Các nhà khoa học nhận định sự tích tụ quá nhiều virus SARS-CoV-2 trong phổi khiến bệnh nhân nguy kịch và t.ử v.ong.
Khi điều tra bản chất gây t.ử v.ong của virus SARS-CoV-2, các nhà nghiên cứu đã xác định được một yếu tố quan trọng có thể mở đường cho các biện pháp phòng ngừa mới.
Trước đây, các nhà nghiên cứu đ.ánh giá tình trạng viêm phổi hoặc phản ứng quá mức của hệ miễn dịch khi nhiễm Covid-19 dẫn tới nguy cơ t.ử v.ong cao.
Ảnh minh họa: Euronews
Tuy nhiên, vừa qua, một nhóm các nhà khoa học, đứng đầu là Trường Y khoa Grossman (Mỹ), nhận định sự tích tụ của virus SARS-CoV-2 trong phổi là một trong những nguyên nhân chính gây ra tỷ lệ t.ử v.ong cao trong đại dịch.
Nghiên cứu cho thấy những người c.hết vì Covid-19 có lượng virus trong đường thở cao gấp 10 lần so với những bệnh nhân qua khỏi dù bệnh nặng.
Giới chuyên môn cảnh báo tình trạng này có thể do việc sử dụng thuốc kháng sinh thường xuyên cho những bệnh nhân trở nặng.
Tác giả chính của nghiên cứu, Imran Sulaiman, thông tin: “Phát hiện của chúng tôi cho thấy việc cơ thể không thể kháng cự trước số lượng lớn virus trong phổi là lý do chủ yếu dẫn tới các ca t.ử v.ong trong đại dịch Covid-19″.
Họ đã thu thập các mẫu vi khuẩn và nấm từ phổi của 589 bệnh nhân nhập viện vì Covid-19. Những người này đều đã ở tình trạng nguy kịch, phải thở máy.
Một nhóm nhỏ gồm 142 bệnh nhân được làm thủ thuật để thông đường thở cũng được đưa vào phân tích.
Các nhà nghiên cứu đã theo dõi số lượng virus cư trú trong đường hô hấp, đồng thời khảo sát loại tế bào miễn dịch hiện diện. Theo đó, những bệnh nhân t.ử v.ong có lượng chất miễn dịch nhắm vào virus thấp hơn 50% so với những bệnh nhân sống sót sau cơn bệnh.
Các nhà khoa học nghiên cứu bệnh án của những người mắc Covid-19 cũng ghi nhân, mặc dù tỷ lệ nhiễm tương đối giống nhau, nam giới vẫn t.ử v.ong nhiều hơn nữ giới.
Trong khi đó, nguy cơ mắc bệnh nặng và t.ử v.ong do Covid-19 ở t.rẻ e.m và thanh thiếu niên vẫn rất thấp.
Các quan chức cấp cao của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã trích dẫn tỷ lệ tiêm chủng tại các quốc gia nghèo là một trong những nguyên nhân dẫn đến các ca t.ử v.ong do Covid-19.
Hiện nay, gần 40% dân số thế giới đã được tiêm ít nhất 1 liều vắc xin Covid-19. Nhưng tỷ lệ này ở các nước có thu nhập thấp chỉ là 1,8%.
Ngoài ra, Giám đốc WHO châu Âu, Hans Kluge, đ.ánh giá biến thể Delta dễ lây lan do tải lượng virus của người mắc cao hơn. Không chỉ vậy, các nước đang có sự nới lỏng quá mức cũng như sự gia tăng du lịch vào mùa hè.
Thế giới đã có tổng cộng 219 triệu bệnh nhân Covid-19, 4,55 triệu người t.ử v.ong. Mỗi ngày, có thêm khoảng 600 ca nhiễm mới.
Các nhà khoa học tìm ra thuốc triệt đường lây nhiễm COVID-19 qua giọt b.ắn và không khí
Giáo sư Kevin Morris cho biết liệu pháp này có một tiềm năng vô biên. Nó có thể được tinh chỉnh với mọi chủng virus khác, thậm chí dự phòng cho một đại dịch mới trong tương lai.
Chúng ta biết COVID-19 chủ yếu lây nhiễm qua đường giọt b.ắn. Đó là các hạt dịch lỏng b.ắn ra từ phổi của bệnh nhân, nơi virus SARS-CoV-2 có một thụ thể đặc biệt để lây nhiễm và sao chép lên với số lượng lớn.
Một nghiên cứu của các nhà khoa học Tây Ban Nha cho thấy 1 mL dịch gạc họng của bệnh nhân COVID-19 đã có tới 10 tỷ bản sao virus SARS-CoV-2. Khi các giọt dịch lỏng b.ắn ra khỏi đường hô hấp của người bệnh, chúng có thể bay hơi nhanh và để lại các hạt virus trơ nhẹ hơn, lơ lửng trong không khí lâu hơn.
Đó cũng là lý do tại sao COVID-19 bây giờ có thể lây lan qua cả đường không khí, ở một khoảng cách tới hơn 10 mét.
Vậy để triệt đường lây của COVID-19 qua các giọt b.ắn và cả đường không khí, các nhà khoa học có một chiến lược: Họ có thể tạo ra một loại thuốc làm giảm tải lượng virus trong phổi của bệnh nhân. Khi phổi có ít virus hơn, các giọt b.ắn lúc ho và hắt hơi cũng mang theo ít virus ra bên ngoài hơn.
Và nếu tải lượng virus có thể được quản lý xuống một mức đủ thấp, một bệnh nhân COVID-19 sẽ không còn có thể lây bệnh cho F1, ngay cả khi họ đứng bên cạnh mình.
