HÀ NỘI – Được hai người giúp, ông Sơn 77 t.uổi, cố nhấc chân lên cầu thang, ban đầu thật lâu mới đi một bước, sau nhanh hơn.
Ông Lê Minh Sơn đang tập bài vận động leo cầu thang, tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Xô, Hà Nội. Ba tuần trước, ông bị đột quỵ não lần thứ ba, nhập viện trong trạng thái lơ mơ, mất ý thức, liệt tứ chi.
Xét nghiệm khi ấy cho thấy não của ông Sơn có một số ổ nhồi m.áu cũ. Bác sĩ cho rằng đây là trường hợp tai biến mạch m.áu não tái phát nên bệnh nhân nguy cơ cao t.ử v.ong.
May mắn được cấp cứu kịp thời, ông Sơn qua cơn nguy kịch song di chứng yếu hoàn toàn nửa người bên phải, liệt dây thần kinh số 7 ngoại biên bên trái (liệt mặt). Ngoài ra, cổ của ông yếu, tay yếu, chân không đi được, liệt nửa người dưới kèm theo thăng bằng kém, rối loạn nhai nuốt. Ông điều trị nội trú ở khoa Thần kinh 3 tuần, sau đó tập vật lý trị liệu hàng ngày tại Khoa Hồi phục chức năng.
Ông Sơn tập leo cầu thang. Ảnh: Thúy Quỳnh.
Hàng ngày bài tập đầu tiên của ông Sơn là giữ thăng bằng khi lên xuống cầu thang. Bác sĩ Trần Quốc Đạt, trưởng khoa Phục hồi chức năng, cho biết mục đích của bài tập này giúp bệnh nhân phục hồi khả năng vận động chi dưới, tăng cường khả năng giữ thăng bằng. Có nhiều bệnh nhân chân không yếu nhưng giữ thăng bằng kém, khi tập đi đứng cần có sự hỗ trợ của các dụng cụ vật lý trị liệu.
Sau bài tập lên xuống cầu thang, ông Sơn bắt đầu tập cho cơ chi dưới. Ông ngồi tại chỗ, cẳng chân duỗi thẳng, gối duỗi. Bình thường, người bệnh cần một người giúp tỳ tay vào cổ chân khi thực hiện động tác. Nếu tập với dụng cụ vật lý trị liệu, bác sĩ chỉ cần đứng hướng dẫn và làm mẫu cho bệnh nhân làm theo. Đây gọi là tập vận động có kháng trở, tức vận động chủ động, trong đó sự co cơ động hay tĩnh bị kháng lại bằng một lực từ bên ngoài. Mục đích bài tập này là tăng sức mạnh và sức bền của cơ.
Sau khi duỗi thẳng chân, ông Sơn được hướng dẫn gập chân lại, khớp gối vuông góc, vẫn mục đích để có thể nhấc chân, vận động đi lại tốt hơn.
Bác sĩ hướng dẫn ông Sơn tập vận động cơ chi dưới với dụng cụ hỗ trợ. Ảnh: Thúy Quỳnh
Theo bác sĩ Đạt, sau tai biến, ông Sơn gặp di chứng miệng méo, khó khăn về nhai nuốt, thất ngôn (không nói được). Kỹ thuật viên dùng ngôn ngữ trị liệu, dạy bệnh nhân tập nói, tập tư duy. Các bác sĩ tiến hành kích thích bằng tay ở vùng vòm họng, hướng dẫn bệnh nhân nuốt.
“Dạy ngôn ngữ, dạy nuốt cho một bệnh nhân không đơn giản như tập cho một em bé đang t.uổi tập ăn tập nói, mà bệnh nhân lớn t.uổi, bị tai biến nhiều lần, việc kích thích vòm họng và hướng dẫn gặp nhiều khó khăn và mất nhiều công sức hơn”, bác sĩ Đạt cho biết.
Mỗi buổi tập vật lý trị liệu của bệnh nhân diễn ra trong vòng 30 phút đến một tiếng đồng hồ. Sau vài buổi điều trị, ông Sơn hiện có thể đi lại, vận động, cầm nắm mọi thứ, nói chuyện rõ hơn.
Bác sĩ xoa bóp, vận động vùng cơ mặt cho bệnh nhân. Ảnh: Thúy Quỳnh
Vật lý trị liệu là sử dụng các phương pháp trị liệu vận động cơ học, nhiệt, điện… (không dùng thuốc) để giúp bệnh nhân phục hồi chức năng cơ thể đang bị suy giảm. Những bệnh lý có thể chữa trị bằng phương pháp vật lý trị liệu phục hồi chức năng như chấn thương do tham gia hoạt động thể thao, ngã xe, gãy xương, trật khớp, đau nhức cơ thể, phục hồi sau di chứng của tai biến mạch m.áu não, đau lưng do bị thoái hóa đốt sống lưng, đau xương, khớp, dây thần kinh…
Bác sĩ Đạt cho biết có rất nhiều dụng cụ hỗ trợ bệnh nhân như thanh song song để tập đi, lên xuống cầu thang, tập dồn trọng lượng… Các bài tập chủ động và thụ động, tập có kháng trở, tập dùng sức để tăng sức mạnh cơ… bệnh nhân được trợ giúp từ kỹ thuật viên. Song, ở những giai đoạn sau, bệnh nhân chủ động được là tốt nhất, đặc biệt với người bị tai biến nhiều lần.
