Tổ chức Y tế thế giới (WHO) dự báo sẽ có thêm các ca bệnh đậu mùa khỉ được phát hiện khi cơ quan này mở rộng tầm theo dõi tại các nước mà bệnh này không thường xuất hiện.
Bệnh đậu mùa khỉ đang bất ngờ xuất hiện ở nhiều nước châu Âu và một số nước khác ngoài khu vực truyền thống ở châu Phi, khiến giới chuyên gia y tế tỏ ra lo ngại.
Reuters dẫn thông báo của WHO cho biết tính đến ngày 21.5, có 91 ca bệnh và 28 ca nghi nhiễm đậu mùa khỉ được báo cáo từ 12 thành viên WHO, những nơi mà đậu mùa khỉ không phải là bệnh đặc hữu.
Một phần mô da của khỉ bị phát ban do đậu mùa. Ảnh REUTERS
Thông tin có được cho thấy việc lây lan từ người sang người đang diễn ra giữa người tiếp xúc gần với ca bệnh có triệu chứng. Bên cạnh đó, các chuyên gia nói rằng bệnh đang có vẻ lây lan qua đường t.ình d.ục. Có nhiều ca bệnh được phát hiện tại các cơ sở sức khỏe giới tính.
Quan chức WHO David Heymann, chuyên gia bệnh truyền nhiễm, cho biết tiếp xúc gần là đường lây lan chính của bệnh khi các vết thương rất dễ lây sang người khác, ví dụ như cha mẹ chăm sóc cho trẻ bị bệnh hay nhân viên y tế chăm sóc cho bệnh nhân.
Virus có thể lây truyền khi tiếp xúc với các tổn thương da hoặc các giọt b.ắn của người nhiễm bệnh, cũng như qua các vật dụng dùng chung như khăn trải giường và khăn tắm.
Tuy nhiên, bệnh đậu mùa khỉ thường gây bệnh nhẹ với các triệu chứng là sốt và phát ban giống thủy đậu trên cơ thể. Một số nước đang tiêm vắc xin đậu mùa cho các nhân viên y tế.
Ông Heymann nói rằng việc bùng phát đậu mùa khỉ lần này không giống như giai đoạn đầu của đại dịch Covid-19 và cũng khó có nguy cơ dẫn đến đại dịch bởi virus không dễ lây như SARS-CoV-2. Bệnh có thể dễ bị ngăn chặn bằng các biện pháp như tự cách ly, giữ vệ sinh, người nghi nhiễm hoặc có triệu chứng tránh tiếp xúc với người khác.
Cơ quan y tế của Liên Hiệp Quốc cho biết sẽ cung cấp hướng dẫn và khuyến cáo thêm trong những ngày tới để các nước giảm thiểu nguy cơ lây lan bệnh đậu mùa khỉ.
Hướng dẫn mới của CDC Mỹ về bệnh viêm gan bí ẩn
Tổ chức Y tế thế giới (WHO), Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (CDC) châu Âu thông tin nguyên nhân chính xác gây bệnh viêm gan bí ẩn – viêm gan cấp tính không rõ nguyên nhân ở trẻ nhỏ – vẫn chưa được tìm ra.
Tuy nhiên, các trường hợp mắc xảy ra tại những nơi lưu hành cao vi rút adeno (adenovirus). WHO đang có các nghiên cứu đ.ánh giá vai trò của vi rút này với các ca bệnh viêm gan bí ẩn.
Tại VN, Bộ Y tế yêu cầu Bệnh viện Nhi T.Ư, Viện Vệ sinh dịch tễ và các tỉnh, thành tăng cường giám sát trường hợp viêm gan cấp tính không rõ nguyên nhân.
Minh họa cấu trúc của adenovirus. Ảnh SHUTTERSTOCK
Cần cho con tiêm phòng đầy đủ
Theo bản tin tối qua của Đài ABC News, tại Mỹ đến thời điểm này đã ghi nhận ít nhất 109 ca mắc viêm gan bí ẩn ở t.rẻ e.m và ít nhất 5 trẻ t.ử v.ong do bệnh này. 418 ca đã được ghi nhận ở ít nhất 33 quốc gia, vùng lãnh thổ. 70% bệnh nhân dương tính với adenovirus.
