Tiêm vắc xin là một bước rất quan trọng để chống chọi với đại dịch Covid-19.
Nên xoa bóp trước khi tiêm thay vì sau khi tiêm. ẢNH MINH HỌA: SHUTTERSTOCK
Đối với việc tiêm chủng, các chuyên gia khuyến nghị một số điều nên và không nên làm để giảm thiểu tác dụng phụ và giúp vắc xin hoạt động hiệu quả nhất.
Theo trang tin Times of India , cảm giác đau nhức tại vết tiêm là một tác dụng phụ phổ biến. Tuy vậy không nên xoa bóp khu vực này, kể cả bạn có tiêm vắc xin Covid-19 hay các loại vắc xin khác.
Điều gì gây đau nhức tại chỗ tiêm?
Sau khi tiêm vắc xin, đau nhức và cứng khớp quanh vết tiêm là một trong những tác dụng phụ phổ biến. Tình trạng đau nhức và mẩn đỏ có thể kéo dài trong nhiều ngày và khiến chúng ta khó cử động cánh tay. Đây là cách cơ thể nhận biết vắc xin lần đầu tiên.
Cơ thể sẽ coi vết tiêm là một chấn thương (giống như bị đứt tay) nên gửi các tế bào miễn dịch đến cánh tay và làm giãn mạch m.áu. Các tế bào miễn dịch sẽ phản ứng và gây viêm. Cơ cũng có thể phản ứng với lượng chất lỏng vắc xin được tiêm vào cánh tay và gây kích ứng. Ngoài đau nhức, một số người còn bị mẩn đỏ gần vết tiêm.
Tại sao tiêm liều thứ 2 vắc xin Covid-19 có thể phản ứng phụ mạnh hơn liều đầu?
Xoa bóp hoặc chà xát tại chỗ tiêm có được không?
Theo các chuyên gia thì không nên. Việc chà xát, véo hoặc xoa bóp vết tiêm sau khi tiêm có thể ảnh hưởng đến hiệu quả của vắc xin. Vắc xin được tiêm vào đường bên trong cơ (cơ nằm dưới mô dưới da). Xoa bóp có thể khiến thuốc chảy ngược lại vào mô dưới da. Các bác sĩ khuyến nghị nên tránh chà xát hoặc xoa bóp trong vòng vài giờ sau khi tiêm.
Vậy xoa bóp trước khi tiêm được không?
Được. Đây là một phương pháp thực hành lâm sàng được áp dụng rộng rãi trên toàn thế giới, giúp thư giãn các cơ ở cẳng tay và giúp vắc xin hiệu quả hơn.
Làm gì để bớt đau nhức?
Theo trang tin Times of India , nếu bạn thấy đau và cứng khớp, bạn có thể chườm đá, chườm ấm, tập thể dục nhẹ nhàng cho cánh tay để giảm đau. Bạn cũng có thể uống thuốc giảm đau nhưng nên hạn chế và có chỉ dẫn của bác sĩ. Nếu quá nhạy cảm với các cơn đau, bạn nên chọn tiêm ở cánh tay không thuận của mình.
Ấn 5 đầu ngón tay để tự kiểm tra và nâng cao sức khỏe các cơ quan nội tạng
“Sức khỏe của bạn nằm trong tay bạn” – câu này đúng theo nghĩa đen. Trên tay chúng ta có nhiều “đầu mối” và bất kì thay đổi nhỏ nhất cũng có thể truyền tải một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng ở những bộ phận khác trong cơ thể.
Đôi tay của chúng ta có thể được gọi là một “kho báu” cô đọng. Theo lý luận của y học cổ truyền, trên bàn tay có 6 kinh mạch liên quan mật thiết đến tạng phủ, các cơ quan trong cơ thể. Các huyệt đạo của các kinh mạch này hướng theo 5 ngón tay có thể dùng để cường dương, ngăn ngừa và chữa bệnh.
Ngón tay cái – phổi
Ngón tay cái tương ứng với kinh tuyến phổi của con người. Phổi quản lý khí và hơi thở. Huyệt Thiếu Lâm trên ngón tay cái có thể bài tiết khí của kinh mạch phổi trong cơ thể, có tác dụng giải cảm và thanh nhiệt, cải thiện cổ họng.
