Theo Tổ chức Ghi nhận ung thư toàn cầu Globocan 2018, Việt Nam có khoảng gần 4.200 ca mắc mới và có hơn 2.400 ca t.ử v.ong vì ung thư cổ tử cung, nghĩa là mỗi ngày có 6,5 phụ nữ ra đi vì căn bệnh phổ biến này.
Tại Hội nghị Sản phụ khoa – Hỗ trợ sinh sản nhân dịp kỷ niệm 50 năm tái thành lập khoa Phụ sản Bệnh viện Bạch Mai ngày 29/11, PGS.TS Lưu Thị Hồng, Giảng viên Đại học Y Hà Nội cho hay một nghiên cứu khác ở TP HCM còn cho kết quả cao hơn, cứ 2,4 giờ, lại có 1 phụ nữ Việt t.ử v.ong vì ung thư cổ tử cung (10 ca/ngày).
Ung thư cổ tử cung xếp hàng thứ 2 về số ca mắc mới, cũng như nguyên nhân t.ử v.ong trong các loại ung thư ở nữ giới.
“ Nhiều phụ nữ được cứu sống từ các biến chứng liên quan đến sinh đẻ, nhưng sau đó có thể mắc và t.ử v.ong vì các bệnh ung thư phụ khoa khác, bao gồm cả ung thư cổ tử cung” – TS Lưu Thị Hồng nói.
HPV – thủ phạm chính gây ra ung thư cổ tử cung
Virus HPV (virus gây u nhú ở người) là thủ phạm chính gây ung thư cổ tử cung (99,7%). Bình thường, HPV có hơn 100 type nhưng 14 type có nguy cơ cao gây ra loại ung thư này. Chủng HPV 16 và HPV 18 là 2 chủng có khả năng gây ung thư cổ tử cung cao nhất, chúng được tìm thấy ở 70% trong tất cả các trường hợp ung thư cổ tử cung.
“Tất cả mọi phụ nữ đang có sinh hoạt t.ình d.ục đều có nguy cơ nhiễm HPV nhóm nguy cơ cao gây ung thư” – PGS.TS Lưu Thị Hồng khẳng định trong báo cáo của mình.
Theo TS Lưu Thị Hồng, HPV xâm nhập lây truyền qua đường t.ình d.ục và ngoài đường t.ình d.ục. Trong đó, viurs này chỉ cần tiếp xúc t.ình d.ục (qua s.inh d.ục – s.inh d.ục; tay – s.inh d.ục; miệng – s.inh d.ục) cũng có thể lây. Ngoài ra, những đồ dùng như đồ lót, găng phẫu thuật… cũng là những vật lây truyền. Mẹ cũng có thể lây virus HPV cho con lúc sinh nở.
Ảnh: Chụp từ báo cáo tại Hội nghị Sản phụ khoa – Hỗ trợ sinh sản nhân dịp kỷ niệm 50 năm tái thành lập khoa Phụ sản Bệnh viện Bạch Mai ngày 29/11
“ Những người có quan hệ t.ình d.ục, sinh con quá sớm (dưới 17 t.uổi) khi cơ quan sinh sản chưa phát triển hết sẽ làm tăng nguy cơ ung thư cổ tử cung. Ngoài ra, quan hệ t.ình d.ục với nhiều người cũng khiến nguy cơ mắc bệnh cao hơn người khác” – TS Hồng cho hay.
Nghiên cứu của Bệnh viện K cho thấy phụ n.ữ s.inh đẻ nhiều lần (từ 3 lần trở lên) thì tỷ lệ mắc bệnh cao gấp hai lần so với những phụ n.ữ s.inh 1 – 2 con.
Những nguyên nhân khác như suy giảm miễn nhiễm, yếu tố nội tiết, nghiện t.huốc l.á… cũng làm tăng nguy cơ ung thư cổ tử cung.
Tầm soát ung thư cổ tử cung thực hiện ra sao?
Để dự phòng và kiểm soát ung thư cổ tử cung, ngoài những biện pháp truyền thông giáo dục sức khoẻ, các chuyên gia cho rằng cần dự phòng 3 cấp, trong đó, điều đầu tiên là quan hệ t.ình d.ục an toàn, tiêm vaccine phòng HPV, sàng lọc và điều trị các tổn thương t.iền ung thư; cuối cùng là phát hiện và điều trị ung thư giai đoạn sớm.
Xét nghiệm HPV rất có giá trị trong sàng lọc ung thư cổ tử cung.
Việc tầm soát ung thư cổ tử cung sẽ thực hiện với các bước:
– Khám phụ khoa
– Soi cổ tử cung có thể kèm theo chấm acid acetic hoặc dung dịch Lugol: Phát hiện tổn thương sớm bất thường tại cổ tử cung
– Thực hiện xét nghiệm PAP: là một xét nghiệm rất đơn giản, được thực hiện nhằm tìm kiếm sự thay đổi các tế bào bất thường ở cổ tử cung.
– Xét nghiệm HPV: rất có giá trị trong sàng lọc ung thư cổ tử cung.
