Viêm gan bí ẩn ở t.rẻ e.m có thể liên quan tới siêu kháng nguyên COVID-19

Theo nghiên cứu mới nhất đăng tải trên tạp chí y học uy tín Lancet, hơn 300 ca viêm gan bí ẩn trên toàn cầu có thể do siêu kháng nguyên COVID-19 gây ra.

Hơn 300 ca viêm gan cấp tính không rõ nguyên nhân (hay thường biết tới là căn bệnh viêm gan bí ẩn) ở t.rẻ e.m tại hơn 20 quốc gia trên khắp thế giới có thể liên quan tới siêu kháng nguyên coronavirus. Đây là thông tin mới nhất đăng tải trên tập san chuyên san gan mật của tạp chí y học danh tiếng Lancet (The Lancet Gastroenterology and Hepatology).

Ít nhất 348 ca viêm gan cấp tính không rõ nguyên nhân ở t.rẻ e.m đã được ghi nhận tại một số nước bao gồm Anh quốc, Liên minh châu Âu (EU), Mỹ, Israel và Nhật Bản.

Hầu hết t.rẻ e.m xuất hiện các triệu chứng đường tiêu hóa ở giai đoạn đầu, sau đó đến vàng da và một vài trường hợp là suy gan cấp tính. Tuy nhiên, không phát hiện nhiễm virus viêm gan A, B, C, D, E trong những trường hợp viêm gan bí ẩn kể trên.

Trẻ được tiêm phòng vaccine ngừa COVID-19 ở Tel Aviv, Israel. (Nguồn ảnh: Xinhua).

Các nhà khoa học cho rằng những ca viêm gan cấp tính ở t.rẻ e.m gần đây có thể là hậu quả của nhiễm COVID-19 đã tạo ra một ổ chứa virus trong đường ruột, tiếp đó nhiễm adenovirus.

Sau khi nhiễm COVID-19, ổ chứa virus có thể dẫn tới kích hoạt tế bào miễn dịch trung gian siêu kháng nguyên lặp lại, chẳng hạn như Hội chứng Viêm đa hệ thống (MIS-C) – di chứng hậu COVID-19 nghiêm trọng ở trẻ.

Nếu xuất hiện ổ chứa virus và sau đó trẻ lại bị nhiễm adenovirus (AdV), tác động qua trung gian của siêu kháng nguyên này có thể nghiêm trọng hơn và có thể dẫn tới những bất thường ở miễn dịch như đã ghi nhận ở các ca viêm gan cấp tính gần đây.

Theo bà Isabella Eckerle (người đồng đứng đầu Trung tâm các bệnh truyền nhiễm mới nổi tại Bệnh viện Đại học Geneva), không thể loại trừ khả năng viêm gan cấp tính ở t.rẻ e.m sau nhiễm COVID-19.

Theo bà, giả thuyết này thuyết phục hơn là giả thuyết mầm bệnh adenovirus gây ra viêm gan bí ẩn mà Cơ quan An ninh Y tế Anh đưa ra trước đó. Bởi lẽ, không hề phát hiện ra adenovirus khi sinh thiết gan những trẻ mắc viêm gan cấp tính ở thời điểm hiện tại.

Coronavirus sống dai dẳng ở đường ruột của t.rẻ e.m thường dẫn tới protein virus liên tục thâm nhập tế bào biểu mô đường ruột, dẫn tới kích hoạt hệ miễn dịch. Và sự kích hoạt tế bào miễn dịch qua trung gian siêu kháng nguyên này đã được xác định là căn nguyên gây ra Hội chứng viêm đa hệ thống (MIS-C) ở trẻ, theo kết quả nghiên cứu.

Hội chứng viêm đa hệ thống có liên quan tới nhiễm COVID-19. Hội chứng này đã gây quan ngại rộng rãi kể từ tháng 4/2020, bởi nó gây viêm đa tạng bao gồm tim, phổi, não, da, mắt, dạ dày và gan. Trong những trường hợp rất nặng, thậm chí có thể dẫn tới suy đa tạng và nguyên nhân gây ra t.ử v.ong ở trẻ.

Các nhà nghiên cứu cũng lưu ý rằng, việc kiểm tra phân của những trẻ mắc viêm gan cấp tính được khuyến cáo trong tình huống hiện nay. Nếu tìm thấy bằng chứng kích hoạt hệ miễn dịch qua trung gian siêu kháng nguyên coronavirus, nên cân nhắc phác đồ điều trị điều hòa miễn dịch ở trẻ mắc viêm gan cấp tính nặng.

Ngoài ra, Israel gần đây cũng ghi nhận những ca viêm gan cấp tính không rõ nguyên nhân ở 12 t.rẻ e.m. 11 trẻ trong số này nhiễm COVID-19 trong vòng 1 năm nay, theo tờ Jerusalem Post.