Một loại thuốc làm giảm 99,9% tải lượng virus SARS-CoV-2 trong phổi
Ý tưởng trên đã được hiện thực hóa bởi một nhóm các nhà khoa học quốc tế tại Viện Y tế Menzies, Australia và Viện nghiên cứu City of Hope của Hoa Kỳ. Trong đó, họ đã tạo ra một loại thuốc dựa trên công nghệ RNA để tấn công trực tiếp vào bộ gen của virus SARS-CoV-2. Khi bắt gặp virus, loại thuốc này sẽ làm bất hoạt RNA của nó, khiến virus không thể sao chép.
Thí nghiệm trên chuột cho thấy thuốc kháng virus đã có thể làm giảm 99,9% lượng virus có trong phổi những con chuột nhiễm COVID-19.
” Phương pháp cho hiệu quả nhanh chóng chỉ trong vòng 24 giờ “, Giáo sư Kevin Morris, trưởng nhóm nghiên cứu cho biết. ” Nó đã ức chế đáng kể virus sinh ra trong phổi chuột, đến mức chúng tôi không thể phát triển virus lây nhiễm từ những lá phổi ấy được nữa”.
Giáo sư Morris giải thích cơ chế làm việc của thuốc “làm im lặng gen”
Ngoài ra, với việc làm giảm tải lượng virus, thuốc cũng có thể bảo tồn các mô phổi cho chuột, làm nhẹ tình trạng bệnh của chúng và giảm nguy cơ t.ử v.ong. Chỉ sau khoảng một ngày nhận thuốc, những con chuột nhiễm COVID-19 đã trông khỏe khoắn lên đáng kể so với những con chuột không được dùng thuốc.
“Mặc dù không phải là một phương pháp chữa khỏi, nhưng thuốc của chúng tôi có thể tốt tương đương một phương pháp chữa khỏi “, giáo sư Morris nói. ” Bạn có thể sử dụng thuốc hai ngày một lần hoặc với tần suất cao hơn cho đến khi virus biến mất và hệ thống miễn dịch hoạt động để kiểm soát virus”.
Những hạt thuốc nano như tên lửa tầm nhiệt, tự động tìm và diệt virus
Mô tả kỹ hơn về công nghệ thuốc RNA, giáo sư Nigel McMillan đến từ Đại học Griffith cho biết loại thuốc của họ là một dạng thuốc tiêm chứa các hạt nano đóng gói RNA. Về cơ bản, các hạt nano này giống như một tên lửa tự động “tìm và t.iêu d.iệt mục tiêu”.
“Chúng tôi phát triển thuốc của mình dưới dạng các hạt nano tiêm vào cơ thẻ, và chúng sẽ tự động đi tìm virus, phá hủy bộ gen và khiến chúng không phát triển được nữa. Virus sẽ bị t.iêu d.iệt bởi các hạt thuốc nano giống như tên lửa tầm nhiệt “, Giáo sư McMillan nói. “Đây là lần đầu tiên chúng tôi có thể gói thuốc này thành một hạt, gửi nó qua đường m.áu để tấn công virus”.
Giáo sư McMillan cho biết chiến lược này ” thực sự hữu ích với những bệnh nhân COVID-19 nặng đang đau khổ trong khu chăm sóc đặc biệt ICU, nơi mà việc tiêm vắc-xin đã trở nên quá muộn. Liệu pháp thực sự ngăn chặn sự tái tạo của virus, do đó cơ thể có thể tự chữa lành và việc phục hồi sẽ nhanh hơn nhiều.
“Về cơ bản, chúng ta có thể ngăn chặn những ca t.ử v.ong do COVID-19 nếu bệnh nhân được điều trị kịp thời”, ông nói.
Không chỉ có hiệu quả với COVID-19, tiềm năng của liệu pháp là vô biên
Bởi công nghệ RNA sử dụng trong nghiên cứu mới này có phổ hoạt động rất rộng, giáo sư Morris và nhóm nghiên cứu cho biết nó không chỉ có tác dụng với virus SARS-CoV-2.
Liệu pháp có thể có lợi với bất kỳ chủng virus corona nào, chẳng hạn như SARS-COV-1, hội chứng hô hấp Trung Đông (MERS). Và ngay cả khi có một chủng virus corona mới xuất hiện trong tương lai, giáo sư Morris cho biết những hạt nano gói RNA vẫn có tác dụng.
Ông giải thích: “Virus SARS có thể sẽ ở bên chúng ta vĩnh viễn. Sự phát triển của tình trạng kháng virus đang diễn ra và ngay cả với vắc-xin, sự đề kháng vẫn xuất hiện. Liệu pháp này là một cửa ngõ cho phép những người bị nhiễm virus được điều trị. Cách tiếp cận có thể mở rộng, ổn định và có thể được triển khai ở bất cứ đâu”.
“Có thể nói tiềm năng của phương pháp này là vô biên”.
Giáo sư Kevin Morris (giữa) và các nhà nghiên cứu trong nhóm
Mặc dù kết quả ban đầu của thử nghiệm trên chuột khá hứa hẹn, nhưng các nhà nghiên cứu nhận định họ vẫn còn nhiều việc phải làm.
Giáo sư Morris cho biết: ” Chúng tôi vẫn còn phải xác định xem phương pháp của mình có hoạt động trên người hay không” . Và thực sự điều đó đang gặp khó khăn bởi nhóm nghiên cứu dường như đang thiếu kinh phí tài trợ.
“Trừ khi chúng tôi hoặc ai đó có thể huy động kinh phí cần thiết và thực hiện các thử nghiệm lâm sàng trên người. Còn ở chuột, chúng tôi đã biết chắc rằng nó có tác dụng chữa COVID-19”, giáo sư Morris chia sẻ.
