U sọ hầu là gì? Khi nào cần đi khám?

Harry Mockett (21 t.uổi, ở Nottingham, nước Anh) nhận thấy mắt yếu dần trong 4 tháng, nhưng không quan tâm lắm.

Ảnh minh họa: Shutterstock

Cho đến khi không thể đọc các câu hỏi của chương trình “Ai là triệu phú?” trên TV, anh mới vội đi khám mắt.

Anh đã được cắt kính để đeo, nhưng vẫn không thể nhìn rõ, nên 1 tháng sau anh đã đi khám lại.

Bác sĩ nhãn khoa thấy anh bị sưng dây thần kinh thị giác nên đã yêu cầu anh đến thẳng bệnh viện ở Northampton (Anh).

Sau khi chụp MRI, các bác sĩ phát hiện anh có một khối u não có kích thước bằng quả bóng golf, đang chèn ép dây thần kinh thị giác và có thể khiến anh bị mù hoàn toàn, cần phải phẫu thuật khẩn cấp, theo Daily Mail.

Đây là u sọ hầu – một khối u phát triển gần tuyến yên.

Anh kể lại: Tất cả xảy ra quá nhanh. Một ngày nọ, tôi bị lạnh run người khi đang ở nhà. Ngày hôm sau, tôi đã được phẫu thuật khẩn cấp để cứu mạng.

Các bác sĩ phẫu thuật tại Bệnh viện John Radcliffe ở Oxford (Anh) đã thực hiện ca mổ trong suốt 6 giờ để loại bỏ khối u.

Ca phẫu thuật đã loại bỏ 98% khối u, nhưng anh bị tràn dịch não, tích tụ chất lỏng trong não, gây não úng thủy và bị viêm màng não do vi khuẩn.

Các bác sĩ nói với cha mẹ anh rằng anh chỉ có 50% cơ hội sống sót sau đêm đó. Nhưng rất may, anh đã qua khỏi.

Sau đó, anh phải trải qua thêm một số ca phẫu thuật để điều trị các biến chứng của phẫu thuật, nhưng các bác sĩ đã phát hiện thấy dấu hiệu khối u đang phát triển trở lại.

Sau đó anh đến Đức để xạ trị và đang theo dõi thêm, nhưng bị mất trí nhớ.

U sọ hầu là gì?

U sọ hầu là khối u phát triển gần tuyến yên và sát x.ương s.ọ. Bệnh u sọ hầu chiếm khoảng từ 2% – 4% các ca u não. U sọ hầu thường xảy ra ở t.rẻ e.m và thanh thiếu niên, đôi khi cũng gặp ở người lớn gây mất trí nhớ.

Vị trí của khối u đặc biệt nguy hiểm, ngay dưới đồi thị, quanh tuyến yên và mạch m.áu lớn của não, và nếu không cắt bỏ hoàn toàn, nó thường tái phát. Chính vì vậy, u sọ hầu được xem như một loại u ác tính, dù nó không lây lan.

Ở giai đoạn đầu, khối u thường phát triển chậm, nên phải 1 – 2 năm sau, các triệu chứng mới xuất hiện, điển hình nhất là đau đầu dai dẳng, uống thuốc giảm đau không khỏi, hoặc mất một phần thị lực. Các triệu chứng khác gồm: tính khí thất thường, thay đổi tâm trạng, buồn nôn đặc biệt vào buổi sáng, khó giữ thăng bằng, dễ té, bị nặng có thể gây chứng són tiểu, trầm cảm và hôn mê.

U sọ hầu có thể làm thay đổi mức hoóc môn và các vấn đề về thị lực, khiến t.rẻ e.m không thể tăng cân.

Một số khối u chứa đầy chất lỏng. Đó là khối u nang và thường không thể loại bỏ hoàn toàn.

Khi nào nên đi khám?