Các chuyên gia y tế Israel cũng cho truyền thông biết rằng, sau khi loại trừ tất cả các khả năng, mẫu số chung của tất cả các ca viêm gan bí ẩn này là đã từng mắc COVID-19 khoảng 3 tháng rưỡi trước khi viêm gan khởi phát.

Một số trường hợp nhiễm coronavirus được biết tới là có thể gây tổn hại gan, có nghĩa rằng những trường hợp viêm gan không rõ nguyên nhân này có thể là một trong những triệu chứng lâu dài của COVID-19, các chuyên gia này nhấn mạnh.

Văn phòng WHO khu vực châu Âu thông báo vào ngày 13/5 rằng các ca viêm gan cấp tính không rõ nguyên nhân ở t.rẻ e.m dưới 16 t.uổi ở khu vực cho thấy 70% trong số này nhiễm COVID-19.

Qua theo dõi tiến triển bệnh, tỷ lệ ca viêm gan nặng chiếm tới 15,4%. Dựa theo số liệu tiêm chủng vaccine COVID-19, có đến 83,9 % trường hợp mắc viêm gan bí ẩn này chưa được tiêm phòng COVID-19.

Các chuyên gia y tế cũng bày tỏ lo ngại về việc để cho một loại virus mới lây lan không kiểm soát ở trẻ mà phần lớn chưa được tiêm phòng, không hay biết gì về tác động lâu dài của COVID-19.

9 ca t.ử v.ong do viêm gan bí ẩn trên thế giới, Bộ Y tế đề nghị giám sát cửa khẩu

Bộ Y tế yêu cầu các tỉnh có cửa khẩu biên giới tăng cường giám sát để phát hiện sớm những trường hợp nghi ngờ viêm gan bí ẩn để có hướng dẫn, quản lý phù hợp.

Ngày 13/5, trong công văn gửi các viện Vệ sinh dịch tễ, Pasteur; Sở Y tế các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, Bộ Y tế đề nghị các tỉnh có cửa khẩu biên giới tăng cường công tác giám sát nhằm phát hiện sớm trường hợp có triệu chứng nghi ngờ. Trường hợp phát hiện các ca nghi ngờ, Sở Y tế báo cáo ngay cho các Viện Vệ sinh dịch tễ, Pasteur trên địa bàn phụ trách để thống nhất việc lấy mẫu xét nghiệm, xác định tác nhân khi cần thiết.

Các cơ sở y tế trên địa bàn phụ trách khi phát hiện ca viêm gan cấp tính, đặc biệt ở nhóm trẻ dưới 16 t.uổi, phải khám, xác định để phát hiện các trường hợp không rõ nguyên nhân (theo định nghĩa ca bệnh của Tổ chức Y tế Thế giới – WHO).

(Ảnh minh họa: Suckhoedoisong.vn)

Bộ Y tế cho biết, theo thông tin cập nhật từ WHO, tính đến 7/5 trên thế giới ghi nhận hơn 300 trường hợp trẻ bị viêm gan cấp tính không rõ nguyên nhân tại 23 quốc gia thuộc khu vực châu Âu, châu Mỹ, Đông Nam Á, Tây Thái Bình Dương, trong đó 9 trường hợp t.ử v.ong.

Bệnh xảy ra ở trẻ từ 1 tháng t.uổi đến 16 t.uổi. Hầu hết bệnh nhi hồi phục hoàn toàn, tuy nhiên một số trường hợp chuyển nặng, gần 10% các trường hợp phải ghép gan. Theo WHO, ca bệnh có thể (ca bệnh giám sát) là những trẻ dưới 16 t.uổi có biểu hiện viêm gan cấp tính (không do virus viêm gan A, B, C, D, E) với men gan tăng trên 500 IU/l (SGOT hoặc SGPT) và thời gian xuất hiện triệu chứng bắt đầu từ 1/10/2021 đến nay.

Hiện nguyên nhân chính xác gây ra viêm gan cấp tính ở t.rẻ e.m nêu trên vẫn chưa được xác định, các cuộc điều tra và nghiên cứu về bệnh viêm gan cấp tính không rõ nguyên nhân đang được tiến hành.

Trước đó để chủ động phòng bệnh, Bộ Y tế nhiều lần có công văn gửi các Viện và Sở Y tế các tỉnh, thành phố về việc giám sát bệnh viêm gan bí ẩn ở t.rẻ e.m.

Theo Bộ Y tế, đến nay, Việt Nam vẫn chưa ghi nhận trường hợp trẻ mắc viêm gan cấp chưa rõ nguyên nhân. Tuy nhiên, để chủ động phòng ngừa, Bộ đã tăng cường công tác chỉ đạo, kiểm tra giám sát và đề nghị các đơn vị theo dõi chặt chẽ, tổng hợp tình hình, phân tích dịch tễ về bệnh này.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *