Ung thư biểu mô tế bào gan hay ung thư tế bào gan (UTTBG) là một loại ung thư gan nguyên phát, xuất phát từ các tế bào gan bất thường.
Theo thời gian, tế bào này tăng sinh không kiểm soát, tạo thành khối u ác tính, xâm lấn các mô lân cận và di căn tới các cơ quan khác trong cơ thể.
Ảnh minh hoạ
Tại Việt Nam, UTTBG có tần suất mới mắc và tỉ lệ t.ử v.ong đứng đầu trong các bệnh lý ung thư nói chung. Đáng chú ý, theo số liệu thống kê năm 2018, số ca mới mắc ở nước ta là 25.335 trong khi số ca t.ử v.ong là 25.404. Như vậy, tỉ lệ bệnh mới phát hiện tương đương với tỉ lệ t.ử v.ong vì đa số các trường hợp được phát hiện đã ở giai đoạn quá muộn, người bệnh ít có cơ hội được điều trị hiệu quả nên hầu như đều t.ử v.ong. Hằng năm, Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM (BV ĐHYD TP HCM) tiếp nhận điều trị cho gần 2.000 trường hợp ung thư gan. Thông thường, đối với các trường hợp bệnh nặng, ở giai đoạn cuối có nhiều biến chứng, người bệnh chỉ có thể sống không quá 3 tháng.
Chia sẻ về chủ đề “Chiến lược tầm soát ung thư tế bào gan” tại Hội nghị Gan Mật toàn quốc lần thứ 15, PGS TS BS. Bùi Hữu Hoàng, Trưởng khoa Tiêu hóa – BV ĐHYD TP HCM cho biết: Ở giai đoạn sớm, các dấu hiệu của bệnh UTTBG thường không rõ ràng, khó nhận biết cho nên người bệnh thường không quan tâm việc đi khám bệnh hoặc không hề biết mình đã mắc bệnh, đến khi bắt đầu có các triệu chứng như ăn uống kém, sụt cân, đau tức vùng dưới sườn phải, vàng mắt, phù chân, bụng to… thì đã quá muộn. Việc điều trị chỉ là nâng đỡ thể trạng, giảm đau đớn cho người bệnh. Do vậy, vai trò của việc tầm soát sớm UTTBG là rất quan trọng, càng phát hiện sớm thì người bệnh càng có cơ hội điều trị hiệu quả và triệt để hơn. Đó cũng chính là ý nghĩa của việc phải có chiến lược tầm soát UTTBG nhằm phát hiện sớm để điều trị bệnh một cách triệt để ở giai đoạn sớm, kéo dài sự sống cho người bệnh.
Cụ thể, việc tầm soát UTTBG cần được thực hiện tập trung vào những đối tượng có nguy cơ mắc ung thư gan cao, đặc biệt là người bệnh viêm gan mạn tính do vi rút (viêm gan siêu vi B, viêm gan siêu vi C) và người bệnh bị xơ gan do bất kỳ nguyên nhân nào. Nước ta có tỉ lệ nhiễm siêu vi viêm gan B rất cao, chiếm hơn 10% dân số. Do vậy, những đối tượng dễ mắc UTTBG bao gồm người bệnh viêm gan siêu vi B và C mạn tính, xơ gan cần được theo dõi, khám sức khỏe định kỳ mỗi 6 tháng 1 lần, thực hiện siêu âm bụng, các xét nghiệm phát hiện ung thư gan như AFP, PIVKAII… Đến khi phát hiện có khối u bất thường trong gan, người bệnh phải được kiểm chứng chính xác bằng phương pháp chụp X-quang cắt lớp điện toán (CT scan), cộng hưởng từ (MRI) hoặc sinh thiết gan…
Trên thực tế, nhờ chiến lược tầm soát UTTBG sớm, các bác sĩ có thể phát hiện kịp thời các khối ung thư mới xuất hiện, nhờ vậy có thể áp dụng các phương pháp điều trị hiệu quả, triệt để cho người bệnh như: phẫu thuật cắt bỏ phần gan bị ung thư, dùng nhiệt, sóng cao tần phá hủy khối u, nút tắc mạch m.áu nuôi khối u hoặc ghép gan… nhờ vậy mang lại kết quả lâu dài, cải thiện tiên lượng sống cho người bệnh.