Phong nhiệt ngoại sinh có thể kích thích huyệt này khi bị ho và viêm họng. Khi ho và tức ngực, bấm huyệt theo chiều dọc lần lượt bằng tay trái và phải, có cảm giác ngứa ran là đủ, mỗi lần từ 1 đến 3 phút. Bạn cũng có thể châm cứu tại huyệt đạo, tương đương với việc hút m.áu nóng ra khỏi phổi và trả phổi về trạng thái mát mẻ. Khi châm m.áu, dùng cồn sát trùng cả kim và da, sau đó véo một chút da ở hạ tiêu, dùng kim châm nhanh vào da 2 lần, nặn 3 đến 5 giọt m.áu. Đồng thời nhanh chóng dùng tăm bông ấn nhẹ và giữ để cầm m.áu. Việc châm cứu này nên được thực hiện ở các trung tâm, bệnh viên uy tín.
Ngón trỏ – ruột già, dạ dày
Ngón trỏ tương ứng với kinh tuyến ruột già và dạ dày của con người. Điểm Thượng Dương trên ngón trỏ có thể làm bốc hơi nước trong kinh mạch ruột già. Ngoài ra, nó còn có thể kích thích huyệt khi bị khó tiêu, tiêu chảy và táo bón.
Trong cuộc sống hàng ngày, mọi người thường dùng đầu ngón tay cái ấn vào huyệt Thượng Dương, có tác dụng tăng cường khí và huyết của kinh mạch ruột già, điều hòa chức năng của đường tiêu hóa, đẩy nhanh quá trình trao đổi chất của cơ thể, có tác dụng bồi bổ khí huyết.
Ngón giữa – tim
Ngón tay giữa tương ứng với kinh mạch màng tim của con người. Khí cao nhiệt trong kinh mạch màng tim từ huyệt Trung Quản trên ngón tay giữa có tác dụng kiện tỳ dưỡng can, thông tim, giải nhiệt.
Trong sơ cứu bệnh tim, huyệt Trung Quản thường dùng để đ.ánh thức tim đ.ập, cân bằng nhịp tim khi tim loạn nhịp, tim đ.ập nhanh. Khi bị hồi hộp, dùng ngón tay cái ấn vào huyệt chính giữa, cường độ vừa phải, mỗi lần 5 phút, ngày 2 lần.
Ngoài ra, huyệt Trung Quản nhạy cảm hơn với cơn đau. Xoa bóp huyệt đạo này khi bạn buồn ngủ có thể giúp não bộ của bạn sảng khoái hơn.
Ngón đeo nhẫn (Ngón áp út) – tam tiêu
Ngón tay đeo nhẫn tương ứng với kinh mạch tam tiêu của cơ thể con người (cách gọi của Đông Y, thượng tiêu là lưỡi, thực quản, tim phổi; trung tiêu là dạ dày; hạ tiêu là ruột non, ruột già, thận và bàng quang). Huyệt Quan xung nằm trên ngón tay áp út là điểm đầu tiên của kinh mạch tam tiêu. Thường xuyên xoa bóp ngón áp út có thể điều trị chứng đau đầu, mắt đỏ, điếc, ù tai, đau họng và các chứng tắc mạch khác.
Trong những ngày hè nắng nóng, nếu có các triệu chứng cảm mạo phong nhiệt như hoa mắt, nhức đầu, chóng mặt, khát nước, buồn nôn, nôn mửa thì có thể kích thích huyệt Quan Xung.
Phương pháp xoa bóp và châm cứu có thể được sử dụng để kích thích huyệt Quan xung, dùng lực của ngón cái và ngón trỏ đối diện nhau, cũng như độ cứng của móng, để xoa bóp huyệt. Bạn cũng có thể lấy tăm bông hoặc dùng đầu bút chọc liên tục vào các huyệt đạo để đạt được hiệu quả tương tự như châm cứu.
Ngón út – ruột non
Ngón tay út tương ứng với kinh mạch ruột non của con người. Trong sách về y học có ghi rằng kinh mạch ruột non “bị bệnh do chính dịch”. Do đó, trong y học Trung Quốc lâm sàng, tất cả các bệnh liên quan đến “lỏng” đều có thể được giải quyết đầu tiên trong kinh tuyến ruột non. Huyệt Thiếu Trạch ở ngón tay út có chức năng điều chỉnh sự lưu thông cục bộ của khí và huyết, làm cho nước trong kinh mạch lưu thông, có thể làm ấm kinh lạc.
Để kích thích huyệt Thiếu Trạch có thể dùng phương pháp xoa bóp, trong quá trình xoa bóp dùng đầu ngón tay ấn xuống và thực hiện xoa bóp theo hình tròn. Chú ý dùng lực vừa phải, lấy chỗ đau nhức và hơi ấm làm mức độ, ngày 2 lần.