số ung thư ở nữ giới là bệnh hiểm nghèo nhưng có thể chữa khỏi nếu phát hiện sớm. Tuy nhiên, các triệu chứng của nó thường bị nhầm lẫn với nhiều tình trạng sức khỏe khác.
Các chuyên gia đã nghiên cứu và nhận thấy phụ nữ có xu hướng cảnh giác hơn nam giới trong việc khám, sàng lọc ung thư. Theo bác sĩ chuyên khoa Mary Daly, Trưởng khoa Di truyền lâm sàng, Trung tâm Ung thư Fox Chase, Philadelphia, tỷ lệ phụ nữ tới gặp bác sĩ khi có triệu chứng đáng lo thường lớn hơn nam giới.
Tuy nhiên, điều đó không đúng với mọi nữ giới. Phụ nữ trẻ thường ít để tâm hơn nhóm trung niên, cao t.uổi. Chia sẻ với WebMD, bác sĩ Mary giải thích lý do là phụ nữ trẻ có quan niệm ung thư thường là vấn đề của người cao t.uổi. Tuy nhiên, ung thư ngày càng có hiện tượng trẻ hóa nên mọi lứa t.uổi đều có khả năng mắc căn bệnh này.
Ung thư được phát hiện càng sớm, tỷ lệ chữa khỏi càng cao. Tuy nhiên, không phải lúc nào các triệu chứng bất thường của cơ thể cũng là cảnh báo bệnh ung thư. Vì vậy, nữ giới có thể bỏ qua những dấu hiệu dễ nhầm lẫn sau đây.
Giảm cân không rõ nguyên nhân
Nhiều phụ nữ thích dáng người mảnh nên việc giảm cân với họ có thể là tin vui. Tuy nhiên, sụt cân đột ngột (từ 5 kg trở lên trong vòng một tháng) không rõ nguyên nhân, không do tập luyện hay nhịn ăn, là điều cần lưu ý.
Tiến sĩ Ranit Mishori, Đại học Y khoa Georgetown, Washington, Mỹ, cảnh báo giảm cân đột ngột cũng có thể do vấn đề về tuyến giáp. Tuy nhiên, chúng ta không nên chủ quan bởi ẩn sau hiện tượng này thường là những bệnh lý nguy hiểm. Vì vậy, bạn nên làm các xét nghiệm kiểm tra tuyến giáp, sàng lọc ung thư nếu cân nặng đột ngột giảm không rõ nguyên do.
Sụt cân không rõ nguyên nhân có thể là triệu chứng cảnh báo bệnh ung thư. Ảnh: Freepik.
Chướng bụng
Nhiều phụ nữ gặp phải vấn đề khó chịu như đầy hơi, chướng bụng, nhất là vào kỳ k.inh n.guyệt. Tuy nhiên, chướng, căng tức bụng bất thường trong thời gian dài có thể là dấu hiệu cảnh báo của ung thư buồng trứng.
Triệu chứng của ung thư buồng trứng còn bao gồm đau bụng hoặc vùng chậu, cảm thấy no nhanh ngay cả khi bạn không ăn nhiều, các vấn đề về tiết niệu như tiểu đêm, rắt, buốt. Nếu bị chướng bụng hàng ngày và kéo dài hơn một tuần, bạn nên tới khám bác sĩ, yêu cầu chụp CT, xét nghiệm m.áu để tìm ra nguyên nhân.
Thay đổi ở tuyến vú, bầu ngực
Ung thư vú là bệnh phổ biến nhất thế giới với số người mắc mới trong năm 2020 là 2,3 triệu người, chiếm 11,7% tổng số bệnh nhân ung thư. Với phụ nữ, ung thư vú là bệnh được chẩn đoán nhiều nhất và là nguyên nhân gây t.ử v.ong hàng đầu.
Những khối u, thay đổi bất thường ở tuyến vú là triệu chứng đầu tiên cảnh báo ung thư tại bộ phận này. Phó giáo sư, bác sĩ Hannah Linden, Trung tâm Nghiên cứu Ung thư Fred Hutchinson, Đại học Y khoa Washington, Seattle, Mỹ, cảnh báo thêm tình trạng da ngực đó, dày lên, kéo dài nhiều tuần, có thể là dấu hiệu của dạng ung thư vú rất hiếm gặp.
