Theo chuyên gia dinh dưỡng, bệnh nhân bị tiểu đường hay người có nguy cơ cao mắc bệnh này cần giảm lượng tinh bột từ bánh chưng, xôi và đồ nếp nói chung.
Tôi 31 t.uổi, vừa được chẩn đoán t.iền tiểu đường trong đợt khám sức khỏe định kỳ. Vậy tôi có cần bỏ hẳn các món ăn như bánh chưng, xôi hay đồ nếp không? (Hoàng Anh, Bình Dương)
Thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Phương Anh, Phó trưởng khoa Dinh dưỡng, Bệnh viện An Bình (TP.HCM) trả lời:
T.iền đái tháo đường là tình trạng nồng độ đường trong m.áu cao hơn mức bình thường nhưng chưa đủ cao để chẩn đoán đái tháo đường. Nếu không điều trị thì 5-10% người bị t.iền đái tháo đường sẽ phát triển thành đái thái đường týp 2 mỗi năm và khoảng 70% những người bị t.iền đái tháo đường sẽ bị đái tháo đường thực sự.
Thay đổi lối sống giúp ngăn ngừa hoặc trì hoãn sự tiến triển thành đái tháo đường týp 2. Đây là cách điều trị chủ yếu trong giai đoạn này.
Để đo lường khả năng làm tăng đường huyết sau khi ăn của một loại thực phẩm, người ta dùng chỉ số GI (Glycemic Index – Chỉ số đường huyết của thực phẩm). Thực phẩm có chỉ số GI càng cao có khả năng làm tăng đường huyết càng nhanh và nhiều sau ăn. Do vậy, người bị t.iền đái tháo đường và đái tháo đường nên hạn chế các thực phẩm thuộc nhóm này.
Thật không may các món đặc trưng ngày Tết như bánh chưng, bánh tét, xôi chè… đều là các thực phẩm có chỉ số GI cao. Do đó, tốt nhất người bị t.iền đái tháo đường hoặc đái tháo đường nên hạn chế các món này. Nếu vẫn muốn thưởng thức bánh chưng, xôi, bánh tét, bạn nên ăn kèm với nhiều rau để làm giảm GI, giảm ảnh hưởng xấu cho sức khỏe.
Ăn rau vào lúc này, lợi ích tăng bội phần cho người bệnh tiểu đường
Các bác sĩ luôn khuyên người bệnh tiểu đường nên ăn nhiều rau, đặc biệt là các loại rau lá.
Rau rất giàu chất xơ, giúp ngăn ngừa đường huyết tăng đột biến. Tổ chức Y tế thế giới (WHO) khuyến nghị tiêu thụ hơn 400 gram rau mỗi ngày để cải thiện sức khỏe tổng thể và giảm nguy cơ mắc bệnh.
Đặc biệt, nếu ăn rau vào đầu bữa ăn thì lợi ích đối với người bệnh tiểu đường nhân lên bội phần. Bởi vì ăn rau lá vào đầu bữa ăn có thể kiểm soát đường huyết tốt hơn, theo tờ Indian Express.
Các bác sĩ khuyên người bệnh tiểu đường nên ăn nhiều rau, đặc biệt là các loại rau lá . Shutterstock
Các nghiên cứu cho thấy ăn rau trước các món khác trong bữa ăn có thể giúp giảm mức đường huyết sau bữa ăn. Do đó, từ nay bạn hãy thay đổi một chút và bắt đầu bữa ăn với các loại rau lá xanh.
Tại sao ăn rau trước lại quan trọng?
Rau lá cung cấp chất xơ hòa tan và không hòa tan, chất chống oxy hóa, vitamin và khoáng chất. Hơn nữa, chúng còn chứa nhiều dưỡng chất có lợi, bao gồm sterol thực vật, flavonoid và các chất chống oxy hóa khác, có đặc tính chống viêm.
Đối với người mắc bệnh tiểu đường, rau còn đóng vai trò quan trọng hơn. Do trong bữa ăn, hàm lượng carbohydrate, khẩu phần ăn và chỉ số đường huyết của thức ăn thường gây tăng đường huyết sau bữa ăn. Ăn rau vào đầu bữa ăn, nhờ hàm lượng chất xơ trong rau cao giúp giảm bớt tình trạng tăng đột biến đường huyết sau bữa ăn.
Bằng chứng khoa học nói gì?
Thử nghiệm được đăng trên Thư viện Y khoa Quốc gia Mỹ ( Pubmed), đã theo dõi mức tăng đường huyết sau bữa ăn gồm cơm, cá chiên, cà chua và bông cải xanh của những người tham gia.
Ăn rau lá vào đầu bữa ăn có thể kiểm soát đường huyết tốt hơn . Shutterstock
Kết quả cho thấy ăn rau trước giúp cải thiện đáng kể mức đường huyết và insulin sau bữa ăn ở thời điểm 30 và 60 phút sau bữa ăn so với ăn cơm trước, theo Pubmed.
Ngoài ra, nếu ăn rau trước dù ăn nhanh hay chậm, thì độ biến động của mức đường huyết và insulin sau bữa ăn đều thấp hơn đáng kể so với ăn cơm trước dù ăn chậm.
Những kết quả này cho thấy ăn rau trước và cơm sau cùng sẽ cải thiện mức đường huyết và nồng độ insulin sau bữa ăn. Và lý tưởng nhất là ăn rau trước, ăn cơm sau cùng và ăn chậm rãi trong suốt bữa ăn, theo Pubmed.
Những loại rau tốt cho người bệnh tiểu đường
Đó là những loại rau giàu chất xơ và chứa nhiều loại vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa.
Bao gồm các loại rau lá xanh, như xà lách và rau bó xôi, hành, tỏi, ớt chuông, bông cải xanh, trái cây họ cam quýt và dâu tây. Củ dền, cần tây, củ cải có chứa nitrat giúp giảm huyết áp cũng rất tốt.
Nguồn đạm thực vật bao gồm đậu phụ và các loại đậu cũng hữu ích, theo Indian Express.