Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cảnh báo khả năng đậu mùa khỉ đã lây lan âm thầm “trong một thời gian” ở các nước mà căn bệnh này không phải là bệnh đặc hữu. Anh cho biết đậu mùa khỉ dường như lây từ người sang người ở xứ England.
Anh đề nghị tiêm vắc xin đậu mùa cho những người tiếp xúc với các ca bệnh hoặc nghi mắc bệnh – Ảnh: REUTERS
Ngày 1-6, WHO cảnh báo bệnh đậu mùa khỉ nhiều khả năng đã lây lan trong một thời gian mà không bị phát hiện, viện dẫn hàng trăm ca bệnh ở nhiều nước bên ngoài châu Phi.
“Các cuộc điều tra đang diễn ra, song việc xuất hiện đậu mùa khỉ tại nhiều quốc gia cùng lúc cho thấy sự lây nhiễm không bị phát hiện đã diễn ra một thời gian”, ông Tedros Adhanom Ghebreyesus, tổng giám đốc WHO, cho biết.
Theo WHO, kể từ khi Anh ghi nhận ca đậu mùa khỉ đầu tiên hôm 7-5, đến nay đã có hơn 550 ca bệnh được báo cáo tại 30 quốc gia bên ngoài các nước thuộc Tây và Trung Phi, nơi đậu mùa khỉ là bệnh đặc hữu.
Bà Rosamund Lewis, chuyên gia đậu mùa khỉ của WHO, cho biết sự xuất hiện của nhiều ca bệnh trên khắp châu Âu và các quốc gia khác chưa từng xuất hiện căn bệnh trước đây “rõ ràng gây lo ngại, và cho thấy việc lây nhiễm không bị phát hiện đã diễn ra một thời gian”.
“Chúng tôi không biết liệu điều đó đã xảy ra hằng tuần, hằng tháng hay có thể là vài năm. Chúng tôi thật sự không biết liệu đã quá trễ để kiểm soát căn bệnh này hay không”, bà Lewis nói.
Đậu mùa khỉ lây lan qua tiếp xúc gần. Cho đến nay, hầu hết các ca bệnh được ghi nhận ở những người đàn ông có quan hệ với người đồng giới, mặc dù các chuyên gia nhấn mạnh rằng không có bằng chứng cho thấy đậu mùa khỉ lây qua đường t.ình d.ục, theo Hãng tin AFP.
“Bất cứ ai cũng có thể mắc đậu mùa khỉ nếu họ tiếp xúc gần với người bệnh”, ông Tedros nói. Tổng giám đốc WHO kêu gọi các nước tăng cường giám sát tình hình đậu mùa khỉ.
Cùng ngày, Cơ quan An ninh y tế Anh (UKHSA) cho biết đậu mùa khỉ dường như đã lây lan trong cộng đồng ở xứ England, Hãng tin Reuters đưa tin.
“Đợt bùng phát hiện nay là lần đầu tiên virus lây truyền từ người sang người tại xứ England – nơi các ca bệnh chưa xác định được là có liên quan đến việc đi đến một nước mà bệnh được coi là đặc hữu hay không”, UKHSA nói.
Theo cơ quan này, phần lớn các ca bệnh (132 ca) là ở thủ đô London, trong đó 111 ca bệnh là người đồng tính nam, song tính hoặc là nam giới có quan hệ t.ình d.ục với một nam giới khác. Chỉ có 2 ca bệnh là phụ nữ.
Đậu mùa khỉ lây lan thế nào?
Đậu mùa khỉ – căn bệnh ít nghiêm trọng hơn so với đậu mùa – là bệnh lưu hành ở 11 quốc gia Tây và Trung Phi. Hiện không có phương pháp điều trị nhưng các triệu chứng thường khỏi sau 2 đến 4 tuần.
Virus lây lan qua vết cắn hoặc tiếp xúc trực tiếp với m.áu, thịt hoặc chất dịch cơ thể của động vật mắc bệnh. Các triệu chứng ban đầu bao gồm sốt cao trước khi xuất hiện phát ban giống thủy đậu trên tay và mặt.
Các báo cáo cho thấy người mắc đậu mùa khỉ có thể lây bệnh trong vòng 4 tuần do các tổn thương da kèm theo. Nghiên cứu ghi nhận một số bệnh nhân có thể lây nhiễm tới 10 tuần.
Các mụn nước giống như thủy đậu được cho có thể lây cho đến khi khỏi hẳn.
Các nhà chuyên môn đang cảnh báo nguy cơ từ quan hệ t.ình d.ục và tiếp xúc giữa người với người hoặc với các vật dụng được bệnh nhân đậu mùa khỉ sử dụng. Đó chủ yếu là các món đồ như chăn, ga, gối, quần áo…
Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) giải thích, mọi người không lây nhiễm trong thời gian ủ bệnh của virus. Giai đoạn này có thể kéo dài từ 5 đến 21 ngày, nhưng trung bình từ 7 đến 14 ngày.
Chuyên gia y tế tại Đại học Southampton, Tiến sĩ Michael Head, thông tin: “Dựa trên các đợt bùng phát đậu mùa khỉ trước đây và hướng dẫn của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Cơ quan y tế Vương quốc Anh, thời kỳ lây nhiễm (khi virus có thể truyền sang người khác) là khoảng thời gian có phát ban và mụn nước, kéo dài trong 2 tuần và lâu hơn”.
Những người có nguy cơ cao tiếp xúc với các ca bệnh được khuyên nên cách ly tới 21 ngày.
Trung tâm Phòng ngừa và Kiểm soát Dịch bệnh Châu Âu (ECDC) cảnh báo những người có nhiều bạn tình – bất kể khuynh hướng t.ình d.ục – có nguy cơ cao hơn./.