Cần đi khám ngay, khi thấy một trong các triệu chứng sau:

Đau đầu, đặc biệt vào buổi sáng

Thị lực suy giảm

Buồn nôn, nôn

Khó giữ thăng bằng

Khát nước, đi tiểu thường xuyên

Trẻ sơ sinh có đầu to bất thường

Buồn ngủ, tâm trạng thay đổi thất thường

Theo thanhnien

Phát hiện dấu hiệu ung thư mắt từ những bức hình chụp hàng ngày của trẻ

Một nhà khoa học có con trai phải bỏ mắt vì ung thư đã giúp phát triển một ứng dụng có thể phát hiện bệnh bằng cách xem ảnh của trẻ.

“Phụ huynh cùng chiếc máy ảnh của họ là tuyến bảo vệ đầu tiên trong sàng lọc và ngăn ngừa những ca t.ử v.ong này”, nhà khoa học phát minh ra ứng dụng chia sẻ.

Bryan F. Shaw, giảng viên Khoa Hóa và Hóa sinh tại Đại học Baylor, và các đồng nghiệp hy vọng ứng dụng này sẽ cứu được nhiều trẻ khỏi bị mù. Các nhà sản xuất đã dành tặng nghiên cứu cho một em bé đã qua đời trong quá trình nghiên cứu.

Các nhà khoa học đã phát triển một ứng dụng có thể phát hiện các bệnh về mắt bao gồm cả ung thư.

Ứng dụng White Eye Detector có thể phát hiện ra một tình trạng gọi là leukocoria, hiện tượng phản xạ màu trắng bất thường từ võng mạc của mắt. Đây là đặc đ.iểm gặp trong một loạt các bệnh mắt, bao gồm u nguyên bào võng mạc, một dạng ung thư mắt hiếm gặp thường ảnh hưởng đến t.rẻ e.m dưới 5 t.uổi, cũng như bệnh Coats, đục thủy tinh thể, nhược thị và viễn thị.

Các bác sĩ thường tìm kiếm leukocoria trong khi khám cho trẻ, nhưng nó cũng có thể được phát hiện trong các bức ảnh. Khi ánh sáng phản chiếu trên các mạch m.áu võng mạc và lớp mạch m.áu của mắt, đồng tử sẽ phát ánh sáng màu đỏ. Nhưng ở những người có các bệnh đã nói ở trên, đồng tử có thể xuất hiện màu trắng hoặc màu vàng cam.

Ứng dụng đã được thử nghiệm trên 52.982 bức ảnh t.rẻ e.m được cha mẹ tặng cho nghiên cứu được công bố trên tạp chí Science Advances. Trong số này, 20 trẻ được chẩn đoán bị các rối loạn mắt, trong khi 20 trẻ khỏe mạnh là nhóm đối chứng.

Ứng dụng đã phát hiện được “mắt trắng” ở 30% số ảnh được tặng. Trong 80% số trường hợp, ứng dụng có thể xác định màu mắt bất thường trong ảnh trung bình 1,3 năm trước khi trẻ được chẩn đoán. Tỷ lệ dương tính giả là chưa đến 1%. Các nhà nghiên cứu hy vọng sẽ cải thiện những con số này trong phiên bản tiếp theo của ứng dụng, sẽ được cung cấp miễn phí.

Để bảo vệ quyền riêng tư của cha mẹ, ứng dụng không yêu cầu hình ảnh phải được tải lên máy chủ ở xa.

Bryan F. Shaw nói: “Ứng dụng này chắc chắn có thể giúp nhiều trẻ khỏi bị mù. Trong trường hợp u nguyên bào võng mạc, chẩn đoán sớm là chìa khóa để bảo vệ thị lực và tính mạng.”

“Phụ huynh cùng chiếc máy ảnh của họ là tuyến bảo vệ đầu tiên trong sàng lọc và ngăn ngừa những ca t.ử v.ong này”, ông nói. “Mỗi phụ huynh nên có một ứng dụng để phát hiện leukocoria. Vì vậy, các bậc cha mẹ hãy chụp thật nhiều ảnh, và nếu có vấn đề gì, ứng dụng này có thể sẽ phát hiện được.

