Chế độ ăn uống vẫn luôn là mối bận tâm hàng đầu của rất nhiều bệnh, trong đó không thể bỏ qua sỏi mật – một căn bệnh thường xuất hiện ở phụ nữ trên 40 t.uổi.
Vừa qua, bác sĩ Ellie Cannon (Anh) đã chia sẻ câu chuyện trên trang DailyMail rằng, một phụ nữ 66 t.uổi viết thư tâm sự cho bà về việc muốn giảm cân nhưng hiện tại đang mắc bệnh sỏi mật. Cô đã đọc rất nhiều tài liệu nói rằng ăn kiêng khi mắc sỏi mật sẽ chỉ làm bệnh trầm trọng thêm. Trước mớ bòng bong không lời giải đáp này, cô đã mạo muội viết thư cho bác sĩ Ellie để xin sự tư vấn cặn kẽ nhất.
Bác sĩ Ellie Cannon là một giáo sư rất nổi tiếng và cũng là tác giả của nhiều đầu sách best-seller trong lĩnh vực y tế.
Để trả lời cho câu hỏi của bệnh nhân nọ, bác sĩ Ellie đã phát biểu đúng một câu duy nhất sau đó: “Đối với những người bị sỏi mật thì bất kỳ chế độ ăn kiêng nào – dù ít hay nhiều, đều làm tăng nguy cơ rủi ro làm bệnh nặng thêm”.
Theo bác sĩ giải thích, bởi béo phì là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến sỏi mật nên rất nhiều người cứ muốn giảm cân thật nhanh để hết bệnh. Thế nhưng họ không biết rằng, việc nhịn ăn lẫn giảm cân đột ngột sẽ làm cho sự phát triển của sỏi mật trở nên tệ hơn mà thôi. Không những vậy, mất lượng lớn calo cần thiết hàng ngày cũng khiến sức đề kháng bạn đi xuống trong khi cơ thể đang yếu vì sỏi mật.
Điều trị sỏi mật đúng cách
Hiện tại, bác sĩ Ellie rất lo lắng trước tình hình người bệnh đang hiểu sai về quá trình điều trị sỏi mật. Thế nên bác sĩ khuyên rằng, cần phải hiểu rõ bản chất của bệnh lẫn việc ăn kiêng nhằm chữa dứt điểm sỏi mật. Tốt nhất chỉ cần giảm khoảng 3lb mỗi tuần (bằng 1.36kg), tránh các chế độ giảm cân cấp tốc như phẫu thuật hút mỡ hay ăn kiêng không có chất dinh dưỡng.
Về chế độ ăn uống, bác sĩ Ellie đề xuất một chế độ ăn ít béo với nhiều trái cây và rau quả nhưng lại ít carbonhydrate tinh chế như cơm hoặc mì. Theo nhiều nghiên cứu, chế độ ăn kiêng này có thể điều trị và ngăn chặn 1/3 triệu chứng từ bệnh sỏi mật. Kết hợp với tập thể dục 30 phút hàng ngày nữa sẽ giúp bạn giảm cân mà không phải gặp những biến chứng nguy hiểm.
Sỏi mật là gì và vì sao bị sỏi mật?
Sỏi mật hình thành là do sự kết tụ thành khối rắn chắc của các thành phần có trong dịch mật tạo thành bùn mật, sỏi mật và sạn sỏi. Sỏi mật có thể hình thành ở nhiều vị trí khác như trong hệ thống gan mật như: sỏi túi mật, sỏi ống mật chủ, đường mật trong gan (sỏi gan)….
Ít uống nước và béo phì là nguyên nhân hàng đầu gây ra bệnh sỏi mật
Sỏi mật có 2 loại chính là:
– Sỏi sắc tố mật: Loại này khá hiếm gặp.
– Sỏi cholesterol: Đây là loại sỏi mật thường xuất hiện do người bệnh ăn quá nhiều cholesterol dẫn đến dư thừa hoặc mắc chứng béo phì.
Người bị sỏi mật nên tránh và nên ăn những thực phẩm nào?
Một chế độ ăn uống hợp lý là điều cần thiết để hạn chế tác động gây gia tăng kích thước sỏi, cũng như ảnh hưởng đến sức khỏe khiến quá trình điều trị bệnh kéo dài hơn. Về cơ bản thì không có một quy tắc chung về chế độ ăn uống cho người mắc bệnh sỏi mật, nhưng bạn nên tránh và ăn những thực phẩm sau để đảm bảo sức khỏe nhé:
Cần tránh:
– Đường và tinh bột tinh chế: Những thực phẩm này đã mất đi các chất xơ cần thiết nên sẽ làm tăng lượng đường trong m.áu. Nếu sử dụng quá nhiều thì nguy cơ mắc bệnh sỏi mật, tiểu đường lại càng tăng mạnh hơn.
– Thực phẩm giàu cholesterol: Ăn quá nhiều thực phẩm giàu cholesterol không chỉ làm tăng kích thước sỏi túi mật mà còn gây ra những cơn đau vùng mạn sườn phải. Một số loại thực phẩm chứa nhiều cholesterol cần hạn chế như lòng đỏ trứng, gan, tôm, bơ, phô mai que, thức ăn nhanh…
– Chất béo xấu: Mỡ động vật, sữa nguyên chất, phô mai, bơ… có thể làm tăng nồng độ cholesterol trong dịch mật, từ đó làm tăng kích thước sỏi mật và kích hoạt cơn đau túi mật lẫn các triệu chứng sỏi mật.
– Thực phẩm gây kích ứng: Nếu bạn hạn chế ăn nhóm thực phẩm này, các triệu chứng sỏi mật sẽ giảm dần và cải thiện sức khỏe tổng quát. Có thể liệt kê một số thực phẩm như: sữa, gluten, sò, tôm, cua, đậu phộng…
Chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp bạn vừa giảm cân lại vừa tránh xa sỏi mật
Nên ăn:
– Chất đạm: Ưu tiên ăn các chất đạm và protein có nguồn gốc từ thực vật như đậu, giá đỗ hoặc cá thay vì sử dụng protein có trong thịt, trứng, sữa…
– Chất xơ: Người bệnh sỏi túi mật nên ăn từ 7 – 10 phần rau và trái cây mỗi ngày để phòng chứng táo bón, tiêu chảy và làm chậm hấp thu chất béo sau khi ăn.
– Chất béo tốt: Nhiều nghiên cứu cho thấy rằng, chất béo tốt với lượng vừa phải sẽ giúp duy trì sức khỏe túi mật, thường có trong dầu hướng dương, dầu ô liu, dầu hạt cải, quả bơ, hạt điều, hồ đào…
– Thực phẩm chứa lecithin: Lecithin là một thành phần quan trọng trong dịch mật và giúp phân giải chất béo lẫn cholesterol. Bạn có thể tăng cường lecithin bằng cách bổ sung những thực phẩm họ đậu, kiều mạch, mầm lúa mì…
Theo DailyMail/Helino
Ăn chay linh hoạt theo chế độ ăn kiêng flexitarian
Khi áp dụng chế độ ăn kiêng flexitarian, bạn không phải kiêng hoàn toàn thịt mà vẫn có thể tận dụng được các lợi ích khi áp dụng chế độ ăn chay thông thường. Đây là một chế độ ăn chay linh hoạt vừa giúp bạn cải thiện sức khỏe lại vừa mang đến tác động tích cực cho môi trường.
Chế độ ăn kiêng flexitarian là một phong cách ăn uống ưu tiên việc tiêu thụ các thực phẩm từ thực vật nhưng vẫn cho phép bạn dùng các loại thực phẩm từ động vật ở mức độ vừa phải.
So với chế độ ăn chay hoàn toàn, chế độ ăn kiêng flexitarian linh hoạt nên dễ áp dụng hơn. Nếu bạn muốn thêm nhiều loại thực phẩm từ thực vật vào chế độ ăn nhưng không muốn cắt bỏ hoàn toàn thực phẩm từ động vật thì chế độ ăn flexitarian chính là lựa chọn rất phù hợp.
Chế độ ăn kiêng flexitarian là gì?
Chế độ ăn kiêng flexitarian do chuyên gia dinh dưỡng Dawn Jackson Blatner tạo ra. Cái tên flexitarian là sự kết hợp của từ flexible (linh hoạt) và vegetarian (chế độ ăn chay). Chế độ ăn kiêng này tuy không phải là ăn chay thuần túy nhưng giúp bạn có được những lợi ích của việc ăn chay mà vẫn có thể thưởng thức các thực phẩm từ động vật ở liều lượng vừa phải.
Chế độ ăn kiêng flexitarian không có quy tắc rõ ràng cũng như không có khuyến nghị về lượng calo và nguyên tố đa lượng bạn nên bổ sung mỗi ngày. Chế độ ăn này dựa trên các nguyên tắc sau đây:
Hạn chế dùng đường và đồ ngọt.
Chọn thực phẩm ít qua chế biến nhất.
Linh hoạt kết hợp thêm thực phẩm từ động vật.
Tập trung vào protein từ thực vật thay vì động vật.
Ăn chủ yếu là trái cây, rau, các loại đậu và ngũ cốc.
Chế độ ăn kiêng flexitarian khá linh hoạt và không hạn chế quá nhiều thực phẩm nên phù hợp cho những người muốn ăn chay nhưng vẫn thích ăn thịt.