PGS TS BS. Bùi Hữu Hoàng tư vấn cho người bệnh
Điển hình, BV ĐHYD TP HCM đã tiếp nhận điều trị cho người bệnh tên N.V.K., 56 t.uổi, ngụ tại Đồng Nai. Cách đây 6 năm, ông K. biết mình bị xơ gan do rượu. Khi đến khám định kỳ tại Phòng khám Viêm gan của Bệnh viện, các bác sĩ cho biết ông K. có nguy cơ bị ung thư gan do tình trạng xơ gan và đã lên kế hoạch theo dõi định kỳ mỗi 6 tháng 1 lần cho người bệnh. Sau 3 năm theo dõi, các bác sĩ phát hiện trong gan có một khối u bất thường khoảng 1cm. Sau khi tiến hành làm các xét nghiệm AFP, chụp CT scan, các bác sĩ xác định đây là khối u ác tính. Sau đó người bệnh được hội chẩn u gan và thực hiện phương pháp dùng sóng cao tần phá hủy khối u. Người bệnh được theo dõi sát sao và tiếp tục điều trị bệnh nền xơ gan. 2 năm sau phẫu thuật, các bác sĩ đ.ánh giá tình trạng người bệnh đã ổn định, chưa ghi nhận khối u tái phát.
PGS TS BS. Bùi Hữu Hoàng khuyến cáo người dân cần nâng cao ý thức trong việc chủ động phòng ngừa và tầm soát bệnh UTTBG. Người chưa mắc bệnh viêm gan siêu vi B thì nên đi chủng ngừa, khi đã có kháng thể bảo vệ thì khả năng ung thư rất thấp. Còn đối với người đã mắc các bệnh viêm gan mạn tính, xơ gan, việc tầm soát là hết sức quan trọng, giúp phát hiện kịp thời và điều trị triệt để UTTBG. Bên cạnh đó, người dân cần ý thức đi khám sức khỏe định kỳ để phát hiện và chữa trị tốt bệnh gan, nên duy trì chế độ ăn uống, sinh hoạt lành mạnh, hạn chế rượu bia, không để thừa cân béo phì để bảo vệ tốt lá gan của mình trước các nguy cơ dẫn tới ung thư gan.
M.P
Theo petrotimes
Nghiện tắm nắng nhân tạo, cô gái 25 t.uổi phải chật vật để chống chọi với căn bệnh ung thư da
Dành tới gần 20 phút mỗi tuần để nằm trên chiếc giường phơi nắng trong suốt 8 năm, Leanne Atherton không hề nghĩ rằng hành động này khiến cô phải đối mặt với căn bệnh phá hủy cơ thể mình như vậy.
Leanne Atherton (25 t.uổi), hiện đang sinh sống tại thị trấn Ashton-under-Lyne, Greater Manchester (Anh). Cô có một làn da với nhiều tàn nhang, vết nám nên ao ước có một làn da nâu bóng khỏe để che khuyết điểm. Do đó, Leanne quyết định đi nhuộm da tại một spa từ năm 17 t.uổi. Mỗi buổi “tắm nắng nhân tạo” tại spa, Leanne phải nằm trên giường tắm nắng trong 18 phút, và điều này được cô duy trì trong suốt 8 năm. Mọi chuyện sẽ không có gì đáng nói nếu như Leanne bỏ qua đợt kiểm tra sức khỏe định kỳ của mình. Tuy nhiên lần đó, cô đã đi kiểm tra và được bác sĩ chẩn đoán cơ thể đang có một khối u ác tính, sắp chuyển biến thành di căn.
Leanne Atherton (25 t.uổi)
“Khi nghe bác sĩ thông báo, tôi thực sự rất lo sợ. Ban đầu, tôi chỉ nghĩ đơn giản nếu mình cắt bỏ các khối u trên da thì sẽ không có vấn đề gì nhưng mọi chuyện dần trở nên tồi tệ hơn rất nhiều. Các khối u ác tính bắt đầu di căn đến những cơ quan nội tạng khác của cơ thể” – Leanne chia sẻ với khuôn mặt đầy lo lắng.
Sau khi tiến hành phẫu thuật sinh thiết, Leanne phải nghỉ ngơi tại nhà chờ kết quả. Khoảng thời gian chờ đợi kéo dài rất lâu khiến Leanne từng nghĩ đó là cơn ác mộng lớn nhất trong cuộc đời cô.
Trước đó, Leanne chia sẻ mình từng sở hữu một làn da trắng, nhưng lại có nhiều nốt ruồi và tàn nhang nên cô rất tự ti với làn da của mình. Do đó, Leanne đã chi trả rất nhiều t.iền cho việc tắm nắng nhân tạo để sở hữu một làn da rám nắng, giúp che bớt các vết nám trên da. Và quả thật, sau những năm đầu tắm nắng, làn da của Leanne đã không còn lộ rõ những khuyết điểm xấu xí trước đó. Theo thời gian, Leanne ngày càng “nghiện” việc tắm nắng nhân tạo và cô duy trì những buổi đi spa này trong những năm tiếp theo. Hậu quả là sau 8 năm theo đuổi việc tắm nắng nhân tạo, Leanne phải đối mặt với bệnh ung thư da, thậm chí cô còn có thể phải đối mặt với tử thần.
Ảnh minh họa
Leanne cho biết, spa cô nhuộm da cũng phải chịu một phần trách nhiệm trong việc này. Vì họ đã chấp nhận cho cô nhuộm da khi chưa đủ 18 t.uổi và không có một lời cảnh báo nào về sức khỏe cả.
“Đối với tôi, các đợt trị liệu, các vết sẹo trên da và thời gian chờ đợi là những trải nghiệm rất đau khổ. Tôi đang kêu gọi mọi người phải tìm hiểu kỹ tác hại và cân nhắc trước khi quyết định đi tắm nắng nhân tạo giống tôi. Trong trường hợp này, spa tôi làm cũng phải chịu một phần trách nhiệm và tôi không chấp nhận việc spa nói rủi ro không liên quan đến họ” – Leanne chia sẻ.
Một vài nghiên cứu y học đã cho thấy, việc nhuộm da (bao gồm cả tắm nắng nhân tạo) có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư da lên tới 75%. Các nhà khoa học cũng khuyến cáo rằng, những người có làn da trắng và nhiều nốt tàn nhang tuyệt đối không nên tắm nắng nhân tạo giống Leanne.
Mối nguy hại tiềm ẩn từ việc tắm nắng nhân tạo
Một nghiên cứu được đăng tải trên tạp chí New York Times (Mỹ) cho thấy, việc tạo màu da bằng cách tắm nắng nhân tạo tại các trung tâm làm đẹp có thể gây nghiện đối với nhiều người. Nghiên cứu này cho biết, những người thường xuyên làm đẹp bằng việc phơi nắng nhân tạo sẽ phải chịu sự thay đổi hoạt động của não. Cơ chế của sự thay đổi này cũng được tìm thấy ở những người nghiện t.huốc p.hiện.
Ảnh minh họa
Kết quả là, sau khi sử dụng loại hình làm đẹp này, chúng ta sẽ không thể dừng lại và luôn ham muốn được tiếp tục thực hiện để duy trì vẻ đẹp đó. Thế nhưng, đây lại không phải phương pháp làm đẹp tốt và các chuyên gia hoàn toàn không khuyến khích. Bởi nó có thể dẫn đến nguy cơ mắc bệnh ung thư da và lão hóa da nhanh. Với kết quả nghiên cứu này, các chuyên gia hy vọng mỗi người đều sẽ có cái nhìn cân nhắc hơn trước khi có ý định sử dụng loại hình làm đẹp này.
Source (Nguồn): Dailymail, Femmeactuelle
Theo Helino