– Sinh thiết cổ tử cung: khi phát hiện dấu hiệu bất thường qua soi cổ tử cung hoặc xét nghiệm PAp smear có tế bào bất thường.
– Các xét nghiệm khác: siêu âm ổ bụng, xét nghiệm m.áu…
– Đọc kết quả và tư vấn (hoặc chỉ định khác nếu có).
Chị em cần lưu ý khi thăm khám, làm xét nghiệm ung thư cổ tử cung trong lúc không có k.inh n.guyệt. Đặc biệt không bôi kem hay đặt thuốc vào â.m đ.ạo và không nên sinh hoạt t.ình d.ục trong vòng 48 giờ trước khi xét nghiệm PAP.
Thu Nguyên
Theo giadinh.net
Phụ nữ ngoài 45 t.uổi ít xét nghiệm sàng lọc có nguy cơ cao bị ung thư cổ tử cung
Theo một nghiên cứu mới đây, số lượng phụ nữ tham gia các xét nghiệm sàng lọc Pap smear thường xuyên giảm dần sau 45 t.uổi, mặc dù 50% chẩn đoán ung thư cổ tử cung xảy ra ở phụ nữ trên 49 t.uổi.
Ung thư cổ tử cung là một trong những loại ung thư có thể phòng ngừa. Tuy nhiên, những phát hiện từ trung tâm ung thư của Đại học Michigan (Mỹ) nhấn mạnh sự cần thiết của phụ nữ trong việc tiếp tục tham gia các cuộc hẹn tái khám sau mãn kinh để phát hiện bệnh sớm.
Nghiên cứu mới, xuất hiện trên tạp chí Y học dự phòng và dựa trên phân tích dữ liệu từ khoảng 80.000 người tham gia tại Hoa Kỳ, cho thấy tỷ lệ sàng lọc giảm ở một số nhóm dân số phụ nữ, đặc biệt là những người trong độ t.uổi từ 49 đến 65. Phụ nữ ở khu vực nông thôn và những người có trình độ học vấn thấp hơn cũng ít có điều kiện thường xuyên tham gia xét nghiệm sàng lọc.
Tại Anh, tổ chức NHS (National Health Service) cho biết tất cả những phụ nữ trong độ t.uổi từ 25 đến 64 nên đi kiểm tra cổ tử cung thường xuyên – họ sẽ nhận được một thư mời tham gia các buổi khám và xét nghiệm định kỳ.
Trừ khi bác sĩ yêu cầu bạn cần kiểm tra thường xuyên hơn, bạn nên làm các xét nghiệm sàng lọc Pap smear cứ sau 3 năm 1 lần trong độ t.uổi 25-49, sau đó cứ sau 5 năm một lần từ 50 đến 64 t.uổi. Sau 65 t.uổi, bạn sẽ chỉ được mời tới kiểm tra nếu một trong những xét nghiệm cuối cùng của bạn cho kết quả bất thường.
Kiểm tra sàng lọc cổ tử cung cho phép nhìn thấy những thay đổi tế bào bất thường ở cổ tử cung hoặc sự hiện diện của virus HPV. Một chương trình thường quy về tiêm vaccine ngừa HPV đã được cung cấp cho các b.é g.ái ở các trường trung học ở Anh kể từ năm 2008 và các b.é t.rai kể từ tháng 9/2019. Nhưng các nhóm t.uổi lớn hơn không nhận được chương trình này. Các nhà khoa học cho rằng thậm chí nhóm độ t.uổi này cần chú trọng hơn vào sàng lọc.
Phụ nữ ngoài 45 t.uổi ít tham gia xét nghiệm sàng lọc nguy cơ bị ung thư cổ tử cung cao
Từ quan điểm y tế cộng đồng, việc sàng lọc phụ nữ dưới 30 t.uổi được coi là “đầu tư tài nguyên” kém hiệu quả nhất, vì ung thư có xu hướng phát triển ở t.uổi trung niên. Trong khi đó, nếu một phụ nữ được sàng lọc sau 42 t.uổi, có khả năng 8 trong số 10 người sẽ không phát hiện ung thư trong lần sàng lọc tiếp theo của mình vài năm sau đó – cũng có nghĩa đây là một giải pháp quan trọng để sớm phát hiện vấn đề.
Nghiên cứu này hỗ trợ cho những nghiên cứu trước đây từ Cancer Research UK, cho thấy những phụ nữ không tham dự sàng lọc sau sinh nhật lần thứ 50 của họ có khả năng bị ung thư cổ tử cung cao gấp 6 lần. Số phụ nữ đủ điều kiện ở độ t.uổi 50-64 tham gia các cuộc hẹn thăm khám và xét nghiệm sàng lọc cổ tử cung đã giảm từ 81% năm 2003 xuống còn 77,5% vào năm 2013.
Giáo sư Diane Harper, tác giả của những nghiên cứu cao cấp, cho biết: Phát hiện sớm là “chìa khóa” để ngăn ngừa các trường hợp ung thư cổ tử cung xâm lấn, tàn phá và có khả năng gây t.ử v.ong.
Phương Liên
Theo Independent/phunuvietnam