Ngoài ra, nếu núm vú thay đổi về hình dạng, tiết dịch nhầy, cũng là triệu chứng cảnh báo vấn đề nguy hiểm. Do đó, phụ nữ cần cẩn trọng, thường xuyên quan sát, kiểm tra để phát hiện những bất thường càng sớm càng tốt.
Ung thư vú là bệnh phổ biến nhất thế giới. Ảnh: Freepik.
Ra m.áu vùng kín bất thường
Không ít phụ nữ mãn kinh có dấu hiệu ra m.áu vùng kín sau khi mắc ung thư trực tràng hoặc buồng trứng, nội mác tử cung. Ra m.áu vùng kín là khi phụ nữ bị ra huyết trong thời điểm khác ngoài kỳ k.inh n.guyệt như giữa các kỳ kinh, trong hoặc sau quan hệ, khi mãn kinh.
Nguyên nhân của hiện tượng này có thể là khối u ở cổ tử cung bị vỡ. Khối u này có thể lành tính hoặc ác tính, nhưng khi vỡ, chúng đều gây nguy hiểm cho người bệnh.
Ngoài ra, các dấu hiệu khác của ung thư cổ tử cung còn có khó chịu hoặc đau khi quan hệ; vùng kín tiết dịch với mùi khó chịu; đau ở vùng giữa xương hông và xương chậu.
Khó nuốt
Theo bác sĩ Leonard Lichtenfeld, Phó giám đốc Hiệp hội Ung thư Mỹ, khó nuốt có thể là dấu hiệu đầu tiên của bệnh ung thư đường tiêu hóa, thực quản, vòm họng. Nuốt vướng, khó là cảm giác mà bệnh nhân cảm thấy có vật gì trong cổ mắc lại/không trôi gây khó chịu. Thông thường, người bệnh có triệu chứng thường xuyên hoặc tăng dần, thậm chí có thể nghẹn và sặc…
Đó có thể là dấu hiệu của các bệnh ung thư nguy hiểm như vùng khoang miệng, họng miệng, hạ họng, hạ họng – thanh quản; ung thư thực quản; ung thư tuyến giáp. Bệnh còn kèm theo các dấu hiệu khác như đau đầu kéo dài không rõ nguyên nhân; ù tai, nghe kém; nghẹt mũi một bên hoặc hai bên; khạc ra m.áu hoặc ra đờm dính ít m.áu; khản tiếng; phát hiện khối hạch vùng cổ khoảng vài phân, không đau, tăng dần.
Khó nuốt có thể là triệu chứng của ung thư vùng khoang miệng, họng miệng, hạ họng, hạ họng – thanh quản… Ảnh: Freepik.
Sưng hạch bạch huyết
Nếu cảm thấy có khối u hoặc sưng hạch dưới nách, cổ, bẹn hay bất kỳ nơi nào khác, bạn cần cẩn trọng. Bởi đây có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh ung thư.
Ở những người này, khi sờ vào, hạch (nhất là vùng cổ) có cảm giác cứng, đặc biệt là giai đoạn khối u ác tính đã di căn. Nếu không phải ung thư, sưng hạch bạch huyết có thể liên quan các vấn đề về n.hiễm t.rùng, hệ miễn dịch.
Sốt
Bên cạnh đó, sốt là dấu hiệu ở bệnh nhân ung thư dễ nhầm lẫn nhất. Bởi nó cũng xuất hiện khi chúng ta bị cúm, sốt virus, sốt xuất huyết hay Covid-19. Theo Hiệp hội Ung thư Mỹ, sốt thường xảy ra khi ung thư đã di căn sang vị trí khác, nhưng cũng có thể là dấu hiệu ở giai đoạn đầu của ung thư m.áu, ung thư hạch.
Ngoài sốt, người bệnh có thể gặp tình trạng vàng da, thay đổi màu sắc phân, tiểu ra m.áu… Do đó, cách duy nhất để xác định chính xác tình trạng sức khỏe của bạn là tầm soát, sàng lọc, xét nghiệm ung thư.