Lợi ích của chế độ ăn flexitarian
Chế độ ăn kiêng flexitarian có thể mang lại một số lợi ích sức khỏe như sau:
1. Giúp ngừa bệnh tim
Một nghiên cứu trên 45.000 người trưởng thành trong hơn 11 năm cho thấy những người ăn chay có nguy cơ mắc bệnh tim thấp hơn 32% so với những người khác. Điều này có thể do chế độ ăn chay thường giàu chất xơ và chất chống oxy hóa nên sẽ giảm huyết áp và tăng cholesterol tốt.
Một đ.ánh giá 32 nghiên cứu về tác dụng của chế độ ăn chay đối với huyết áp cũng cho thấy những người ăn chay có huyết áp tâm thu trung bình thấp hơn người khác. Chế độ ăn kiêng flexitarian chủ yếu dựa trên thực vật nên có thể sẽ có lợi ích tương tự như chế độ ăn chay hoàn toàn.
2. Hỗ trợ giảm cân
Chế độ ăn kiêng flexitarian có thể hỗ trợ bạn giảm cân rất tốt nhờ hạn chế các thực phẩm có lượng calo cao và thực phẩm chế biến sẵn. Thay vào đó, bạn sẽ ăn nhiều thực phẩm từ thực vật có lượng calo thấp và ít qua chế biến. Một số nghiên cứu cũng đã chỉ ra rằng những người áp dụng chế độ ăn uống nhiều thực vật có thể giảm cân nhiều hơn so với những người khác.
Một đ.ánh giá nghiên cứu ở hơn 1.100 người cho thấy những người ăn chay trong 18 tuần đã giảm 2kg so với những người khác. Tuy nhiên, bạn có thể sẽ không giảm cân nhiều khi áp dụng chế độ ăn kiêng flexitarian như khi ăn thuần chay vì chế độ ăn kiêng này không loại bỏ hoàn toàn thịt.
3. Kiểm soát tiểu đường
Bệnh tiểu đường loại 2 là vấn đề y tế đáng lo toàn cầu. Việc áp dụng chế độ ăn kiêng lành mạnh, đặc biệt là chế độ ăn chủ yếu là thực vật như flexitarian có thể giúp ngăn ngừa và kiểm soát căn bệnh này. Điều này rất có thể là do chế độ ăn uống nhiều thực vật giàu chất xơ, ít chất béo không lành mạnh và ít đường. Hơn nữa, chế độ ăn kiêng flexitarian có thể hỗ trợ giảm cân và từ đó giúp bạn kiểm soát bệnh tiểu đường tốt hơn.
Một nghiên cứu trên hơn 60.000 người cho thấy tỷ lệ mắc bệnh đái tháo đường loại 2 ở những người theo chế độ ăn bán chay hay chế độ ăn flexitarian thấp hơn 1,5%. Những nghiên cứu khác cho thấy những người mắc bệnh tiểu đường loại 2 có áp dụng chế độ ăn chay có lượng hemoglobin A1c thấp hơn 0,39% so với những bệnh nhân khác.
4. Ngăn ngừa ung thư
Những thực phẩm như trái cây, rau củ quả, các loại hạt, ngũ cốc nguyên hạt và các loại đậu đều chứa các dưỡng chất và chất chống oxy hóa có thể giúp ngăn ngừa ung thư. Nghiên cứu cho thấy chế độ ăn chay nhiều thực phẩm kể trên có thể giúp giảm tỷ lệ mắc bệnh ung thư, đặc biệt là ung thư đại trực tràng.
Một nghiên cứu kéo dài 7 năm về các trường hợp ung thư đại trực tràng ở 78.000 người cho thấy những người theo chế độ ăn bán chay có khả năng mắc loại ung thư này thấp hơn 8% so với những người khác. Điều này cho thấy việc kết hợp nhiều thực phẩm từ thực vật trong chế độ ăn flexitarian có thể giúp giảm nguy cơ ung thư.
5. Tốt cho môi trường
Chế độ ăn flexitarian không những tốt cho sức khỏe mà còn giúp bảo vệ môi trường. Việc giảm tiêu thụ thịt có thể góp phần tiết kiệm tài nguyên thiên nhiên.
Một đ.ánh giá khoa học cho thấy việc chuyển từ chế độ ăn bình thường sang chế độ ăn flexitarian có thể giảm 7% lượng khí thải nhà kính. Hơn nữa, việc trồng các loại thực vật cũng đòi hỏi ít tài nguyên hơn nhiều so với nuôi động vật.