Các cơ quan y tế khẳng định bệnh này không liên quan tới vắc xin Covid-19, bởi nhiều trong số những trẻ mắc bệnh còn quá nhỏ, chưa đủ t.uổi để được tiêm phòng Covid-19.
Các cơ quan y tế cũng chưa ghi nhận mối liên hệ nào giữa căn bệnh này với một loại thực phẩm, con vật, khu vực địa lý hay tình trạng nhiễm độc nào.
Tiến sĩ Ali Raja (Bệnh viện đa khoa Massachusetts, Mỹ) nói trên Đài ABC News rằng cha mẹ nên lưu ý 3 triệu chứng sau đây của trẻ: vàng da, vàng mắt, nước tiểu có màu sẫm. Đây là các triệu chứng cảnh báo liên quan tới bệnh gan.
Trong khi đó, hôm qua CDC Mỹ cũng đưa ra hướng dẫn mới nhất để cha mẹ có thể nhận diện các triệu chứng liên quan đến bệnh viêm gan gồm: sốt, mệt mỏi, buồn nôn/nôn, vàng da, vàng mắt. Đặc biệt, CDC Mỹ khuyến nghị cha mẹ cần cho con tiêm phòng đầy đủ các loại bệnh, trong đó có tiêm phòng viêm gan từ khi sinh ra tới khi 2 t.uổi.
Vi rút Adeno được cảnh báo trong y tế về gây bệnh ở trẻ nhỏ
Về adenovirus, TS-BS Nguyễn Phạm Anh Hoa, Trưởng khoa Gan mật – Bệnh viện Nhi T.Ư (Hà Nội), cho biết đây là vi rút đã được phát hiện từ năm 1953 và nó có thể gây bệnh ở nhiều cơ quan. Vi rút này có tới 57 type và 7 chủng với những khả năng gây bệnh khác nhau. Các tổn thương thường gặp nhất gồm: viêm đường hô hấp, viêm kết mạc mắt (đau mắt đỏ), viêm bàng quang, viêm màng não… Sau vi rút rota,
vi rút adeno là nguyên nhân thứ 2 gây bệnh ở đường tiêu hóa với các triệu chứng tại dạ dày, ruột… Ở trẻ nhỏ, các rối loạn tiêu hóa thường gặp do vi rút adeno bao gồm tiêu chảy, nôn, buồn nôn.
Adeno là vi rút rất thường gặp ở trẻ nhỏ. Theo các nghiên cứu trước đây, đa số trẻ nhỏ từng nhiễm adeno một lần trong giai đoạn từ 0 – 4 t.uổi. Gần đây, adenovirus type 41 được tìm thấy ở các trẻ mắc bệnh viêm gan bí ẩn, song việc vi rút này có thực sự là căn nguyên gây bệnh hay không vẫn là câu hỏi lớn, theo BS Hoa.
BS Hoa cũng cho hay, adenovirus type 41 hiện chỉ được xác định là nguyên nhân gây tiêu chảy. Tại thời điểm này, vẫn chưa đủ bằng chứng để khẳng định adeno là nguyên nhân gây bệnh ở nhóm trẻ có tổn thương gan cấp nói trên. Tuy nhiên, việc ghi nhận sự có mặt của adeno ở một số bệnh nhi cần được tiếp tục theo dõi chặt chẽ và nghiên cứu sâu.
BS Hoa đ.ánh giá khả năng xuất hiện các trường hợp mắc viêm gan bí ẩn tại VN là hoàn toàn có thể. Hiện các nước gần VN đã ghi nhận ca mắc, trong đó Indonesia đã báo cáo có 3 ca t.ử v.ong; Singapore ghi nhận 1 ca mắc là trẻ 10 tháng t.uổi. Về điều trị, dù là nguyên nhân nào thì viêm gan ở t.rẻ e.m cũng cần cảnh giác để phát hiện sớm, điều trị sớm nhằm hạn chế thấp nhất mức độ tổn thương.
Theo lãnh đạo Bệnh viện Nhi T.Ư, các năm qua, vi rút adeno vẫn được cảnh báo là cần khống chế, vì vi rút này thường lây nhiễm trên nền các trẻ có suy giảm miễn dịch, trẻ có bệnh phổi mãn (trẻ đẻ non). Ngoài ra, adeno vẫn được biết là nguyên nhân gây viêm phổi ở trẻ nhỏ và vẫn thường được cảnh báo trong y tế.