Bác sĩ Đạt khuyên để hồi phục tốt sau tai biến, ngoài tập vật lý trị liệu tại viện, bệnh nhân cần thường xuyên tập luyện tại nhà bằng cách vận động, tập đọc chữ cái… Phương pháp vật lý trị liệu cần duy trì lâu dài, quá trình chữa bệnh cũng mất nhiều thời gian và thường kỳ, vì vậy bệnh nhân và người nhà phải kiên trì để đạt hiệu quả, trở lại với hoạt động đời thường.
Thúy Quỳnh
Theo VNE
Liệt nửa người vì… giãn cơ cổ
Chỉ kéo giãn cơ cổ thôi cũng có thể dẫn đến tình trạng liệt nửa người.
Có nhiều người trong chúng ta có thói quen lắc lư cổ và vươn vai mỗi sáng thức dậy, và bẻ khớp tay mỗi khi lo lắng hoặc chỉ đơn giản để thư giãn. Nhưng thực sự thì ngoài âm thanh “rắc rắc” vô cùng thỏa mãn thì không có gì tốt đẹp xảy ra cả.
Natalie Kuniciki, 23 t.uổi – nhân viên y tế tại London, Anh, đã bị liệt một phần cơ thể do vỡ động mạch đốt sống khi vô tình bẻ khớp cổ, gây tích tụ m.áu đông và đột quỵ não.
Một hành động tưởng chừng như vô hại đó là xoay khớp cổ đã gây ra một cơn đột quỵ, khiến cô gái trẻ bị tê liệt gần nửa người.
Trong lúc Kuniciki đang xem phim ở nhà cô xoay cổ theo thói quen để kéo giãn cơ ở cổ thì nghe thấy âm thanh “rắc” ở cổ to hơn hẳn mọi lần. Cô cảm thấy thực sự đau đớn, cơn đau còn lan lên cả đỉnh đầu, nhưng cô đã lờ nóvà đi ngủ. Sau khi thực sự tỉnh táo thì cô không thể cử động được chân trái. Chỉ khi cô cố gắng đứng dậy đi vệ sinh và ngã quỵ, thì cô gái mới thực sự hoảng loạn và gọi xe cứu thương.
Tại bệnh viện, kết quả chụp CT cho thấy rằng Natalie Kuniciki đã bị đột quỵ sau khi bẻ cổ. Các bác sĩ giải thích rằng khi cô kéo giãn cơ cổ, động mạch phải ở đốt sống cổ đã vỡ ra, hình thành một cục m.áu đông và kích thích đột quỵ. Cô gái trẻ bị liệt gần như hoàn toàn ở nửa trái cơ thể, và đã trải qua hơn 1 tháng trong bệnh viện để cố gắng điều khiển lại tay chân mình.
“Các bác sĩ nói rằng việc giãn cơ cổ đã khiến động mạch đốt sống của tôi bị vỡ. Trường hợp chỉ này xuất hiện 1/1.000.000.000 ca đột quỵ, sao lại rơi trúng tôi cơ chứ”, Natalie chia sẻ.
Cô gái đã trải qua 3 giờ phẫu thuật, nhưng dù các bác sĩ có thể sửa được động mạch đốt sống bị tổn thương, thì họ lại không thể loại bỏ cục m.áu đông đã gây ra đột quỵ. Họ nói rằng nó sẽ tan biến theo thời gian, nhưng cụ thể là khi nào thì họ không dám chắc, có lẽ là khi cô nhân viên y tế trẻ này hồi phục hoàn toàn. Hiện Kuniciki đã có thể kiểm soát tay chân, đi lại trong thời gian ngắn, nhưng chắc chắn thời gian tới cô phải nỗ lực hơn nữa để ngăn chặn những biến chứng.
“Tôi không còn hoạt bát như xưa nữa. Tôi còn không thể cài khuy áo, điều đó giờ thật sự khó. Tôi có thể cảm nhận được nhiệt độ nóng hoặc lạnh, nhưng thỉnh thoảng cảm giác tê vẫn xuất hiện”, cô gái 23 t.uổi nói.
Vùng cổ là nơi tập trung hai động mạch chính cung cấp m.áu cho não bộ. Khi chúng ta uốn cong hoặc xoay cổ, những động mạch này bị kéo căng và dễ bị tổn thương. Bẻ cổ thường xuyên cũng sẽ làm suy yếu các dây chằng giữ khớp giữa các đốt sống. Các dây chằng này cho phép cổ có thể xoay và kéo dãn. Do đó nếu các dây chằng này bị tổn thương, nó có thể ảnh hưởng tới khả năng xoay của cổ và làm động mạnh dễ bị tổn thương hơn.
Nhưng điều này không có nghĩa là đột quỵ là hậu quả phổ biến của việc bẻ cổ. Chỉ có 1/20.000 đến 1/250.000 trường hợp bị rách động mạch do bẻ cổ.
Theo Oddity Central/ngaynay