Cách ăn theo chế độ flexitarian
Nếu muốn áp dụng chế độ ăn kiêng flexitarian, bạn có thể tham khảo cách chọn thực phẩm sau đây:
Thực phẩm nên ăn
Chế độ ăn flexitarian chú trọng protein thực vật và các thực phẩm ít qua chế biến. Những nhóm chất dinh dưỡng và thực phẩm bạn nên ăn thường xuyên là:
Thực phẩm giàu protein: đậu nành, đậu phụ, đậu lăng…
Các loại rau không chứa tinh bột: rau xanh, ớt chuông, đậu xanh, cà rốt, súp lơ trắng…
Rau có tinh bột: bắp, đậu, khoai lang…
Trái cây: táo, cam, các loại quả mọng, nho, quả cherry
Ngũ cốc nguyên hạt: diêm mạch hay kiều mạch
Chất béo lành mạnh: hạnh nhân, hạt lanh, hạt chia, quả óc chó, hạt điều, quả hồ trăn, bơ đậu phộng, bơ, ô liu, dừa.
Sữa thực vật: sữa hạnh nhân không đường, sữa dừa, sữa đậu nành…
Các loại thảo mộc: basil, oregano, bạc hà, húng tây, thì là, nghệ, gừng…
Các loại sốt: nước tương ít natri, giấm táo, sốt salsa, mù tạt, sốt cà chua không đường…
Các đồ uống khác: nước lọc, trà, cà phê.
Chế độ ăn kiêng flexitarian cũng cho phép bạn dùng các thực phẩm từ động vật một cách điều độ. Vậy nên, bạn có thể kết hợp một số thực phẩm sau vào chế độ ăn của mình:
Trứng
Các loại thịt
Thịt gia cầm
Các sản phẩm từ sữa
Cá đ.ánh bắt trong tự nhiên
Thực phẩm cần tránh
Bạn cần tránh các loại thực phẩm sau khi áp dụng chế độ ăn kiêng flexitaria:
Carb tinh chế trong bánh mì trắng hay gạo trắngĐồ ngọt như nước ngọt, bánh kem, bánh quy, kẹo…Các loại thịt đã qua chế biến như thịt xông khói hay xúc xíchThức ăn nhanh như khoai tây chiên, bánh mì kẹp thịt, sữa lắc…
Lưu ý khi áp dụng chế độ flexitarian
Chế độ ăn kiêng flexitarian và các chế độ ăn dựa trên thực vật khác thường rất lành mạnh nếu được tính toán cẩn thận. Tuy nhiên, một số người có nguy cơ bị thiếu hụt chất dinh dưỡng khi cắt giảm thịt và các thực phẩm từ động vật khác.
Những ai áp dụng chế độ flexitarian có thể mắc các tình trạng thiếu chất dinh dưỡng sau:
Sắt và kẽm: Những ai theo chế độ flexitarian dễ thiếu kẽm và sắt hơn vì đây là những khoáng chất được hấp thụ tốt nhất từ các thực phẩm từ động vật. Tuy nhiên, bạn cũng có thể nạp sắt và kẽm từ hầu hết các loại hạt, ngũ cốc nguyên hạt và các loại đậu. Bạn cũng có thể bổ sung thêm vitamin C để cơ thể hấp thu sắt từ các loại thực vật tốt hơn.
Canxi: Một số người theo chế độ ăn flexitarian có thể sẽ hạn chế sữa nên sẽ cần bổ sung canxi từ thực vật. Các loại thực vật có nhiều canxi bạn có thể tham khảo là cải thìa, rau cải xoăn, cải cầu vồng và hạt mè.
Vitamin B12: Một đ.ánh giá khoa học cho biết đa số người ăn chay đều có nguy cơ bị thiếu vitamin B12. Thậm chí có tới 62% phụ nữ có thai ăn chay và 90% người cao t.uổi ăn chay bị thiếu vitamin B12. Vitamin B12 chỉ được tìm thấy trong các thực phẩm từ động vật. Bạn có thể dùng thêm thực phẩm chức năng bổ sung B12 nếu muốn theo đuổi chế độ flexitarian.
Axit béo omega-3: Axit béo omega-3 là chất béo tốt mang lại nhiều lợi ích cho tim và não bộ có nhiều trong các loại cá như cá hồi, cá ngừ, cá thu… Bạn có thể bổ sung axit béo omega-3 thường thấy trong các loại cá béo bằng các thực phẩm từ thực vật như hạt óc chó, hạt chia và hạt lanh.
Chế độ ăn kiêng flexitarian hạn chế tiêu thụ thịt và các thực phẩm từ động vật cũng như tập trung vào các thực phẩm có nguồn gốc thực vật bổ dưỡng. Chế độ ăn này không khắt khe như chế độ ăn chay thuần túy nhưng cũng rất lành mạnh và mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Tuy nhiên, bạn cần chú ý chọn rau củ phù hợp để bổ sung những dưỡng chất mình có thể thiếu khi không bổ sung các thực phẩm từ động vật vào bữa ăn hàng ngày nhé.
Như Vũ
Theo khoe365