“Shaw đã rất ngạc nhiên với mức độ thấp của leukocoria mà ứng dụng có thể phát hiện, bao gồm cả “đồng tử ‘màu xám’ mờ nhất, mà tôi khó có thể phát hiện khi xem ảnh bằng mắt thường”.

Ứng dụng cũng có thể phát hiện được “mắt trắng” trong ảnh với góc nhìn rộng, khi mà đồng tử của trẻ khó có thể nhìn thấy bằng mắt thường.

Ông đã quyết tâm phát triển ứng dụng này sau khi con trai bị chẩn đoán mắc u nguyên bào võng mạc ở cả hai mắt lúc 4 tháng t.uổi. “Thật không may, chúng tôi đã phát hiện ra quá muộn. Con tôi đã phải bỏ mắt phải và cố cứu mắt trái bằng tia xạ chùm proton. Hóa ra, các dấu hiệu ung thư của bé đã luôn hiện diện”, GS. Shaw nói.

“Nhìn lại, chúng tôi thấy leukocoria xuất hiện trong những bức ảnh chụp bé khi mới 12 ngày t.uổi. Vì vậy, chúng tôi đã bắt đầu xây dựng một ứng dụng có thể phát hiện “mắt trắng” trên những bức ảnh do cha mẹ chụp. Nghiên cứu là thử nghiệm thực tế đầu tiên cho ứng dụng này”.

Shaw tiếp tục: “Đối với tôi, nghiên cứu các rối loạn mắt ở t.rẻ e.m, như ung thư võng mạc, là một thách thức bởi vì đứa con 11 t.uổi của tôi vẫn đang phải đối phó với những ảnh hưởng suốt đời của bệnh u nguyên bào võng mạc hai bên mắt”.

Xem xét những bức ảnh gia đình của những đ.ứa t.rẻ bị ung thư mắt có thể rất đau lòng. Bạn nhìn thấy một đ.ứa t.rẻ ngây thơ, xinh đẹp và những người thân yêu của chúng, có thể là sinh nhật đầu tiên hoặc được bà bế hoặc đang tập ăn. Ai nấy trông đều rất hạnh phúc. Nhưng rồi bạn nhìn thấy đồng tử kỳ lạ của đ.ứa t.rẻ, và biết nó được gây ra bởi một căn bệnh ung thư hung hãn mà không ai trong bức ảnh biết được.

“Tôi đã ở trong những bức ảnh đó, tôi đã chụp những bức ảnh đó, tôi đã không cầm được nước mắt về những bức ảnh đó, sau khi chẩn đoán muộn. Trong quá trình nghiên cứu này, chúng tôi đã mất một em bé trong nhóm nghiên cứu; chúng tôi dành tặng nghiên cứu này cho em”.

Shaw đã mời cha mẹ của những em bé bị rối loạn mắt tặng những tấm ảnh cho ứng dụng để họ có thể cải thiện nó. Các bức ảnh có thể được gửi đến địa chỉ: bryan_shaw@baylor.edu.

Lisa Christian, giảng viên lâm sàng tại Đại học Waterloo, Khoa Quang học và Khoa học Thị giác, người không tham gia nghiên cứu, nói rằng bà rất ngạc nhiên khi thấy ứng dụng rất dễ sử dụng.Tuy nhiên, cô cho biết nó cũng có thể khiến cha mẹ tin tưởng sai lầm rằng con mình không bị leukocoria, do có thể có những kết quả âm tính giả.

“Bài viết nói rằng cha mẹ nên đưa con đến bác sĩ nhãn khoa nếu phát hiện thấy leukocoria thông qua ứng dụng. Tôi muốn nhắc nhở độc giả rằng bác sĩ nhãn khoa cung cấp dịch vụ chăm sóc mắt toàn diện cho trẻ bắt đầu từ 6 tháng t.uổi và cha mẹ cũng có thể chọn cách đưa trẻ đến bác sĩ nhãn khoa để xác nhận chẩn đoán leukocoria,” bà nói.

Cẩm Tú

Theo Newsweek/Dân trí

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *