Mướp đắng là món ăn quen thuộc đối với người Việt, nó vừa là thức ăn, vừa là thuốc quý cho sức khỏe. Nhưng không phải ai ăn mướp đắng cũng có tác dụng, đôi khi còn khiến bệnh tình thêm trầm trọng hơn…
Mướp đắng từ lâu đã là một món ăn dân dã được người Việt yêu thích, hiếm có loại thức ăn nào mang vị đăng đắng mà lại được lòng người ăn đến vậy. Bằng nhiều cách khác nhau, chúng ta có thể chế biến thành các món ăn ngon lành, giúp thanh nhiệt, giải độc. Hơn thế, các dinh dưỡng trong quả mướp đắng cũng rất tốt trong việc chữa các bệnh mãn tính như huyết áp cao, tim mạch, tiểu đường, xơ vữa động mạch, kháng ung thư…
Bên cạnh đó, trong mướp đắng còn chứa chất glycoside, có tác dụng giảm đường trong m.áu nên có tác dụng trị liệu bổ trợ đối với bệnh đái tháo đường.
Theo lương y đa khoa Bùi Đắc Sáng, trong Đông y, mướp đắng có vị đắng, tính mát, công dụng giải nhiệt, tiêu đờm, sáng mắt, mát m.áu, nhuận tràng, nhuận tỳ, bổ thận, nuôi can huyết, lợi niệu, trừ nhiệt độc, chống mệt mỏi.
Bài thuốc chữa bệnh từ mướp đắng do lương y Bùi Đắc Sáng chia sẻ:
– Giải nhiệt, tiêu đờm, mát m.áu, nhuận tràng: Lấy quả mướp đắng tươi dùng ăn sống hoặc sắc lấy nước uống, sẽ có hiệu quả.
– Trị sốt, khô miệng, viêm họng hầu: Dùng 15-30 quả mướp đắng đem đi sắc lấy nước uống.
– Bổ thận, trừ nhiệt độc, chống mệt mỏi: Dùng quả mướp đắng đã chín, đem đi sắc lấy nước uống sẽ thấy có hiệu quả.
– Chữa viêm họng: Lượng hạt mướp đắng đủ dùng, nhai rồi nuốt lấy nước.
– Chữa TE đầu khô sùi vảy trắng: Lấy 1 quả mướp đắng nguyên hạt, đem đi giã nhuyễn, lấy nước bôi, sau khi đã gội đầu bằng nước lá Đào.
Dù mướp đắng có nhiều tác dụng trong việc chữa bệnh nhưng chính vì loại quả này có nhiều dược tính nên lương y Bùi Đắc Sáng khuyến cáo không phải ai cũng nên ăn. Đặc biệt nếu thuộc những nhóm người dưới đây cần hết sức cẩn thận:
1. Người có vấn đề về hệ tiêu hóa
Theo lương y đa khoa Bùi Đắc Sáng, chúng ta không thể phủ nhận giá trị của mướp đắng nhưng nếu lạm dụng, ăn quá nhiều mướp đắng có thể khiến chúng ta bị tiêu chảy, mắc các vấn đề về dạ dày.
Lương y khuyên những người đang mắc bệnh tiêu hóa thì không nên ăn nhiều mướp đắng, nếu có thể kiêng thì càng tốt.
2. Phụ nữ mang thai và cho con bú
Theo lương y, mướp đắng có thể gây co thắt tử cung, xuất huyết và làm hư thai. Ngoài ra, nếu sản phụ ăn nhiều mướp đắng có thể gây kích thích tử cung và dẫn đến sinh non.
Phụ nữ đang cho con bú cũng không nên ăn mướp đắng vì một số thành phần không tốt có thể được truyền qua sữa mẹ.
3. Người huyết áp thấp
Theo các chuyên gia, trong quả mướp đắng có chứa chất charantin, Polypeptid-P và Vicine có khả năng làm hạ đường huyết, dẫn đến tụt huyết áp, khiến những người có t.iền sử huyết áp thấp tái phát bệnh.
4. Người mới phẫu thuật
Lương y đa khoa Bùi Đắc Sáng cho rằng việc ăn mướp đắng ngay khi mới phẫu thuật xong sẽ gây cản trở quá trình kiểm soát đường huyết của bệnh nhân. Tốt nhất người bệnh nên ngừng ăn mướp đắng ít nhất 2 tuần trước và sau thời gian phẫu thuật.
5. Người bị tiểu đường
Dù mướp đắng có thể làm giảm lượng đường trong m.áu, ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh tiểu đường nhưng nếu đang trong thời kỳ dùng thuốc hạ thấp lượng đường thì việc ăn mướp đắng có thể khiến mức đường trong m.áu xuống thấp hơn cho phép, gây hại cho sức khỏe.
Lương y Sáng khuyên bệnh nhân tiểu đường nên kết hợp xen kẽ giữa thuốc và mướp đắng để đảm bảo sức khỏe.
Một số lưu ý khi ăn mướp đắng:
– Tránh uống trà ngay sau khi ăn mướp đắng kẻo ảnh hưởng dạ dày.
– Không nên kết hợp mướp đắng cùng các loại hải sản như tôm, cua… vì mướp đắng chứa vitamin C, khi kết hợp cùng asen có trong hải sản có thể gây phản ứng khó chịu, nặng hơn sẽ tạo thành thạch tín gây ngộ độc.
ĐỖ ĐỖ
Theo baodansinh
Những người không nên ăn mướp đắng vì cực độc
Mướp đắng có khá nhiều tác dụng đối với sức khỏe, nhưng chính vì loại quả này có nhiều dược tính nên không phải ai cũng nên ăn, thậm chí với một số người, ăn mướp đắng có thể làm bệnh nặng nề thêm rất nhiều.
Ảnh minh họa: Internet
Theo Đông y, mướp đắng (khổ qua) có vị đắng, tính hàn, công dụng thanh nhiệt, sáng mắt, giải độc, thích hợp với các chứng nhiệt sinh ra nóng, khát, làm sáng mắt, mát tim, nhuận tràng, hạt bổ thận tráng dương…
Một số người nên ‘tránh xa’ mướp đắng
Người có vấn đề về hệ tiêu hóa
Ăn mướp đắng hàng ngày rất tốt cho sức khỏe song nếu ăn quá nhiều có thể dẫn đến tiêu chảy và các vấn đề dạ dày.
Mướp đắng có thể độc hại cho tế bào gan ở thú vật, enzym gan tăng cao sau khi dùng mướp đắng. Các chất trong mướp đắng có khả năng thay đổi hình dáng tế bào gan.
Phụ nữ mang thai và cho con bú
Nghiên cứu của các nhà khoa học cho thấy, mướp đắng có thể gây co thắt tử cung, xuất huyết và làm hư thai, dẫn đế sinh non. Đồng thời mướp đắng có khả năng gây đột biến gen. Vì thế, phụ nữ có thai không nên sử dụng mướp đắng nhất là khi mang thai ở giai đoạn đầu.
Phụ nữ đang cho con bú cũng không nên ăn mướp đắng vì trong loại quả này có một số thành phần mang độc tính nhẹ có thể được truyền qua sữa mẹ.
Độc tính này không gây ảnh hưởng ở người lớn, nhưng lại có vấn đề với t.rẻ e.m vì vậy rất cần thận trọng khi sử dụng.
Ăn măng cụt cùng lúc với mướp đắng sẽ làm cơ thể bạn khó chịu, hệ tiêu hóa hoạt động kém. Vì thế, nên ăn 2 loại quả này cách thời gian tầm vài tiếng, để cơ thể tiêu hóa xong loại này thì ăn loại khác vào sẽ tốt cho bạn hơn. Ảnh minh họa: Internet
Người bị bệnh gan, thận
Mướp đắng rất khó tiêu, có thể gây đầy hơi nên người bị bệnh gan và thận cần tránh ăn loại quả này. Những người bị thiếu men G6PD (loại men có vai trò quan trọng trong việc chuyển hóa của tế bào hồng cầu) cũng nên tránh xa loại rau có vị đắng này.
Người có t.iền sử huyết áp thấp
Thành phần tạo ra tính hạ đường trong mướp đắng gồm: Charantin, Polypeptid-P và Vicine. Cơ chế tác dụng bao gồm gồm giảm đường huyết và cải thiện dung nạp glucose. Nghiên cứu hạ đường ở thú vật được thực hiện ở chuột và thỏ cải thiện dung nạp glucose, giữ được tính hạ đường sau khi ngưng dùng mướp đắng 15 ngày đồng thời giảm luôn cholesterol.
Một báo cáo cho thấy mướp đắng làm chậm tiến trình bệnh võng mạc (biến chứng bệnh tiểu đường) ở chuột bị tiểu đường khi uống cao quả mướp đắng. Nhưng ít nhất cũng có một nghiên cứu trên động vật không thấy tác dụng hạ đường ở chuột bị bệnh tiểu đường khi cho uống dạng bào chế đông khô mướp đắng trong 6 tuần.
Khổ qua chứa khá nhiều vitamin C nếu ăn cùng các loại thực phẩm có vỏ cứng như tôm, loại động vật có chứa nhiều hợp chất Asen hóa trị 5 thì Asen hóa trị 5 sẽ nhanh chóng biến thành Asen hóa trị 3 (thạch tín) khi gặp vitamin C. Thạch tín là 1 chất độc, cực nguy hiểm cho sức khỏe người dùng nếu tiêu thụ. Ảnh minh họa: Internet
Người bị tiểu đường ăn mướp đắng khi dùng thuốc không tốt cho sức khỏe
Mướp đắng có thể giúp giảm lượng đường trong m.áu, ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh tiểu đường.
Tuy nhiên, khi đang sử dụng thuốc để hạ thấp lượng đường thì ăn thêm mướp đắng có thể khiến mức đường trong m.áu xuống thấp hơn cho phép, không tốt cho sức khỏe.
Vì vậy, đối với bệnh nhân tiểu đường nếu thích ăn mướp đắng thì sắp xếp thời gian xen kẽ giữa thuốc và mướp đắng để bảo vệ sức khỏe.
Sau phẫu thuật ăn mướp đắng sẽ cản trở quá trình kiểm soát lượng đường huyết
Theo các con số thống kê từ các cơ sở y tế cho thấy mướp đắng có thể cản trở quá trình kiểm soát lượng đường huyết trong và sau khi phẫu thuật.
Vì vậy, phương pháp tốt nhất là nên ngừng ăn mướp đắng ít nhất 2 tuần trước và sau thời gian phẫu thuật dự kiến.
Người bị bệnh thiếu men (enzyme) G6PD ăn mướp đắng gây đau đầu, sốt
Bệnh thiếu men là bệnh di truyền phổ biến do cơ thể không đủ men glucose-6-phosphate giúp tế bào hồng cầu hoạt động bình thường.
Người bệnh thiếu men sau khi ăn mướp đắng sẽ xuất hiện các triệu chứng thiếu m.áu, đau đầu, sốt, đau dạ dày, thậm chí bị hôn mê hơn. Đặc biệt, độc tố vicine trong mướp đắng có khả năng gây ngộ độc tầm đậu (favism), một hội chứng cấp tính gây ra triệu chứng nhức đầu, đau thắt bụng và hôn mê.
Ăn mướp đắng hàng ngày rất tốt cho sức khỏe song nếu ăn quá nhiều có thể dẫn đến tiêu chảy và các vấn đề dạ dày. Ảnh minh họa: Internet
Ngoài ra, nên lưu ý một số điều này khi ăn mướp đắng
Không kết hợp khổ qua với tôm
– Khổ qua chứa khá nhiều vitamin C nếu ăn cùng các loại thực phẩm có vỏ cứng như tôm, loại động vật có chứa nhiều hợp chất Asen hóa trị 5 thì Asen hóa trị 5 sẽ nhanh chóng biến thành Asen hóa trị 3 (thạch tín) khi gặp vitamin C. Thạch tín là 1 chất độc, cực nguy hiểm cho sức khỏe người dùng nếu tiêu thụ.
– Cho nên, bạn không nên kết hợp khổ qua với tôm cũng như các loại hải sản có vỏ khác.
Không uống trà xanh sau khi ăn khổ qua
Ăn món có chứa khổ qua, bạn nên đợi vài tiếng đồng hồ rồi mới uống nước trà, không nên uống nước trà xanh ngay sau khi ăn khổ qua, dạ dày của bạn sẽ bị tổn hại đấy.
Đừng nhầm lẫn với trà khổ qua nhé, vì trà khổ qua làm hoàn toàn từ khổ qua sấy khô chứ không phải từ lá trà xanh.
Theo các con số thống kê từ các cơ sở y tế cho thấy mướp đắng có thể cản trở quá trình kiểm soát lượng đường huyết trong và sau khi phẫu thuật. Vì vậy, phương pháp tốt nhất là nên ngừng ăn mướp đắng ít nhất 2 tuần trước và sau thời gian phẫu thuật dự kiến. Ảnh minh họa: Internet
Không kết hợp khổ qua với măng cụt
Ăn 2 loại quả này cùng lúc sẽ làm cơ thể bạn khó chịu, hệ tiêu hóa hoạt động kém. Vì thế, nên ăn 2 loại quả này cách thời gian tầm vài tiếng, để cơ thể tiêu hóa xong loại này thì ăn loại khác vào sẽ tốt cho bạn hơn.
Không ăn khổ qua với sườn heo chiên
Khổ qua và sườn heo chiên khi tiêu thụ vào cơ thể dễ tạo ra chất Canxi Oxalate, chất này ngăn cản sự hấp thu canxi của cơ thể bạn. Do đó, đừng ăn chung khổ qua với sườn heo chiên cùng lúc dù cho chúng được chế biến thành 2 món ăn riêng biệt hay nấu chung.
QUẢNG AN (TỔNG HỢP)
Theo T.iền Phong
